7
I BOB .Birinchi jahon urushining oqibatlari.
1.1.Urushning mamlakat iqtisodiyotiga ta'siri.
XIX va XX asr chegarasida Fransiyada iqtisodiy va
ijtimoiy munosabatlarda tub
o‘zgarishlar ro‘y berdi. U dehqonchilik-sanoat mamlakatidan sanoat-dehqonchilik
mamlakatiga aylandi. Urush davrida Fransiya sanoati tez sur'at!ar bilan rivojlandi.
Sanoatning yangi tarmoqlari,
yangi metallurgiya korxonalari, mashinasozlik,
elektrotexnika va kimyo zavodlari vujudga keldi. Urushdan
keyin sanoat rivoji
uchun qo‘shimcha imkoniyatlar paydo bo‘ldi. Elzas va Lotaringiyaning qo‘shib
olinishi natijasida fransuz metallurgiya sanoatining kuvvati 1,5 marta oshdi. Temir
rudasi qazib olish bo‘yicha Fransiya Yevropada birinchi o‘ringa chiqdi. Saar
ko‘mir havzasidan foydalanish huquqi uni 15 yil davomida ko‘mir bilan ta'minlar
edi. Nihoyat, Germaniyadan olingan 8 milliard marka tovon puli sanoatni
texnologiya jihatidan to‘la qayta qurish imkonini berdi.
Iqtisodiyotdagi
o‘zgarishlar fransuz jamiyatining ijtimoiy tizimi o‘zgarishiga ham sabab bo‘ldi.
Qudratli banklar paydo bo‘ldi, ―Mirabo‖, Rotshildlar oilasi,
aka-uka Lazarlar,
Vorms,-Malle va boshqalarga qarashli eng yirik banklar o‘z sarmoyalarini
ko‘paytirdilar, natijada ularning mamlakat hayotiga ta'siri kuchaydi.
Sanoatning
yetakchi tarmoqlarida ―Reno‖, ―Sitroyen‖, ―Pejo‖, ―Simka‖ kabi ulkan
kompaniyalar tashkil topdi. Ammo mamlakatda
katta miqdordagi mayda
korxonalar ham saqlanib qolgan bo‘lib, ular ham Fransiyaning ijtimoiy-siyosiy
hayotida muxim ahamiyatga ega edi. Kichik
korxonalar barcha sanoat
mahsulotining deyarli 50 foizini ishlab chiqarardi. Qishloqda ham kichik va o‘rta
hajmli dehqon xo‘jaliklari ko‘p edi. 1936-yi1 yanvarida Xalq frontining dasturi
e‘lon qilindi. Uni ish1ab chiqishda mamlakat demokratik kuch1arining
vakillari
ishtirok etdi1ar. Dastur fashistlarga qarshi demokratik xususiyatga ega edi. Barcha
fashistlarning tashkilotlarini qurolsizlantirish va tarqatish talabidan tashqari, u keng
xalq ommasining ahvolini yaxshi1ash ish haftasini qisqartirish, ishsizlarga yordam
ko'rsatish milliy jamg'armasini tashki1 qi1ish, qish1oq xo'ja1igi mahsulotlariga
1.Xidoyatov .G. Jahon tarixi.T.:‖Sharq‖ 2001
2.Lafasov.M. Jahon tarixi.T.:‖Turon-Iqbol‖ 2005. 52-58 bet
8
qat'iy narxlarni belgi1ashni ko'zda tutuvchi dasturni ham ilgari surardi. 1936-yi1
bahorida Fransiyada deputatlar palatasiga saylovlar bo'lib o'tdi. Xalq fronti
Dostları ilə paylaş: