Ortiqova dilbar ortiqovna obidjanova feruza abdullayevna masharipova gularam kamilovna



Yüklə 2,49 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə159/184
tarix29.11.2023
ölçüsü2,49 Mb.
#138791
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   184
PROFESSIONALETIKAVAETIKET

 
MUROJAAT QILISH
- Murojaat qilish (obrashenie) - insondan ko‘p narsani 
talab qilmaydi. U insonni tarbiya ko‘rganligidan dalolat beruvchi harakatlar 
majmuasidir. Murojaat qilish har–xil bo‘lib, bu insonni qayerda, kim bilan, qay 
paytda, suhbatdosh bilan o‘rtalaridagi munosabatdan kelib chiqqan holda bildiriladi. 
Murojaat qilib aytilayotgan so‘zlar nafaqat unga bo‘lgan hurmat, balki o‘z
maqsadiga erishish uchun ham qo‘llanadi. Insoniy munosabatlar asosida 
aytilayotgan so‘zlar faqat axloq normalariga bo‘y sunadi, bu esa qarindoshlar 
o‘rtasidagi, sevishganlar o‘rtasidagi, er–xotin o‘rtasidagi, do‘stlar yoki mansabdor 
shaxs va qo‘l ostidagi inson bilan bo‘ladigan munosabatlarda qo‘llaniladigan 
so‘zlardan tubdan farq qiladi. Murojaat qilish ham bir necha turlarga bo‘linadi: ular –
rasmiy, ishonchli, intim va nomsiz. 
 
MUHOKAMA
- ma’lum bir masala yuzasidan ko‘pchilikni fikrini to’plashni, 
ma’lum to‘xtamlariga kelishini anglatadi. Muhokamada bahs predmetining hamma 
tomonlari nazarga tashlanadi. Xar bir ishtirokchi o‘zining erkin fikrlarini o‘rtaga 
tashlaydi. Mavzu ishtirokchilarning turli hajmdagi diologlari, monologlari asosida 
yoritiladi. Muhokamada fikrni og‘zaki bayon yetishning har-xil usullaridan 
foydalaniladi. 
 
IJOBIY XISLATLAR
- Odob saqlash, rasm - odat bo‘lib qolagan odob 
qoidalaridan chetga chiqmaslik hamda etika va estetika talablarini bajo keltirishdir. 
Odoblilik samimiyatga asoslangan bo‘lib, insonning boshqalarni xijolat qiladigan
ranjitadigan yoki quvontiradigan narsalarning hammasini anglab olishini, 
boshqalarning ehtiyoj – talablarini va kechinmalarini tushuna bilishini shart qilib 
qo‘yadi. Farosatli kishi noqulay vaziyat sodir bo‘lishini oldini olishga intiladi.
Chiroyli hatti–harakatlar qoidalarini yodlab olib, unga odatlanish mumkin, lekin odob 
qoidalarikishidan ko‘proq narsani talab qiladi. Odobga o‘rganish uchun inson o‘zini 
boshqa inson o‘rniga qo‘yib ko‘rishi kerak bo‘ladi. Farosatlilik jamiyatga, insonning 
o‘ziga yoki birovga xavf tug‘dirmaydigan hollarda boshqalarning ishiga 
aralashmaslikni talab qiladi. 

Yüklə 2,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   184




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə