Normal gebelerde renkli doppler ultrasonografi bulgulari; kendi popüLÂsyonumuzdaki normal doppler değerleriNİn saptanmasi

da  parsiyel  eksikliğini   göstermişlerdir.   Bunun   sonucu   olarak   plasental   yatakta 

yüksek dirençli akım paterni korunmakta ve uteroplasental perfüzyon yetersiz 

olmaktadır.

Schulman   ve   ark.   Erken   gebelikte   trofoblastik   invazyon   eksikliği   ya   da 

yokluğunun   preeklampsi,   İUGG   ve   artmış   vasküler   rezistans   ile   ilişkili   olduğunu, 

3.trimestirdeki   diastol   sonu   kan   akımındaki   karekteristik   artışın   saptanmamasının 

İUGG  ile  yakından   ilişkili   olduğunu,   bu   durumu   belirlemede   Doppler   USG 

ölçümlerinin

 uteroplasental   ve   fetoplasental   dolaşımı   gösterdiğini 

gözlemlemişlerdir.(61)

Fetal   intraplasental   arteryal   dolaşım   ana,   sekonder   ve   tersier   villuslardan 

oluşur. Giles ve ark. Normal gebelik seyrinde villöz vasküler yatakta özellikle tersiyer 

villuslarda  ufak müsküler damarlarda gerçekleşen anjiogenezin, plasental direncin 

azalmasında  büyük rolü olduğunu belirtmişler  ve  yaptıkları çalışmada ÎUGG ve 

preeklempside  anormal umblikal arter Doppler formlarının bulunduğu olgularda bu 

ufak   müsküler  damarların   sayısında   belirgin   azalma   olduğunu   saptamışlardır. 

(62)Buna   benzer   olarak  Trudinger   ve   ark.   Kuzu   fetüslerde   umblikal   dolaşımın 

embolizasyonu sonucu umblikal arter kan akımına karşı plasental direncin arttığını 

gösteren şekilde S/D değerlerinde  yükselme  saptamışlardır. Ayrıca  Mc Covan  ve 

ark.   Umblikal   arter   PI   değeri   yüksek  hastalarda   plasental   küçük   müsküler   arter 

sayısında azalma olduğunu tespit etmişlerdir.(63)

Jaffe ve ark. Normal gebelerde izlenen plasental rezistanstaki progressif 

azalmanın preeklempsi ve İUGG olan gebelerde izlenmediğini bunun da parsiyel ya da 

tam plasental trofoblastik invazyon eksikliği ve terminal plasental damar duvarındaki 

kalınlaşmaya bağlı olduğunu göstermişlerdir.(64)

45

---

                   Tuba

       Over

Resim 15–1 Uterusun kanlanması

46

---

Resim 15–2 Endometriumun kanlanması

Resim   15–3.  ikinci   trofoblastik   yayılımla 

assosiye   fizyolojik   değişiklikleri   gösteren 

patoloji   spesmeni.   Bir   trofoblast, 

miyometriumda   radial   arter   duvarını   invaze 

etmiş, muskuloelastik duvar dokusu yerini bir 

fibrinoid ve fibröz doku karışımına bırakmıştır. 

Damarın çapını ve şeklini inceleyin.

Resim   15–4. 

Anormal   plasentasyon. 

Gösterilen   segmentte   ikinci   trofoblastik 

yayılım   yetersizliği.   Miyometriumdaki   spiral 

arterin   terminal   kısmı   muskuloelastik 

kapsamını   korumuş.   Damar   duvarı   kalın, 

yuvarlak ve lümen dar.

Trudinger ve ark. normal gebelerde umblikal arterlerde yaptıkları  çalışmada 

S/D oranları 20. haftada 3 ile 7 arasında ortalamaları 4,5 ölçülmüş olup 30. haftadan 

sonra 3 ün altına inmektedir. Pl değerleri 1,5 ile 1,1 ortalama 1,3, RI değerleri 0,9 ile 

0,7   arasında   olup   ortalama   0,8   ölçülmüştür.   Bizim   çalışmamızda   18–24   haftalık 

gebeleri kapsayan 1.grupta S/D oranlan 4,8 ile 2,29 arasında ölçülmüş olup ortalama 

3,08 saptanmış ve 31–37 haftalık gebeleri kapsayan 3. grupta literatürle uyumlu olarak 

2,65' e düşmüştür. Aynı şekilde Pl değerleri 1,5 ile 0,69, ortalama 1,03, RI değerleri 0,76 

ile  0,51,   ortalama  0,61   ya   gerilemiştir.   (79)Bu   uteroplasental   yatakta   fizyolojik 

değişimin  gerçekleştiğini   ve   düşük   dirençli  yüksek   debili   kan   akımının   varlığının 

göstergesi olmaktadır.

Komplike gebelerde azalmış uteroplasental perfüzyon nitröz oksit diffuzyon ve 

radyoaktif   işaretlenmiş   dehidroepiandrostenon   plasental   klirens   çalışmaları   ile 

47

---

gösterilebilir. (65)Ancak Doppler USG noninvaziv, kolay ve tekrarlanabilir bir inceleme 

yöntemi oluşu sayesinde son yıllarda komplike gebelerde kan akımı değişikliklerinin 

değerlendirilmesinde ilk sırayı almıştır.

Özellikle İUGG’ li gebeliklerin önemli bir kısmında tanı ve takipte Doppler 

tekniğinin kullanılabileceğini düşündüren dört zincirleme patofizyolojik olay mevcuttur.

I-Bazı gelişme geriliği olgularının plasental anomalilere bağlı olması.

2-Plasental anomalilerin plasental kan akımına direnci arttırması,

3-Artmış   direncin   özellikle   diastolde   daha   belirgin   olmak   üzere   besleyici 

arterlerdeki akım hızını düşürerek plasentaya kan akımını azaltması

4- Sonuç olarak diastolik kan akımının sistolik akımdan daha fazla azalmasına 

bağlı olarak Doppler indekslerinde artışın ortaya çıkması.

Bu nedenlerden dolayı umblikal arter, fetal arterler yada uterin ve arkuat 

arterlerde S/D oranı, RI ve Pl gibi Doppler indekslerinde artış İUGG başta olmak üzere 

komplike gebeliklerde tanı kriteri olarak kabul edilmektedir.(46,48)

Çalışmamızda IIGG saptandığı için çalışma dışı bırakılan hastalarda uterin 

ve umblikal arterlerde Doppler indeksleri, literatürle uyumlu olarak yüksek bulundu. 

Bu, bize uteroplasental yatakta fizyolojik değişimin yeterince gerçekleşmemesine 

bağlı   olarak   yüksek   dirençli   düşük   debili   kan   akımı   varlığı   sonucu   fetüsün 

nütrisyonel ihtiyaçlarının yeterince karşılanmadığını göstermektedir.

Obstetrikte en çok Doppler çalışması yapılan ve en kolay İncelenen arter 

umblikal arterdir. Dalga formları CW, PW ve renkli Doppler ile incelenerek tipik 'testere 

dişi'   görünümündeki   Doppler   dalga   formu   kolaylıkla   elde   edilebilmektedir.   Normal 

gebelik  ve trofoblastik invazyon ilerledikçe umblikal arterde diastolik kan akımında 

progressif  artış   oluşmaktadır   ki   bunun   plasental   rezistanstaki   progressif   azalmayı 

48

---