Oliy ta’lim tizimi pedagog va rahbar kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi

BILIMLARNING TURLARI

№	Bilimlarning turlari	Mazmuni va mohiyati	Test topshirig‘ining qiyinlik darajasi
1.	Nom va ismlar haqidagi bilimlar	O‘quv kursi mazmunidagi buyuk shaxslarning ismlari, manba, joylar predmet va jismlarning aniq nomlari	Reproduktiv daraja

2.	Nom va ismlarning mazmuni haqidagi bilimlar	O‘quv kursi mazmunidagi buyuk shaxslarning ismlari, manba, joylar predmet va jismlarning aniq nomlarining ma’nosini anglash	Reproduktiv daraja
3.	Faktik bilimlar	Faktik bilimlar o‘quv kursi mazmunidagi nazariyani boyitish va to‘ldirish maqsadida beriladi.	Reproduktiv daraja
4.	Ta’riflar	Ta’riflarni yodlash emas, balki uning mazmun-mohiyatini anglash, nazariy tayyorgarlik darajasini aniqlash uchun zarur	Produktiv daraja
5.	Taqqoslash va qiyoslashga doir bilimlar	O‘quv kursi mazmuniga binoan, ob’ektlarni taqqoslash, o‘xshashlik va farqli tomonlarni aniqlash, umumlashtirish orqali optimal variantni tanlash	Produktiv daraja Qisman-izlanishli
6.	Bir-birini inkor etish va ziddiyatli bilimlar	O‘quv kursi mazmunidagi muayyan g‘oya va gipotezalarning inkor etilishi, ziddiyatlarni bartaraf etib, umumiy xulosa yasash imkonini beradi	Produktiv daraja Qisman-izlanishli Kreativ daraja
7.	Assostiativ bilimlar	Muammoli vaziyatlarni hal etish orqali ijodiy fikr yuritish, ijodiy faoliyat tajribalarini egallash	Qisman-izlanishli Kreativ daraja
8.	Klassifikastiyaga doir bilimlar	Mazkur bilimlar umumlashgan, tizimli	Produktiv daraja Qisman-izlanishli

		bilimlarni egallash imkonini beradi. Tizimli bilimlar o‘quv kursining asosiy tushunchalari va qonuniyatlarini to‘g‘ri talqin qilish imkonini beradi.	Kreativ daraja
9.	Sabab-oqibat munosabatlari haqi- dagi bilimlar	Talabalar tomonidan voqea va hodisalarning kelib chiqish sabablari,oqibatlari haqida fikr yuritish imkonini beradi.	Produktiv daraja Qisman-izlanishli Kreativ daraja
10.	Jarayon, algoritmik bilimlar	Ko‘nikma va malakalarni aniqlash imkonini beradi.	Produktiv daraja Qisman-izlanishli
11.	Texnologik bilimlar	Ishlab chiqarish, pedago- gik jarayonlarni texno- logiyalashtirishga oid bilimlar va algoritm- larni aniqlash imkoni- ni beradi.	Produktiv daraja Qisman-izlanishli Kreativ daraja
12.	Ehtimollikka asoslangan bilimlar	O‘quv kursi mazmunidagi gipoteza va nazariyalar- ni isbotlash orqali ijodiy fikr yuritish, ijodiy faoliyat tajri- balarini egallash	Produktiv daraja Qisman-izlanishli Kreativ daraja
13.	Abstrakt bilimlar	Ideallashtirilgan yoki muayyan darajada qabul qilingan tushunchalar va ob’ektlar haqidagi bilimlar	Produktiv daraja Qisman-izlanishli Kreativ daraja
14.	Metodologik bilimlar	Bilimlarni o‘zlashti- rish jarayoni, faoliyatni samarali tashkil etish, atrof-muhit va ijti- moiy sharoitni o‘zgarti-	Reproduktiv Produktiv Qisman-izlanishli Kreativ daraja

rish metodlari haqidagi bilimlar

Testologiya fani atamalarining izohlari

Test topshirig‘i-o‘quv kursini o‘qitishdan ko‘zda tutilgan o‘quv maqsadlari asosida muayyan ko‘rinishda shakllantirilgan, talabalar uchun bir xil sharoitda o‘tkaziladigan, amaliyotga joriy etish natijasini sifat va miqdor jihatdan tahlil va tavsif qilish imkonini beradigan, sinaluvchining o‘quv kursini o‘zlashtirganlik darajasi to‘g‘risida aniq xulosa chiqarish imkonini beradigan didaktik vosita.

Adaptiv test-talabalarning o‘quv kurslari bo‘yicha o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalarini kompyuterda o‘tkazishga mo‘ljallangan test topshiriqlari bo‘lib, ularga tavofutlab yondoshish imkonini beradi. Ushbu jarayonni amalga oshirish uchun o‘qituvchi o‘quv kursi materiallari bo‘yicha qiyinchilik darajasi turlicha bo‘lgan test topshiriqlari bankini yaratishi, uni kompyuter xotirasiga joylashtirishi lozim. Test topshiriqlari sinovi jarayonida testlar ekranda ketma-ket namoyon bo‘lib, dastlab reproduktiv, produktiv, talabalarning tayyorgarlik darajasiga muvofiq (standart talablari nazarda tutilmoqda), qiyinchilik darajasi qisman-izlanish va kreativ bo‘lgan topshiriqlar beriladi. Ushbu test topshirig‘i talabalarning o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalarini nazorat qilish va baholashda ma’lum aniqlikdagi natijani beradi.