Қон ва қон яратувчи аъзолар касалликлари

SAMARKAND DAVLAT TIBBIYOT INSTITUTI. PATOLOGIK ANATOMIYA KURSI

• SAMARKAND DAVLAT TIBBIYOT INSTITUTI. PATOLOGIK ANATOMIYA KURSI
• 13 – ma’ruza
• LEYKOZ VA ANEMIYALAR
• Samarkand 2020 yil.

ГЕМОПОЭЗ

QON VA QON YARATUVCHI A’ZOLAR KASALLIKLARI

• BU KASALLIKLAR 2 TA GURUHGA AJRATILADI:
• 1. Qon yaratuvchi to‘qimalar tizimli kasalligi – LEYKOZLAR (oq qon kasalliklari). Bular gemopoez hujayralaridan rivojlanadi.
• 2. Regionar limfa tugunlarning xavfli o‘smalari – LIMFOMALAR. Ham gemopoez hujayralari, ham retikulyar hujayralaridan o‘sadi.
• A. O‘TKIR LEYKOZLAR: 1) Differensiallanmagan, 2)Miyeloblastli, 3) Limfoblastli, 4) Plazmoblastli, 5) Monoblastli, 6) Eritromiyeloblastli, 7) Megakarioblastli.
• B. SURUNKALI LEYKOZLAR (SL):
• MIYeLOSITAR SL: 1) Surunkali miyeloidli, 2)Surunkali eritromiyeloz, 3) Eritremiya, 4) Chin polisitemiya.
• LIMFOSITAR SL: 1)Surunkali limfoleykoz, 2)Teri limfomatozi, 3)Paraproteinemiyali – a)miyelom kasalligi, b)makroglobulinemiya (Valdenstrem kas.), v)og‘ir zanjirlar kas.
• MONOSITAR SL: 1)Surin. monositar leykoz, 2) Gistiositoz X

LEYKOZNING MORFOLOGIK BELGILARI

• LEYKOZNING boshqa xavfli o‘smalardan farqi, gemopoezdan paydo bo‘lgan xavfli o‘sma hujayralari tarqoq holda, barcha qon tomirlar va interstisiy bo‘ylab tarqaladi va ko‘payadi.
• Dastlab leykoz hujayralari qon yaratuvchi a’zolarda ( suyak ko‘migi, taloq, limfa tugunlar), keyin gematogen yo‘l bilan boshqa a’zo va to‘qimalarga tarqalib leykoz infiltratlarini paydo qiladi.
• Albatta, leykoz hujayralari qonda bo‘lishligi bu kasallikga xos.
• O‘TKIR LEYKOZNING SURUNKALI LEYKOZDAN FARQI qonda gemopoezning bosh hujayralari ko‘payib, oraliq hujayralari bo‘lmaydi, yetilgan hujayralar keskin kamayadi, bu holat “LEYKEMIK O‘PIRILISH” “HIATUS LEUCEMICUS” deyiladi.
• LEYKOZ kasalliklari paytida, organizmda immunitet keskin tushib ketadi, shuning uchun YARALI-NEKROTIK VA INFEKSION KASALLIKLAR qo‘shilishidan kasallar nobud bo‘ladi.