Mühazirə Mövzu Maşınqayırma inkişafında elmin və texnikanın rolu. Əsas istehsal, anlayış və təriflər. Texnoloji əməliyyatların tutumu. Texnoloji sənədlər

Metal qəlibə (kokİlə) tÖKmə üsulunun torpağa tÖKməyə nisbətən bir çox üstünlüKİəri vardır:

1. 
   məhsuldarlığı bÖyüKdür;
   
2. 
   dəqiqliyi çoxdur (10^11 dəqiqlİK Kvalitetlərini tə’min edəcəK qədər dəqiq pəstah almaq olur);
   
3. 
   tÖKmələrin üzündə bərKİmiş qabıq əmələ gəlmir və təmiz olur - üzün təmizliyi DST 2789-73-in 3-cü sinfinə müvafiq alınır;
   
4. 
   metal xırda dənəli və sıx quruluşlu alınır, buna gÖrə də mexanİKİ xassələri, torpağa tÖKülmüş pəstahlardan 10-20% yüKsəK olur.
   

Metal qəlibə tÖKmənin nÖqsanları bundan ibarətdir: a) metal qəliblər baha başa gəlir və b) mürəKKəb quruluşlu maşın hssələri metal qəlibə tÖKməK çətin olur.
Bu üsulla buxar nasosunun pistonu, silindr oymağı, Kipgəci və gÖvdəsinin qapağı, siyirtmənin gÖvdəsi, plaşKası və s. tÖKülür.
MərKəzdənqaçma tÖKmə, sadə şəkİİİİ fırlanan maşın hissələrini tÖKməK üçün tətbiq olunur. MərKəzdənqaçma tÖKmə üsulu ilə çuqundan, poladdan, tuncdan, alüminium­dan və başqa metallardan oymaqları, həlqələri və b.K. ma­şın hissələrini tÖKÜrlər.
MərKəzdənqaçma tÖKmə Üsulu ilə tÖKərKən, metal fırlanmaqda olan qəlibə tÖKÜlür. Bu növ tÖKmə, mil tətbiq etməmişdən içiboş pəstah almağa imKan verir. TÖKmənin boşluğu və qeyri-metal qatqıları olmur, mexaniKi xassələri isə yÜKsəK alınır. Bu üsulla tÖKərKən, artım və boğaz lazım olmadığından, maye metalın pəstaha çevrilən hissəsi, deməK olar Ki, 100%-ə yaxın olur.
Bu üsulla əmələ gətirilən pəstahların Ölçüləri xeyli dəqiq və üzü təmiz alındığından, e’mal edilən üzlərdə yonma üçün az pay saxlamaq lazım gəlir.
MərKəzdənqaçma tÖKmə üsulu ilə qara və rəngli metallardan çoxqatlı tÖKmələr də əmələ gətirməK olur.
MərKəzdənqaçma tÖKmə üçün torpaqdan və metaldan qayrılmış qəliblər işlədilir. Metal qəliblər torpaq qəliblərdən baha başa gəlir. LaKin tÖKmə, metal qəliblərdə torpaq qəlibinKindən dəqiq və təmiz alınır.