Nizami GƏNCƏVİ İSKƏNDƏrnamə Şərəfnamə "Lİder nəŞRİyyat"
Yüklə 2,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gənc budaqlanyla oynarsa qabaq, Başını ucaldar bir köhnə budaq. Bilikdə birinci olsa cavanlar, Qocalar fikrinə ehtiyacı var".
- Hər biri parlaq bir qunduzdan artıq, Bir-birindən alır bəzək, yaraşıq. Malına xiridar çıxdı hökmüran, Yenə birdən-birə yox oldu ordan.
- Əmr etdi: "Yelayaq bir boğaz madyan Alsınlar, o heyvan doğduğu zaman, Kişinin sözünə tamam uyaraq, Alınsın, kəsilsin o körpə daylaq".
- Araşdır, ver mənə həyat bulağı! O parlaq su ilə mənə sal-nəzər, Bu həyatdan daha canlı həyat ver! 389
Bir igid gənc vardı, ağılca ulu, Saf, işıq ürəyi şəfqətlə dolu. Atası qocaydı, doxsan yaşı var, Bədən ağrısından sızlayıb ağlar. O gün-ki, padişah vermişdi əmr: "Çıxmasın bu yola xəstə ilə pir!" Gənc oğlu vurğundu xəstə ataya, Necə ki, bir xəstə göynər almaya, Qocam özüylə aldı bərabər, Necə ki, başqalar yaqutu gizlər, Azıq sandığında gizlətdi onu, Onunla dolaşdı zülmət yolunu. Taleyin qoşundan küsdüyü gecə O gənci aldı bir dərin düşüncə. Gecəykən sandığı açdı o cavan, Etdi atasına o sirri bəyan: "Padişah səfərdən oldu peşiman, Çətinlik çəkməkdən qırılmış peyman. Qəlbinə bir qorxu salmış qaranlıq, Bir tədbir düşünə bilməyir artıq. Bələdçi olmadan gedir irəli, Bilməyir nə sayaq dönəcək geri". Oğluna baxaraq dedi ixtiyar: "Bu qara pərdədə gizli bir sirr var. Padişah getməyə başlarkən ora, Zülmətdən dönməyə vardır bir çara: Padşaha gərəkdir ilk dəfə doğan, Vücudu sapsağlam boğaz bir madyan. Anadan olunca o körpə daylaq Başım bir yerdə kəssinlər, ancaq Örtməyib qoysunlar yerdə cəmdəyi, Anası görüncə, yansın ürəyi, içində qopsun bir həyəcan, hiddət, Durmasın padişah, etsin hərəkət. O yoldan geriyə döndüyü zaman Ordunun önündə gedəcək madyan Çaparaq sevimli daylağa san,
O yoldan beləcə çıxar dişan. Dişan çıxarlar bu tədbir ilə." Qocamn sözünə o gənc uyaraq, Kələfin başım tapdı bu sayaq. Göylərin o müşkin ipəyi səhər Olunca ud rəngli dibayə bənzər. İskəndər məclislə yenə oturdu, Getməyə hər biri bir tədbir qurdu. O məclis nə qədər göstərdi tədbir, Bu əsrar haqqında söylədi fikir, Xoşuna gəlmədi ulu padşahın, Tədbirlər kimsəyə deyildi aydın. Öz zəif fikriylə o gənc yanaşdı, Bələdçi haqqında şaha söz açdı. Atası söyləyən sözləri bir-bir Padşaha anlatdı ki, budur tədbir! Xoş gəldi bu sözlər, yatdı könlünə, Beynində yer etdi o dönə-dönə. Dedi: "Ey mərd oğul, belə fikri sən Nə sayaq oldu ki, qurdun özündən? Bu bilgi özündən gəlməmiş ələ, Sən kimdən öyrəndin, gəl, doğru söylə. Bar, sərvət verərəm doğru söyləsən, Zillətə düşərsən düz deməməkdən". Gənc dedi: "Padşahım, mənə ver aman, Boşalsın kəcavə bu yüklü atdan, O gün ki, əmr etdi ulu hökmüdar, Çıxmasın yola bir xəstə, ixtiyar, Bir qoca atam var, bu qoca insan Çox qulaqburması görmüş dövrandan. Ürəyim çox yandı qoca atama, Əmrə itaəti unutdum tamam. Özümlə gizlincə gətirdim onu, Pis gətirdimsə, pis olmadı sonu. Dünən yol haqqında olan sözləri Atama açmaqdan durmadım geri.
