LÜĞƏTİN QURULUŞU VƏ TƏRTİB ÜSULU
1.
Lüğətdə baş sözlər əlifba sırası ilə verilir.
2.
Baş sözdən sonra onun işləndiyi rayonun və ya kəndin
adı mötərizə içərisində verilir; məs.:
Ağurux (Keçili, Kükü) - ...
Becid
(Naxçıvan, Ordubad) - ...
3.
Əgər söz bir neçə rayonda və ya kənddə işlənirsə,
onların adı da əlifba sırası ilə verilir; məs.:
Qapan-
qapış (Bulqan, Naxçıvan, Nəzərabad) - ...
Şеrаmаt (Dəstə, Vənənd) - ...
V
əğəm (Boyəhməd, Kırna) - ...
4.
Lüğətdə çoxmənalı sözlər bir-birindən ərəb rəqəmləri
il
ə ayrılır və onların arasında nöqtəli vergül qoyulur; məs.:
Bordax (Bab
ək, Culfa, Kəngərli, Şahbuz, Şərur) –
1. heyvanı kökəltmək üçün tövlədə ayrılmış xüsusi yer;
2. kök
əldilmiş, bəslənmiş heyvan.
Qolçax
(Şahbuz) – 1. arı sancmasın deyə qola geyilən
d
əridən tikilmiş geyim; 2. çörəyi təndirə yaparkən, taxıl
biç
ərkən qola dolanan parça.
5.
Omonim sözl
ər ayrılıqda baş söz kimi verilir və
onlardan sonra Rum r
əqəmləri qoyulur; məs.:
Ç
ət I ...– qoz. -...
Ç
ət II ... – taxıl yuyulub təmizlənərkən çıxan zibil. –...
X
əşə I ...– qəzildən toxunan enli və böyük çuval. –...
Хəşə II ...- yоncаyаbənzər yаbаnı bitki. -...
6.
H
ər bir baş sözə aid misal-cümlə verilir.
11
FONETİK TRANSKRİPSİYA
Lüğətdə ədəbi dildə olmayan, Naxçıvan dialekt və
şivələrində qarşılaşdığımız aşağıdakı hərf və işarələrdən
istifad
ə olunmuşdur:
x' –
dilortası sürtünən kar səsdir. Hərfin üstündə
qoyulan işarə (') isə səsin yumşaq tələffüz olunduğunu bildirir.
: - h
ərfin sağ tərəfində iki nöqtə qoyulur və saitin uzun
t
ələffüz olunduğunu göstərir; məs.: sə:rdən, damı:n, so:ra,
kişi:n.
̃: saitin həm burunda, həm də uzun tələffüz olunduğunu
göst
ərir; məs.: qabıã:, oğlã:, nəvã:.
12
MATERİAL TOPLANMIŞ YAŞAYIŞ
MƏNTƏQƏLƏRİNİN SİYAHISI
NAXÇIVAN ŞƏHƏRİ
-
Naxçıvan
-Qaraçuq
-Qaraxanb
əyli -Tumbul
-
Əliabad
BABƏK PAYONU
-Bab
ək
-Güznüt
-
Naxışnərgiz -Vayxır
-Araz
-
Hacıvar
-N
əhəcir
-
Yarımca
-
Aşağı Buzqov -Kərimbəyli
-Nehr
əm
-
Yuxarı Buzqov
-C
əhri
-Kült
əpə
-N
əzərabad
-
Yuxarı Uzunoba
-
Çeşməbasar
-Qahab
-
Payız
-Zeyn
əddin
-Didivar
-
Qoşadizə
-Sirab
-G
ərməçataq
-M
əmmədrza
Diz
ə
-
Şəkərabad
-Göynük
-M
əzrə
-
Şıxmahmud
CULFA RAYONU
-Culfa
-
Əlincə
-Xan
əgah
-Saltaq
-B
ənəniyar
-
Ərəfsə
-
Kırna
-
Şurud
-
Camaldın
-
Ərəzin
-
Qazançı
-Teyvaz
-Diz
ə
-Göyd
ərə
-L
əkətağ
-
Yaycı
-
Əbrəqunus
-Gülüstan
-Milax
KƏNGƏRLİ RAYONU
-
Qıvraq
-
Xıncab
-
Qarabağlar -Yeni Kərki
-Böyükdüz
-Xok
-
Şahtaxtı
-Yurdçu
-Çalxanqala
-
Qabıllı
13
ORDUBAD RAYONU
-Ordubad
-Bist
-Gilançay
-Nüsnüs
-Unus
-
Aşağı
Əndəmic
-Ç
ənnəb
-
Xanağa
-
Parağa
-Üstüpü
-
Aşağı Əylis -Dəstə
-Xurs
-
Parağaçay -Vələver
-Aza
-
Dırnıs
-K
ələki
-Sabirk
ənd -Vənənd
-Azadk
ənd
-Düylün
-
Qoşadizə -Şəhriyar
-
Yuxarı
Əndəmic
-Bil
əv
-G
ənzə
-N
əsirvaz -Tivi
-
Yuxarı
Əylis
SƏDƏRƏK RAYONU
-Heyd
ərabad
-K
ərki*
-
Qaraağac
-S
ədərək
ŞAHBUZ RAYONU
-
Şahbuz
-
Daylaqlı
-Kükü
-S
ələsüz
-
Ağbulaq
-Gömür
-Külüs
-
Şada
-
Aşağı Qışlaq -Güney Qışlaq
-
Qızıl Qışlaq -Şahbuzkənd
-
Ayrınc
-Keçili
-Mahmudoba -
Türkeş
-
Badamlı
-
Kolanı
-Nursu
-
Yuxarı Qışlaq
-Biç
ənək
*K
ərki kəndi 15 yanvar 1990-cı ildə erməni silahlı birləşmələri
t
ərəfindən işğal olunduğu üçün həmin kəndin əhalisi başqa
k
əndlərdə məskunlaşmışdır.
14
Dostları ilə paylaş: |