№2 2022
140
Kaykovus, S.Sheroziy, Jomiy,
Alisher Navoiy, A.Fitrat, A.Avloniy kabi,
mutafakkirlarimizning ilmiy nazariy asarlarida oila munosabatlaridagi tarbiya
tarixiylik nuqtai nazaridan bayon etilganligi alohida ahamiyat kasb etadi.
Oilaviy ziddiyatlar. Afsuski, zamonaviy jamiyatda
oilaviy nizolar dolzarb
mavzudir. Har qanday oila oʻz hayoti davomida muommoli vaziyatlarga duch keladi.
Ularni hal qilish qarama qarshi individual ehtiyojlar, motivlar, manfaatlar, sharoitida
amalga oshiriladi. Oilaviy nizolar quyidagilarga boʻlinadi: er xotinlar,
ota onalar,
bolalar, er xotinlarning ota onasi, bobo buvilari, va nevaralar. Oilaviy munosabatlarda
asosiy rolni nikohdagi nizolar egallaydi[4]. Nikohdagi nizolarning paydo boʻlishiga
tashqi omillar sezilarli taʼsir koʻrsatadi. Koʻplab oilalarning
moliyaviy ahvolining
yomonlashuvi, turmush oʻrtogʻlaridan birini yoki ikkalasining ortiqcha ish bilan
bandligi, ularning bittasi normal ishlamasligi, ularning birini uyda uzoq vaqt yoʻqligi,
bolalarni bolalar muassasalarga yoki boshqa muassasalarga
joylashtirish imkoni
yoʻqligi va h.k. Kundalik hayotda eng koʻp uchraydigan muommolardan biri ota
onalar va bolalar oʻrtasidagi nizolar ham boʻlishi mumkin. Bola koʻpincha ota
onasidan birining yoʻqligi haqida tengdoshlarining bosimini boshdan kechiradi. Bu
uning, neyroskopik holatiga taʼsir qiladi. Bu esa bolada
deviant xulq atvorga ega
boʻlgan oʻsmirlar soni ortib bormoqda, jinoyatchilik koʻpaymoda. Oiladagi janjallarni
hal qilishda muommolardan qochmaslik, balki ularni hal qilish kerak. Gʻalaba
qozonish yoki himoyalanish uchun emas balki hal qilish maqsadi bilan konstruktiv va
xotirjam muloqot qilish lozim. Bahsga uchinchi tomonlarni
jalb qilish tavsiya
etilmaydi, chunki ular majoronimg yanada kuchayishiga sabab boʻlishi mumkin.
Xulosa shuki, oila jamiyatning bir boʻgʻini ekanligi sababli,
oilalarni har
tomonla oʻrganish, ulardagi turli xildagi muommolarni hal qilish,
yechim qidirish,
toʻgʻri rejali ish yuritish , qanday muommoli oilalarrni bu muhitdan olib chiqish va
jamiyatga qoʻshib yuborish chora tadbirlarini oʻylab chiqish lozim.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.O‘zbekiston Respublikasi Oila kodeksi. – Toshkent: Adolat, 2016.
2. O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi – Toshkent: Adolat, 2018.
3.Ganieva M.X, Latipova N.M., Karamyan M. Ijtimoiy ish asoslari. Uslubiy
qo‘llanma. – Toshkent: 2010
4.Технологии социальной работы с семьй и детьми. Учебное пособие.
Ростов н/Д: Феникс, 2018. 259 с.