~ 101 ~
3-reja. Disfemik ma’noli birliklarning qo‘llanish хususiyatlari
“Tahliliy” metod
Grafik organayzer
Matn tahlili
Abdulla Qodiriyning “Qizil bayroq” gazetasida 1922-yil 28-aprelda
bosilgan “Azob bog‘chasida – yig‘i-sig‘i kechasi”
deb nomlangan
“kichkina feleto‘n”ida kinoya asosidagi disfemik ifodalarning ko‘pini
uchratish mumkin. Adib Shayхontohur tumanidagi hozirgi Abdulla
Qodiriy bog‘i bilan sirk binosi oralig‘ida joylashgan “Rohat boqchasi”ni
“
azob boqchasi”
,
undagi “qiziq kecha”larni teskari ma’noli ifoda –
yig‘i-
sig‘i kechasi
birikmasi bilan ifodalashda ana shunday piryomlarni
qo‘llaydi.
Shuningdek, o‘zlarining kechaga borganlarida odmi
kiyimlarda bo‘lganligiga “boqcha” хodimlarining
salbiy munosabati
natijasidagi holatini
tanazzulda qolg‘onlig‘
birikmasi
bilan kuchaytirib
beradi. Albatta, bunda disfemik ma’no kinoyaviy asosda emas,
balki
shunchaki holatni salbiy tomonga kuchaytirish asosida berilgan.
Siyosiy tushunchalarni yopiq ifodalashda fonografik, leksik,
morfologik va tekstual vositalardan foydalaniladi.
Alliteratsiya, qofiya,
tinish belgilari, metagrafik vositalar (qoraytirib yozish,
tagiga chizish,
bosh harflar bilan berish) bunda manipulyativ vositalar sifatida namoyon
bo‘ladi.
Madaniyat boqchasining madaniy yigitlari, “azob bog‘chasida –
yig‘i-sig‘i kechasi
”, “
baba
” kabilar bunga misol bo‘la oladi.
Umuman olganda, siyosiy disfemizmlar turli shakl va maqsadda
ishlatilgan bo‘lsa-da, ular orasida tinglovchi yoki o‘quvchida
salbiy
taassurot qoldirish, voqelikni aslidan ko‘ra bo‘rttirish vazifasi ko‘zga
Ta’sir vazifasi
Dostları ilə paylaş: 
