MüNDƏRİcat ramazan ayi – İlahi TƏqva üZƏRİNDƏ İradəNİn təRBİYƏ olunmasi ayi
Yüklə 5,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
MİLLİ GÖRÜŞ 41
ərəfəsində sübh azanından bəri orucu pozan işləri icra etməyibsə, niyyət edib oruc tutması vacibdir. Həmin gün tutduğu oruc düzdür.
ərzində orucu pozan işləri icra edibsə, bu halda günorta azanından əvvəl şəhərin ilk evlərinə yaxınlaşsa, oruc tutmalıdırmı? Cavab: Xeyr! Həmin gün oruc tuta bilməz. Sonra o günün qəzasını tutmalıdır. Sual: Bəs müsafir şəhərin ilk evlərinə günorta azanından sonra daxil olarsa, yolda orucu pozan işləri yerinə yetirməyibsə, həmin günün orucunu tutmalıdırmı? Cavab: Həmin günün orucunu tuta bilməz. Tutarsa, oruc düz deyildir. Sonra qəzasını tutmalıdır. ORUCUN NİYYƏTİ Sual: Oruca necə niyyət edilir? Cavab: “Allah rizası üçün oruc tuturam” şəklində niyyət edilməlidir. Sual: Ramazan ayının orucu üçün nə vaxt niyyət edilməlidir? Cavab: Ramazan ayının niyyətinin vaxtı sübh azanındadır. Bu o deməkdir ki, insan sübh azanına qədər oruca niyyətlənməlidir. “Niyyət sübh azanı vaxtında olmalıdır”, – deyildikdə belə başa düşülməməlidir ki, bu vaxt niyyət etmək üçün insan oyaq olmalıdır, əksinə axşam yuxudan əvvəl də bunu etmək kifayətdir. Əgər yuxu sübh azanından sonraya qədər davam etsə, niyyət düzgündür. Sual: Gün ərzində orucun niyyətində qalmaq vacibdirmi? Cavab: Bəli, gün ərzində orucun niyyətində qalmaq vacibdir. Sual: Əgər gün ərzində orucun niyyətindən dönsə, hökm nədir? Cavab: Orucu pozan işləri görməyi istəməklə də olsa belə orucunu yarımçıq qoymaq qərarına gəlsə, orucu pozan işləri yerinə yetirməsə də, orucu batildir.
– Az və çox olmasından asılı olmayaraq, yemək və içmək; – Müalicə üçün olsa belə maye ilə imalə etmək; – Çarəsizlikdən olsa belə qəsdən qusmaq; – Cinsi yaxınlıqda olmaq; – Cinsi əlaqədən başqa işlər, məsələn, onanizm, yaxud təxəyyüllər, ya da müşahidələr vasitəsilə məninin (spermanın) xaric olması; – Qəsdən cənabət, heyz və nifas halı üzərində qalmaq və sübh azanına kimi qüsl etməmək;
dərmanın bədənin başqa yerlərinə tez bir zamanda çatmasını təmin etmək üçün dərman məqsədilə vurulan iynə orucu pozmur. Sual: Ağızda yığılmış tüpürcəyin, – istər az olsun, istərsə də çox, – udulması orucu pozurmu? Cavab: Tüpürcəyin udulması orucu pozmur. Sual: Oruclu şəxs ağzını yaxalaya bilərmi? Cavab: Oruclu şəxs suyu boğaza çatdırmamaq şərtilə ağzını yaxalaya bilər, lakin dəstəmazdan başqa vəziyyətdə boş yerə ağzı yaxalamaq, məkruhdur (yəni bəyənilməyən bir işdir). Sual: Oruc tutmuş şəxs qulağına, gözünə, burnuna dərman tökə bilərmi? Cavab: Dərmanın dadının yemək borusunda hiss olunmasına baxmayaraq, qulağa və gözə dərman tökməyin heç bir qorxusu yoxdur, lakin dərmanın damcı şəklində buruna tökülməsinə gəlincə onunla oruc pozular.
pozmaz. Hətta maye halında olmayan başqa məlhəmlərdən də istifadə etmək orucu pozmaz.
diqqətsizlikdən qida yenidən udulsa, oruc pozulmaz, lakin qida boğaz boşluğuna çatdıqda onu tüpürə biləcəyi bir halda ixtiyari olaraq qəsdən udsa, orucu pozular.
“Bəqərə” surəsinin 187-ci ayəsində buyurulur: “Oruc gecəsi qadınlarınıza yaxınlaşmaq sizə halal edildi. …” Lakin yuxarıda deyildiyi kimi, sübh azanına kimi cənabət qüslü verilməlidir.
ya özləri, ya da başqa bir şəxs vasitəsilə su axtarışı aparmalıdırlar. Əgər bu məsafənin xaricində suyun olduğu bilinsə, ona yetişmək rahat olarsa, o suyun dalınca getmək vacibdir. Əgər radiusu təqribən 440 metr olan dairədə su tapılmasa, yaxud bu məsafənin
MİLLİ GÖRÜŞ 42
xaricində olan suyun rahatlıqla əldə edilməsi mümkün olmasa, həmin şəxslər cənabət qüslü əvəzinə təyəmmüm etməlidirlər.
