|
Oriental Renaissance: InnovativeOriental Renaissance: Innovativepublitsistik-uslubda-ba-zi-birliklarning-yuzaga-kelish-usullariOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 12
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
1220
w
www.oriens.uz
December
2022
2
.
Morfologik usul.
Shunisi xarakterliki, gazeta tilida o‘zbekchada avvaldan
mavjud bo‘lgan qo‘shimchalar bilan bir qatorda rus tilidan va u orqali Yevropa
tillaridan o‘tgan baynalmilal suffiks va prefikslar ham faol ishtirok etadi: bu
qo‘shimchalar bilan yasalishning aksariyati o‘zbek tilida emas, balki rus tilida sodir
bo‘lgan. Gazeta tilidagi baynalmilal so‘zlar bevosita rus tilidan va rus tili orqali
boshqa tillardan o‘tgan. Ularning ko‘pchiligi o‘z morfologik ko‘rsatkichlari bilan
o‘zlashgan. Shunga ko‘ra, o‘zbek tiliga ko‘pgina yangi affikslar
(-izm, -ist, -or, -tor,
-ik, -al, -ion,-anti
va boshqalar) kirib kelgan.
3
.
Sintaktik usul. Bunda, asosan, gazeta nutqiga xos so‘z birikmalari yaratiladi:
ishlab chiqarish, dolzarb masalalar, sifat ko‘rsatkichlari, amaliy tadbirlar, xalq
xo‘jaligi, jumhuriyatlararo moddiy manfaatdorlik, xalqaro musobaqalar, xalq
iste’moli mollari, qo‘shma korxonalar, qishloq xo‘jalik texnikasi, eng yaxshi
texnologiya asosida, mahalliy sanoatni rivojlantirish, ilg‘orlar tajribasi,
vatanparvarlik harakati, mavjud imkoniyatlardan samarali foydalanish
va
boshqalar.
4
.
Boshqa tillardan so‘zlarni aynan olish yo‘li bilan:
kompleks, ekspozitsiya,
fermer, birja, valyuta, rol, kosmos, aviator, samolyot, poezd, parovoz, gazeta, jurnal,
respublika, janr, opera, poema, gumanizm, texnika, mashina, kultivator, traktor,
seyalka, pritsep, bunker, kartogramma
va boshqalar.
5.
Kalkalash yo‘li bilan:
Dostları ilə paylaş: |
|
|