Mövlüd Süleymanlı
Yüklə 6,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Yeri gəlmişkən kərə yağ haqqında; kərə yağ duzsuz olur. Nehrədən çıxan yağa duz vurmayıb açıqda saxlanılırsa bu kərə yaqdı... Zaur Həsənov “Çar skiflər” tədqiqat əsərində Herodota, onun müasiri olan Mitilenli Hellanikə əsaslanaraq göstərir ki, “skiflər və kimmerlər həm də ilk dəfə heyvan yağını hazırlayanlar kimi də tanınırlar”...(“Çar skiflər” səh. 39. Bakı-2005) Bu gün biz haqlı olaraq idmanımızı, muğamlarımızı, aşıq havalarımızı dünya səhnəsinə çıxardıb qürur duyuruqsa bunlarla, -bu təqdim etdiyim kökü minilliklərə bağlı olan araşdırmalarla da dünyanı heyrətə salıb fəxr edə bilərik. Çünki bütün bunlar da mədəniyyətimizin bir ayrılmaz parçasıdır. Yuxarıda dediyim kimi “suyun yanı əyilməz, suyun üzü düzdü”, xalqın yaratdıqları bir sahəli olmur, yəni, yalnız bir sahəsini inkişaf etdirmir, təbiətdə olduğu kimi cəmiyyətdə də hər şey bir-birinə bağlıdır. Əgər “Qız qalası” kimi tikililər yapa bilirsə, muğam sənəti kimi ucalığa vara bilirsə, saz havaları təbiətin-varlığın özü kimi insana təsir etmək gücündə ola bilirsə sözü də, mətbəxi – bişi-düşüsü də o səviyyədədir. Türkiyə türkləri demiş, kəsin olaraq böylə kavramalıyız.
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
Biz indi lazımınca dəyər verməsək də bilməliyik ki, qarın yağı, kərə yağ, üzdəmə qaymaq, motal pendiri, axtarma pendiri, çanaq pendiri, çılğı pendiri, tecən (tejən) pendiri,sucuq, üzlü-üzsüz ayran, üzlü-üzsüz qatıq, süzmə üzlü-üzsüz, qurud, onun da üzlü-üzsüzü var, hamısı türk dünyasının, indiki halında mənsub olduğum oğuzların min-min illiklər boyu yaratdıqlarıdır ki, öz zamanının kəşvi də deyə bilərik, yer üzünün əksər xalqları bu adətlərdən adıyla-sanıyla öz zamanının kəşfləri kimi götürüb istifadə ediblər, indi də yararlanmaqdadırlar... Məsəl var, “arvadı əri saxlar, pendiri dəri”, bu elə belə söz deyil, nece deyərlər, əsilli-nəsilli, köklü-köməcli sözdür. Min-min illərin təcrübəsindən, sınağından çıxmış fikirdir. Dəyişməz əbədi bir qanunun ifadəsidir... Motal böyüklüyündən, kiçikliyindən asılı olaraq qoyun dərisindən düzəlir. Yəni motalın çəkisi dərinin böyüklüyündən, kiçikliyindən asılıdır. Elə qoç dərisi var ki,70-80 kq pendir tutur. Motal sıxma, çanaq, baş pendirlərdən tutulur, eyni ölçüdə üç barmaq enində doğranıb duzlanır, astar üzünə çevrilmiş dəriyə doldurulur, daha doğrusu, motal ağacı deyilən xüsusi yonulub sığallanmış əltutanı olan ağacla dəriyə yerləşdirilir. Motal ağacı da hər ağacdan olmaz, palıd, tut, www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
anlamını ifadə etdiyi də məlumdur. Ifadə var: “Kəkliyim azıb...” Nə gəldi yeyəndə, çox yeyəndə mədədə narahatçılıq yaranır, ağızda pis dad hiss olunur. Bu “kəkliyi azmaq”dır.
www.kitabxana.net – Milli Virtual Elektron Kitabxana 2016
Mövlüd Süleymanlı “And olsun, əsrə…”
*** Deyərlər, durnalar gələndə həmişə dimdiyində bir şey gətirir. Sünbül gətirsə bolluğa, sümük gətirsə pisliyə işarədi. Deyərdilər, bu yaz durnalar lələk saldı, deyərdilər, lələk barışıqdı, gedənlərimiz gələcək. Biz də səs-səsə verib çığırışardıq: - Ay durna lələ, bizə lələk tulla, sünbül gəti, dən gəti... ay durna lələ, bizə lələk sal.
*** Yüklə 6,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|