Onun təlimini dinlədim bir an, Söylənən tədbiri öyrəndim ondan.” Çox incə bir nüktə söylədi, deyə, Şah onun sözündən ucaldı göyə: "Bilənlər padşahı olsa da yenə, Bu gənclər möhtacdır qoca fikrinə. Gənc budaqlanyla oynarsa qabaq, Başını ucaldar bir köhnə budaq. Bilikdə birinci olsa cavanlar, Qocalar fikrinə ehtiyacı var". Dünya padşahı söhbətdə ikən Qapıdan div gövdə o vəhşi birdən içəri girincə yanaşdı məğrur, Padşaha göstərdi bir şələ samur. Hər biri parlaq bir qunduzdan artıq, Bir-birindən alır bəzək, yaraşıq. Malına xiridar çıxdı hökmüran, Yenə birdən-birə yox oldu ordan. Qaranlıq içində yox oldu vəhşi, Padşahı heyrətə saldı bu işi. Işıqlıq göstərdi, fikri eşitdi, Zülmətə getməyə padşah əmr etdi. Əmr etdi: "Yelayaq bir boğaz madyan Alsınlar, o heyvan doğduğu zaman, Kişinin sözünə tamam uyaraq, Alınsın, kəsilsin o körpə daylaq". Padişahın fərmanı həyata keçdi, O işıq çeşməyə doğru yol seçdi. İSKƏNDƏRİN ZÜLMƏTƏ GETMƏSİ Saqi, bu zülmata bənzər torpağı Araşdır, ver mənə həyat bulağı! O parlaq su ilə mənə sal-nəzər, Bu həyatdan daha canlı həyat ver! 389 Bu bahar fəslində yeni və köhnə Tarixdən başlaram gözəl təranə. Rəvayət eyləmiş sınaqlı dehqan: Yazın ilk gecəsi ulu hökmüran Zülmata getməyə əzm etdi artıq, Fikri təskin edər hər bir qaranlıq. Günəşi qıfıla vurunca göylər, Qaranlıq içində doğar min gövhər. Bu həyat suyunda kim etsə məskən, Gərəkdir bir pərdə çəksin önündən. Çimənlər bu dum, saf çeşmələrdə Gərəkdir üzünə çəksin bir pərdə. İskəndər zülmata edərkən səfər, Söylədi: "Artıqdır bu mühüm şeylər!" Cilovu buraxdı "zülmat" deyərək, Əndər quyruğunda gizləndi Aytək 259 .
Ona rəhbər olsun Xızır peyğəmbər. Atı Xızra verdi böyük tacidar, Bilirdi onda bir aslan qəlbi var. Verdi ki, bu yolda səyirtsin onu, Onunla tapsın bu həyat suyunu, Çuxurlar parladan bir gövhər verdi, Çeşmələr arayan bir rəhbər verdi. Dedi ki: "Bu yolun hər tərəfinə Həqiqi bir rəhbər özünsən yenə! Cilovu hər yana istərsən burax, Aç ağıl gözünü, ayıq ol ancaq! O çeşmə nə yerdə olsa aşikar, Aldatmaz səni bu gövhər, panldar. Uğurla iç haman uğurlu sudan, Mənə də göstər ki, yeyəsən ehsan*. Göy gərdişli Xızır haman fərmanla Ahəngi pozmadan üz qoydu yola. Ordudan aynldı, irəli getdi, Hər yana himmətlə bir nəzər etdi. Su üçün dolandı bütün bucağı, 390 Yüklə 2,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|