Mübariz Xəlilov, Nazlı Həsənova

Windows NT, 
1992-
cildə
 Windows 
NT 3.0
, 
1994 ildə - 
Windows NT
3.5. sistemləri işlənib hazırlanmışdır. 
Növbəti ilələrdə isə 
Windows 2000
və 
Windows Me (Millennium Edition
– 
minilliyin redaksiyası) ƏS yaradılmışdır.
Windows 2000
və 
Windows Me (Millennium Edition)
üzərində qurulmuş 
Windows XP
isə şəbəkə texnologiyasına əsaslanmışdır. 
Windows XP 
ƏS 25 oktyabr 2001-ci ildə rəsmi olaraq ilk dəfə dünya 
ictimayətinə təqdim olunmuş paket tətbiqi proqramlardır və müxtəlif məsələlrin 
yerinə yetirilməsini təmin edir. Bu sistemdə 
XP-
hərfləri 
eXPeriense
ingilis 
sözlərinin bir hissəsidəir və 
bilik
, 
həyati təcrübə
mənasını verir. 
Windows XP
ƏS yaradılarkən özündən əvvəlki bütün 
Windows
ƏS-ləri 
araşdırılmış və onların əsasında müasir elementləri nəzərə alınmaqla tamamilə 
yeni, populyar 
ƏS işlənib hazırlanmışdır. Hal-hazırda 
Windows 7, Windows 8
, 
ƏS-lərindən geniş istifadə olunur. 
Unix
– 
müasir əməliyyat sistemlərindən biridir. Versiyasından asılı 
olmayaraq 
ƏS-nin fərqli əlamətləri aşağıdakılardır: 
•
İcazəsiz istifadədən mühafizə vasitələrinə malik çoxistifadəçili olması; 
•
Eyni vaxtda icra olunan (fəal) proqramların sayına görə çoxməsələli 
o
lması; 

---

55 
•
Çoxməsələlik dərəcəsini artırmaq məqsədilə virtual yaddaş mexanizminə 
malik olması; 
•
Fayl sisteminə giriş-çıxış əməliyyatların unifikasiyası (standartlaşdırıl-
ması); 
•
Xarici yaddaş qurğularının sayından asılı olmayaraq ağacvari struktura 
malik 
fayllar sisteminin istifadə olunması; 
•
Proqramların şəbəkə variantı da daxil olmaqla müxtəlif üsullarla 
əlaqələndirilməsi. 
Linux
– Unix-
ə bənzər əməliyyat sistemidir. Hal hazırda sadəliyi ilə 
fərqlənən, tam ödənişsiz və açiq Linux sistemi geniş istifadə olunur.