Bölgü və təyinat. ƏS kompüter resurslarının icrası üçün novbədə gözləyən
tapşırıqların paylanmasını həyata keçirir. Məs. ƏS-nin funksiyalarına fəallaşan
hər bir proqram və onların verilənləri üçün yaddaş sahəsi ayırmaq, giriş-çıxış
qurğularının (klaviatura, printer, monitor, şəbəkə kartı) idarə etmək aiddir.
Planlaşdırılma. Müasir kompüter
lər eyni zamanda bir neçə proqram icra
edə bilərlər. Bu halda ƏS-nin əsas vəzifəsi həmin proqramların tez və effektli
yerinə yetirilməsi üçün kompüterin bütün hissələrinin fəaliyyətinin
uzlaşdırmaqdan ibarətdir.
Nəzarət. ƏS kompüterin işinə nəzarət edir. O, hər bir fəal proqramın yerinə
yetirilmə mərhələsini izləyir. Bundan əlavə, ƏS çox böyük proqramlar
kopmpleksindən ibarətdir. Ona görə də əməli yaddaşda ƏS-nin
nüvə (kernel )
adlanan bir hissəsi yüklənir. Qalan böyük hissəsi isə kompüterin diskində
saxlanılır. Fəal proqramın icrası üçün ƏS-nin hər hansı hissəsi lazim olduqda o
diskdən əməli yaddaşa yüklənir. ƏS saxlanan disk sistem diski adlanır.
3.5. MS-DOS
əməliyyatlar sistemi
MS-DOS
ƏS
ilk dəfə 1981-ci ildə IBM firmasının sifarişilə Microsoft
firmasında 16 mərtəbəli fərdi kompüterlərin istehsalı ilə birlikdə yaradılıb və
IBM PC
tipli
kompüter
lər
üçün
1994-
ci
ilə
qədər
əsas
ƏS
olmuşdur
. MS-DOS
1.0
versiyasından
MS-DOS 6.22-
yə
qədər
böyük
təkamül
yolu
keçmişdir
.
Bu sistem həm bir məsələli əməliyyat sistemidir və
FAT fayl sistemindən
istifadə edir. Bu sistemin qrafiki interfeysi yoxdur, bütün əmrlər əmr sətrindən
yüklənir. Bu sistemin müxtəlif versiyaları olub: IBM-DOS, PC-DOS, DR-DOS.
Baxmayaraq ki indi başqa ƏS-dən istifadə edilir, 1981-1994 illərdə çoxlu sayda
tədbiqi proqramlar yaradılıb, bunların bəziləri indi də istifadə olunur.
MS DOS
üç əsas komponentdən ibarətdir:
-
əməliyyat prosessoru;
-
qurğularin drayverləri;
- fayl sistemi.
57
MS DOS
əməliyyat sistemi aşağıdaki modullardan ibarətdir:
