Qida istehsalının emal müəssisələrin də tətbiq olunan aparatların
konstruksiyasının müxtəlif olmasına baxmayaraq onların istilik balanslarının
tətbiqi məlum olan enerjinin saxlanması qanuna əsaslanmışdır.
Bərk yanacaqla qızıdırlan apartalar üçün istilik balansı aşağıdakı tənliklə
ifadə edilir.
Q=Q
1
+Q
2
+Q
3
+Q
4
+Q
5
+Q
6
(10.1)
Burada Q-aparatın ocalığına yanacaqla
daxil edilmiş istilikdir,kc; Q
1
-
faydalı istilikdir, kc; Q
2
-çıxan yanma məhsulları
ilə itən istilikdir, kc; Q
3
–
yanacağın kimyəvi natamam yanmasından itən istilikdir, kc; Q
4
-yanacağın
mexaniki yanmasından itən istilikdir, kc; Q
5
–aparatın xarici örtük hissəsindən ətraf
mühitə itən istilikdir, kc; Q
6
-q/stasionar rejimdə apartın konstruksiyasının
qızmasına itən istilikdir, kc.
Qazla qızıdırlan aparatların istilik balansı tənliyi aşağıdakı ifadə ilə təyin
edilir:
Q=Q
1
+Q
2
+Q
3
+Q
5
+Q
6
(10.2)
Elektrik və buxarla qızıdırlan aparatlar üçün
Q=Q
1
+Q
5
+Q
6
(10.2) olacaqdır.
Məhsulun bişirilmə prosesinə sərf olunan nəzəri faydalı istilik aşağıdakı
düsturla hesablanır:
Q
1
=G
0
C
M
(t
c
-t
b.o.
)+Wc(t
q
-t
b
)+
∆
Wr (10.4)
Burada G
0
–bişirmə kamerasına tökülmüş qida məhsullarının
ümumi
miqdarı, kq;
G
0
=d
1
+d
2
+d
3
+.....+d
N
(10.5)