etməlidirlər. Suyu qızdırıb qüsl etmək üçün vaxt az olarsa, orucun düz olması üçün təyəmmüm etməlidirlər.
barəsində dəqiq tibbi məlumatın olması vacib deyil. Zərər qorxusu və ona ehtimal vermək kifayət edir.
olan, yaxud onu oyadacaq zəngli saat qoyan şəxs qüsl etməmişdən əvvəl yata bilər.
baxmayaraq orucunu tutmalıdır və orucu düzdür və üzərində heç bir şey yoxdur.
cünub olsa və sübh azanına qədər oyanmasa, orucunu tutmalıdır və orucu düzdür.
adətkərdə deyildirsə, vacib ehtiyata əsasən yatması düzgün deyil. Yuxarıda deyilən hökmlərə əsasən qüsl etməlidir. Sual: Sübh azanından əvvəl qüsl etmək üçün vaxt dar olarsa, insan cinsi yaxınlığa girə bilər? Cavab: Xeyr! Bu halda cinsi əlaqəyə girə bilməz. Sual: Bəs hökmə qarşı üsyan edərək, yaxud səhvən cinsi əlaqəyə girərsə, nə etməlidir? Cavab: Sübh azanından əvvəl dərhal təyəmmüm etməlidir. Orucu düzdür və boynunda heç bir şey yoxdur.
düz olması üçün qüsl əvəzinə təyəmmüm etmək lazımdır. Sübh azanından sonra imkan və güc olduğu təqdirdə namaz üçün qüsl etmək lazımdır. Sual: Bəs təyəmmüm necə edilir? Cavab: Təyəmmüm aşağıdakı şəkildə yerinə yetirilir: 1. İki əlin içini birlikdə torpaq, yaxud daş, yaxud narın qum, yaxud quru palçıq, yaxud sement, yaxud əhəng və yaxud da kərpic kimi üzərinə təyəmmüm etmək düzgün hesab olunan şeyə vurmaq; 2. İki əlin içi ilə birlikdə bütün alın və onun iki tərəfini başın tük çıxan yerindən burnun yuxarı hissəsinə qədər çəkmək;
sol əlin üstünə məsh çəkmək; Sual: Orucu pozan işlər orucu nə vaxt pozur? Cavab: Orucu pozan işlərlə oruc o zaman pozulmuş olur ki, bilərək və qəsdən edəsən. Sual: “Bilərək” deyiləndə nə nəzərdə tutulur? Cavab: “Bilərək” deyiləndə görülən işin orucu pozan bir iş olduğunun bilinməsi nəzərdə tutulur. Əgər insana çatdırılan şeyi yaxşı başa düşmədən, yaxud öyrəniləcək şəxs olmadığına görə öyrənə bilmədiyinə görə, bəzən də öyrənməyə diqqət edilmədiyinə görə, məsələn, cinsi əlaqənin, yaxud maye ilə imalə etməyin orucu pozan bir iş olduğunu bilməyən şəxs bu işlərdən birini görərsə, orucu pozulmaz. Sual: Qəsdən deyiləndə nə nəzərdə tutulur? Cavab: “Qəsdən” deyiləndə işin diqqətli və şüurlu şəkildə yerinə yetirilməsi nəzərdə tutulur. Deməli, qafilcəsinə və səhvən, yaxud unutqanlıqla qəsdsiz və diqqətsiz orucu pozan işləri yerinə yetirən şəxsin orucu pozulmur.
yetirməsi məkruhdur, yəni bəyənilməyəndir: – qadını əlləmək, öpmək və mazaqlaşmaq; – zəifləməyə səbəb olarsa, qan aldırmaq; zəiflik yaratmazsa ziyanı yoxdur. – xoşiyli hər bir bitkini iyləmək; xoşiyli ətirlərlə ətirlənmək məkruh deyil. – əyində olan paltarı islatmaq; – qadının suda oturması; – maye halında olmayan dərmanla imalə etmək; – zərurət halı istisna olmaqla diş çəkdirmək, yaxud hər hansı bir səbəbə görə ağzı qanatmaq; – yaş çubuqla diş sürtmək; – dəstəmazdan başqa boş yerə ağzı yaxalamaq; – məsumlar barəsindəki mərsiyə və mədhiyyələr (qəsidələr) istisna olmaqla şeir demək; ORUC TUTMAĞI TƏRK ETMƏKDƏ ÜZRLÜ OLAN ŞƏXSLƏR Sual: Şəriət hansı şəxslərə orucu tutmamağa icazə vermişdir və güzəştlər kimə aid edilir? Cavab: Şəriət bəzi şəxslərə oruc tutmamağa icazə vermişdir və bu güzəştlər aşağıdakılara aid edilir; – qüvvələrinin zəifləməsindən və fəaliyyətlərinin dayanmasından əziyyət çəkən şəxslər: belə ki, bu şəxslər oruc tutsa, oruc onlar üçün çətinlik yaradaraq onların zəifliyini artıracaq və həmin şəxslər tutduqları oruca görə ayağa qalxa, yeriyə və gündəlik işlərini icra edə bilməyəcəklər. – 70 yaşına çatmış şəxslər: o həm kişilər, həm də qadınlar üçün qocalıq mərhələsidir ki, əgər bu Yüklə 5,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
|