O„zbekiston respublikasi oliy va o„ rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti sport faoliyati va san‟at fakulteti

-
qarshi harakat qilib, ta‟qibchidan ozod bo„lishi 
maqsadga muvofiqdir. 
 
2.3. Darvozabon o„yin texnikasi 
Darvozabon jamoada eng qiyin va mas‟ul vazifani bajaradi. 
Darvozabonining 
o„yin faoliyati juda xilma
-
xildir 
(9
-
jadval). 
Darvozabon jamoaning himoyaviy harakatlarida muhim rol o„ynaydi. 
Ammo u hujum harakatlari natijasini ham belgilaydi. Darvozabon 
harakatining xilma
-
xilligi uning funktsional, jismoniy, texnik va taktik 
tayyorgarligiga axloqiy
-
irodaviy fazilatlarga yuqori talablarni qo„yadi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

44 
9
-
jadval 
Darvozabon o„yin texnikasi tasnifi 

 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
O
ldi
nga 
qar
ab
O
ldi
nga 
or
qaga
Y
on 
tom
onga
Joyi
dan 
tas
hqar
i 
Y
ugur
is
h 
bi
lan
Joyi
da
H
ar
akat
bi
lan
B
al
ant
O„
rt
a
Pas
t 
U
zoq 
Y
aqi
ni
da 
T
o„
g„
ri
dan
-
to„
g„
ri
H
ar
akat
bi
lan
H
ar
akat
da
Joyi
dan 
tas
hqar
i 
Y
ugur
is
hda 
H
ar
akat
j
oyi
Maso
fa 
Y
aqi
ni
da
O„
rt
a 
va 
uzoq
Darvozabonning o„yin uslubi himoya va hujumdagi harakatlardan 
iborat. Himoya harakatlarining texnik harakatlariga quyidagilar kiradi: 
ustunlar, harakatlanish, yiqilish, to„pni qo„l va oyoqlar bilan qaytarish, 
to„pni ushlash, to„pni “to„sish, to„pni otish kabilar darvozaboning asosiy 
harakatlari sanaladi. 
Darvozabon turish holati.
Gandbol darvozabonining turishi bu – 
tana, qo„l, oyoqlarni harakatini to„g„ri ta‟minlash bilan bir qatorda 
raqibning hujum zarbalarini himoya qilish va keyingi harakatlarga tez 
o„tish uchun eng maqbul holatdir. Darvozabonning turishi darvozaning 
yuqori va pastki burchaklarini himoya qilishda oyoqlar yaqinidagi 
harakatlar samarali bo„lishi kerak. 
Darvozabonlar asosan ikkita usuldan foydalanadilar: asosiy va yon 
tomonlarga. Asosiy tayanch harakatda, darvozabon tanani oldinga 
Darvozabon texnikasi 
Himoya texnikasi 
Hujum texnikasi 
Harakatlanish 
To„pni egallash 
Qarshilikda to„pni egallash 
Yur
is
h 
Yugur
is
h
S
akr
as
h
Ushlab qolish 
Ili
sh 
Uz
ati
sh
Oddiy 
Qa
da
mba
-qa
da
m
Oddiy 
Qa
da
mba
-qa
da
m
Bi
r 
oyoqda
Ikki 
oyoqda
B
ir
oyoqda
Ikki 
oyoqda
Ga
vda
bil
an
Ikki 
qo„
llab
B
ir
qo„
ll
ab
Ikki 
qo„
llab
B
ir
qo„
ll
ab
Ikki 
qo„
llab
Oyoqni 
ko„
tar
ib
Ka
tt
a 
qa
da
mda
S
hpa
ga
t 
P
as
tdan 
Yuqor
idan
P
as
tdan 
Yonda
n 
Yuqor
idan
Yonda
n 
Yuqor
idan
Yuqor
iga 
Oldinga 
Yonga
Yuna
lt
ir
il
ga
n 
Yuna
lt
ir
il
ma
ga
n
S
ir
pa
nis
h
Itar
is
h 
T
o„
g‟
ri
B
aland 
S
ur
is
h 
bil
an

---

45 
siljitadi, yelkalari biroz tushirilgan, oyoqlari 30
-
35 sm masofada va 
biroz bir
-
biridan uzoqda joylashgan holatni egallaydi. Tana vazni 
oyoqning old qismida taqsimlanadi, shunda tovonlar joyning yuzasiga 
ozgina tegadi, qo„llar pastga qaragan tirsaklarga, qo„llar kaftlar bilan 
to„pga qaragan holda egallanadi (23
-
rasm). 
 
23
-
rasm 
Agar hujumchi to„p otishni burchakdan bajarayotgan bo„lsa, unda 
darvozabon darvoza ustuni yonida turib (oyoqlar oralig„i 15
-
20 sm),
 
darvozaga yaqin bo„lgan qo„lini yuqoriga ko„tarib tirsak bo„g„ini salgina 
bukilgan bo„ladi, shunda darvozaning yuqori burchagini yopadi: 
ikkinchi qo„li yon tomonga uzatilgan, gavda og„irligi darvozaga yaqin 
turgan oyoqqa o„tkazilgan. Ana shunday holatda darvozabon bevosita 
to„pni qaytaradi yoki tez
-
tez oldinga chiqadi. 
Siljish.
Darvozabon tanasi biroz oldinga, oyoqlari 10 sm 
masofagacha burilib, tana vazni oyoqning old tomoniga taqsimlangan 
holda, tizzalar biroz egilgan va qo„l kaftlari to„pga nisbatdan 
ko„tarilgan. 
To„pni darvozaning chap burchagiga yo„naltirilgan to„plarga 
nisbatan darvozabon ikki qadam bilan o„ng ustun yoniga o„tadi (24
-
25
-
rasmlar). Yuqoridagi rasmlarda darvozabonning to„pga yo„nalishi aniq 
ko„rinadi. Bunda darvozabon to„p yo„nalishini to„g„ri tanlash hamda 
gavda holatini tezlikda to„g„rilash talab etiladi. Agarda o„ng qo„l 
hujumchlar bo„ladigan bo„lsa chap burchakka to„pni yo„naltirilishini 
inobatga olib darvozabon chap burchakka nisbatdan gavda holatini 
to„g„rilaydi. So„nggi bosqichda, u burchak holatidan o„tishda 
boshlang„ich pozitsiyasini egallash uchun ikki qo„lni tananing ustki 
qismi darajasida ko„tarish talab etiladi. 
Bunday hollarda darvozabon ko„pincha oyog‟ini ochgan holda 
yuqoriga ko„tarib va (shpagat) holatga keltirish ko„p hollarda talab 
etiladi. Darvozaga otilgan to„plarni har bir darvozabon imkon qadar 
chiziq bo„ylab harakatlanish talab etiladi. 

---

46 
Darvozabon raqiblar bilan to„p uchun kurashda ko„pincha aldash 
harakatlarini ishlatadi. Chalg„itish maqsadida bir tomonga egilib, keyin 
boshqa tomonni to„sadi, tez
-
tez yolg„on chiqishlarni qo„llaydi. Bunday 
holatlarda hujumchi to„pni darvozabon ustidan oshirib tashlaydi, lekin 
bunday bo„lishini oldindan kutgan darvozabon darhol orqaga qaytib, 
to„p yo„lini to„sishga ulguradi. 
24