O`zb е kiston r е spublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi


Generalized Phrase Structure Grammar



Yüklə 15,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə24/130
tarix12.04.2023
ölçüsü15,97 Mb.
#105246
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   130
Снимок экрана 2023—04—01 в 08.32.00

Generalized Phrase Structure Grammar 
(GPSG) 
.
29
Masalan:
For every production of the form 
 ::= <*v>  X 
add a production of the form 
< VP > :: = be < *VEN > X 
(where VEN is the word class for past participles). The 'x' in themetarule 
matches any sequence of zero or more symbols.
< VP > :: = < *V > < NP > and 
:: = < *V>
the meta rule will add the productions 
< VP > :: = be < *VEN > and 
< VP : : = be < *VEN > < PP > 
28
http://www.ling.uni-konstanz.de/pages/proj/sprachbau.htm 
29
Grishman R.
Computational linguistics. Cambridge University Press, 1994. – P. 82-83. 


27 
Mazkur metaqoida asosida 
“Lincoln was shot” (“Linkoln otildi”)
va “
A book 
was given to Mary” (“Kitob Mariyaga berildi”)
kabi majhul nisbat shaklidagi jumlalar 
hosil qilinishi mumkin. Bu yerda majhul nisbatdagi gaplarning egasi aniq nisbatdagi 
vositali to’ldiruvchi vazifasini bajaradi.
O’zbek tilida metaqoidaga misol sifatida formal-funksional tilshunoslik 
vakillarining 
WP

modelini ko’rsatish mumkin. Bunda W – inglizcha Word so’zidan 
olingan bo’lib, u har qanday nominativ birlikni anglatadi, P – predicate so’zidan, m – 
marker so’zlaridan olingan, u predikativlik (kesimlik) ko’rsatkichini bildiradi. Bu 
o’zbek tilidagi gapning minimal qolipidir. 
Topshiriqlar 
 
1. Aksioma nima, unga misollar keltiring. 
2. Boshlang’ich tushunchalar, postulatlarni belgilash qanday amalga oshiriladi? 
3. Grammatikaning aksioma va teoremalariga o’zingiz misollar keltiring. 
4. Keltirib chiqarish qoidalari deganda nimani tushunasiz? 
5. Lingvistik universaliyalar naborini jurnal yoki internetdan topib daftaringizga 
yozing. 

Yüklə 15,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   130




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə