Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiyot fanlar fakulteti



Yüklə 0,67 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/9
tarix23.06.2022
ölçüsü0,67 Mb.
#89976
1   2   3   4   5   6   7   8   9
alifatik bir asosli karbon kislotalarning gomologik qatori

 
 
yoki
1. 
Kislotalilik xossalari:
Karbon kislotalarning kuchi karboksil gruppasi bilan bog’langan
atom yoki atomlar gruppasiga bogliqdir. Alkil radikallar elektrodonor
xususiyatga ega bulganligi uchun karboksildagi uglerod atomining
musbat zaryadini qisman kamaytiradi, natijada
 
 
gidroksil gruppadan elektron zichligini surilishini kamaytiradi, bu o’z
navbatida kislota kuchini kamaytiradi. 
COOH gruppasidagi OH ning vodorodining kislotalilik xossasi kuchaygan 
bo’ladi. Shuning uchun COOH gruppasi moddaga kislotali xossasini 
bag’ishlab turadi. Buning ikki xil sababi bor:
a) Elektron zichligi COOH ning kislorodi tarafga siljigan; 
b) O-H bog’ining zaifligi: 


17 
Alifatik spirtlarda C=O ga uxshash elektrofil o’rindosh bo’lmagani sababli, 
OH gruppa metallga almashgani bilan, spirtlar suvdan ham kuchsiz 
kislotalardir. 
COOH gruppaning kislotaliligiga molekuladagi radikallar ham ta’sir etadi: 
2-jadval 
K·10

K·10

Chumoli kislotasi ………. 2,140 
n-moy kislotasi ………… 0,152 
Sirka kislotasi …………... 0,176 
Valiriyan kislotasi ……… 0,150 
Propan kislotasi ………… 0,134 
Kapron kislotasi ……….. 0,138 
Shunday qilib, barcha yog’ kislotalari, chumoli kislotasidan tashqari
juda kuchsiz kislotalardir. Ularning ishqoriy metallar bilan xosil qilgan 
tuzlari suvli eritmalarda kuchli gidrolizlangan va ishqoriy reaksiyaga ega. 
Bundan tashqari ular mineral kislotalarga uxshash metallar va ularning 
oksidlari bilan, ishqor va asoslar bilan uzaro reaksiyaga kirishib, tuzlarni 
xosil kiladilar: 
 
2. 
Karbon kislota va ularning tuzlarining elektrolizi:
 
suvli eritmalarda karbon 
kislotalar va ularning tuzlari vodorod yoki metall kationlariga va

Yüklə 0,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə