O’. A. Farmanov

2.4.3.
 
Maxsus mashqlarni toifalarga bo’lish. 
 
Ma’lumki, sportchilarga tushadigan og’irlik kuchlanishning 5 ta 
zonasidan iborat bo’ladi. Ishlab turgan muskullarning energik 
ta’minlanishi va kuchlanishning u yoki bu zonasida vujudga keladigan 
bioximik o’zgarishlar mehnat va hordiqning vaqtinchalik parametrlari 
bilan bog’liq bo’lgan anik rejimga egadir. Bu chegaralarni kesib o’tar 
ekanmiz biz tezkor mashg’ulotga xos va yo’nalishni aniqlaydigan 
natijaga erisha olmaymiz yoki bulmasa, organizmdagi energetik 
resurslarni butkul ado qilishimiz mumkin. Maxsus mashg’ulot 
mashqlarini toifalarga bo’lish ularning fiziologik ko’rsatmalariga binoan 

---

27 
yurak-tomir tizimsining faoliyatidagi kuzatiladigan o’zgarishlar asosida 
amalga oshirilgan. 
 
Tayanch so’zlar:
Fiziologik, funksional faoliyat, anaerobik jarayon, energetik 
aerobic, effect, faza, element, reglamintastiya, aylanma mashg’ulot, 
interval mashqlar. 
 
O’z-o’zini nazorat qilish savollari: 
1.Hozirgi davrda qo’llaniladigan jismoniy mashqlarning mazmun- 
mohiyati 
2.Jismoniy mashqlar mashg’ulotlarning asosiy vositasi sifatida
samaradorlik qaysi usullar yordamida amalga oshiriladi? 
3.Mashg’ulotlarning asosiy vositalarini ishlatish uslublarining
bosqichlari 
4.Qo’shma mashqlar usulining turlari 
 
Adabiyotlar: 
1.Ayrapetyanst L.R., Godik M.A. Sportivnie igri. T., Ibn-Sino,
1991 
2. Ismatullaev X.A., Ganieva F.V. Basketbolda texnik usullarni
egallashda yordam beruvchi mashqlar.
Metod.qo’llanma. T., 1999 
3.Rasulеv O.T, Sokolova, N.D, Ismatullaеv X.A. Baskеtbol. Ixtisos
qursi bo’yicha dastur, Toshkеnt, 1993. 
4.Sokolova N.D. G’aniyеva F.V. Ismatullayеv X.A. Baskеtbol.
Ma’ruzalar to’plami, Toshkеt, 2001.