Қон ва қон яратувчи аъзолар касалликлари

A. Folat k-ta tankisligidan kelib chikuvchi anemiya.

• A. Folat k-ta tankisligidan kelib chikuvchi anemiya.
• Makro:
• Mikro: suyak kumigi giperplaziyasi, bazofil megaloblastlar kupaygan, normoblastlar juda kam, eritrositlar yuk. Granulositlar prekursorlarida yadro-sitoplazmik asinxronizm kuzga tashlanadi.

• B.Vit V12 ga boglik anemiya (Pernisioz anemiya)
• Makro: til shillik pardasining lak surilgandek kizil rangga kirishi, suyak kumigi kesib kurilganda yumshok, kizil, likildok.
• Mikro: 1-suyak kumigi megaloblastlar tuplanib kolgan, onda sonda normoblastlar va yetuk eritrositlar uchraydi;
• 2- kon surtmasi makrositlar, kup segmentlangan granulositlar.
• 3- oshkozon shillik pardasi atrofiyasi.

3. Gipoplastik va aplastik anemiya.

• Sababi: a) endogen omillar ta’siri (oilaviy aplastik anemiya-Fankonl; gipoplastik anemiya-Erlix); b) ekzogen omillar ta’siri(miyelotoksik anemiya; radiasion,toksik,medikamentoz, virusli); v) suyak kumigining parokandalashishi (leykoz, miyelokarsinoz, osteoskleroz davridagi anemiyalar).
• Mexanizmi: kursatib utilgan omillar ta’sirida gemopoez x-ralari uchun mikromuxit yaratuvchikumik stromasi tuzilmalarning ishdan chikishi, natijada gemopoez x-ralar f-yasi buzilishi, yetishmovchiligi kelib chikadi.
• Okibati: - ichki organlar distrofiyasi, jigar yeg distrofiyasi;
• Kon kuyilishlar;
• Ikkilamchi bakterial infeksiya rivojlanishi;
• Gemosideroz.
• Makro: - epikard osti kletchatkada yeg yigilishi;
• Seroz koplamalardagi gemorragiyalar;
• Jigar yeg distrofiyasi.
• Mikro: suyak kumigi giperplaziyasi, yeg tukimasi kupaygan. Faol kumik ilmk bilan almashgan. Yeg tukimasi orasida katta bulmagan retikulyar va miyelosit x-rali uchoklar.

4. Miyeloftiz anemiya

• Bu kumik urnida usma rivojlanganda yoki boshka patologik jarayonlar tufayli kumik yemirilgan xolatlarda rivojlanadigan anemiya.
• Sababi: usmalarning suyak kumigiga metastazlanishi.
• Mexanizmi: kumik x-ralarning funksiyasi buzilishi va yemirilishi, natijada asosan, eritrositlarning shakllanishi va yetilishi buziladi.
• Okibati: ichki organlarda distrofik jarayonlar rivojlanadi.
• Makro:
• Mikro: kon surtmasi- konda galati shaklli va yetilmagan eritrositlar topiladi, leykoblastoz rivojlangan.