Қон ва қон яратувчи аъзолар касалликлари

Anemiya

• Utkir postgemorragik anemiya
• Sababi:1. me’da yarasi tomirlar arroziyasi
• 2. sil jarayonida o‘pka tomirlar arroziyasi
• 3. jigar sirrozida kizilungach venalari varikoz kengayishi va yorilishi
• 4. bachadondan tashkaridagi xomiladorlikda nayning yorilishi
• 5. bachadondan kon ketishi
• Mexanizmi: konda eritrositlar soni kamayadi, yassi suyaklar ko‘migining faoliyati kuchayadi, odatda ishlamay turgan naysimon suyaklar epifizining ko‘migi xam ishga tushadi, sarik ko‘mik kizil ko‘mikka aylanadi, eritropoezda miyeloid xujayralar ko‘payadi.
• Okibati: gipovolemiya, postgemorratik shok, gemodilyusiya boshlanadi 2-3kundan sung eritrositlar soni keskin kamayadi.

• Surunkali postgemorragik anemiya
• Sababi:
• 1. me’da surunkali yarasi
• 2. Gemofiliya
• 3. Bachadondan disgormonal qon ketish
• 4. Ichakning gemorroidal venalaridan qon ketishi
• Mexanizmi: gemodilyusiya boshlanadi, gipovolemiya kuzatiladi, temir asta sekinlik bilan yukotiladi.
• Okibati: yurak miokardi ilvillab yumshab qoladi, jigar och sarg‘ish tusga kirib, talok kichrayadi.

Anemiya

• Utkir postgemorragik anemiya
• Makro: teri va barcha ichki organlar oqaradi. Barcha suyaklarda sariq ilik qizil ilikka aylanadi.
• Mikro: suyaklar iligida eritropoez va miyelopoezning yosh xujayralari giperplaziyalanadi. Jigar, talok, limfa tuguni, buyrak shillik pardalarida ekstramedulyar qon yaratish o‘choqlari paydo bo‘ladi.
• RASM Gʻoz jigari

• Surunkali postgemorragik anemiya
• Makro: naysimon suyaklar sariq iligi qizil ilikka aylanadi. Jigar-»goz jigari», yurak-»yulbarssimon» seroz va shillik pardalarda qon quyilishlari.
• Mikro: naysimon suyaklar iligida eritrovoez yosh xujayralari giperplaziyasi. Ichki organlarda ekstramedulyar qon yaratish o‘choqlari, buyrak kanalchalarida parenximatoz yogli distrofiya.
• RASM Buyrak yog‘li distrofiyasi