Darsning xronologik xaritasi (80 minut)
5 minut – hafta yangiliklari;
5 minut – yo’qlama;
5 minut – dars yuzasidan zarur adabiyotlar bilan tanishtirish;
10 minut – o’tilgan dars yuzasidan savol javob;
50 minut – ma’ruza;
5 minut –o’tilgan ma’ruza yuzasidan savollarga javob byerish
Tayanch so’zlar, iboralar va tushunchalar:
Prezident, Konstitutsiyaviy maqom,O’zbek
modeli, Demografiya
O‘zbekistonda
davlat boshqaruvining yangi, demokratik tizimini shakllantirishga kirishildi. Huquqiy
demokratik davlat barpo etish yo‘lini tanlagan O‘zbekiston uchun tabiiy ravishda davlat boshlig‘i –
Prezidentning umumxalq tomonidan saylanishini ta’minlash zarur edi. O‘zbekiston
Respublikasi Oliy
Kengashining 1991-yil 18-noyabrda bo‘lgan VIII-sessiyasida “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi
to‘g‘risida” Qonun qabul qilindi. Shu bilan birgalikda ushbu sessiyada “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
saylovini tayinlash to‘g‘risida” qaror ham qabul qilindi va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi 1991-
yil 29-dekabr kuniga belgilandi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini o‘tkazishga
tayyorgarlik
ko‘rish va uni o‘tkazish O‘zbekiston Respublikasi xalq deputatlari saylovini o‘tkazuvchi Markaziy saylov
komissiyasining zimmasiga yuklandi.
Markaziy saylov komissiyasi 1991-yil 22-noyabrda O‘zbekiston Prezidentligiga O‘zbekiston Xalq
demokratik partiyasi va kasaba uyushmalari Federatsiyasidan ko‘rsatilgan Islom Abdug‘aniyevich Karimov
hamda “Erk” demokratik partiyasidan ko‘rsatilgan Salay Madaminov nomzodlarini ro‘yxatga oldi va yashirin
ovoz berish byulleteniga kiritildi.
Markaziy saylov komissiyasi saylovga doir barcha hujjatlarni, 11 mln. nusxadagi Prezident sayloviga
doir byulletenlarni markazlashtirilgan tartibda tayyorladi hamda okrug va uchastka saylov komissiyalari ular
bilan o‘z vaqtida ta’minlandi. Prezident saylovi
jarayonida MDH mamlakatlaridan, Amerika Qoshma
Shtatlari, Turkiya, Malayziya
va boshqa davlatlardan, xalqaro tashkilotlardan kelgan kuzatuvchilar
qatnashdi. Ular O‘zbekiston Prezidenti saylovi puxta tashkil etilganligini tasdiqladilar.
1991-yil 29-dekabrda demokratik me’yor va tartiblarga mos ravishda, umumiy, teng, to‘g‘ridan to‘g‘ri
saylash huquqi asosida tarixda birinchi marta O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga
muqobillik asosida
umumxalq saylovi bo‘lib o‘tdi. Saylovda 9 mln. 900 ming 958 kishi yoki ovoz berish huquqiga ega bo‘lgan
fuqarolarning 94,2 foizi ishtirok etdi. Islom Abdug‘aniyevish Karimov nomzodi uchun 8 mln. 514 ming 136
saylovchi yoki saylovda qatnashganlarning 86 foizi ovoz berdi.
1991-yil 30-dekabr kuni Markaziy saylov komissiyasi okrug komissiyalari majlis bayonlarini ko‘rib
chiqib, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi to‘g‘risidagi qonunning 35-moddasiga asosan Islom
Abdug‘aniyevich Karimovni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga
saylangan deb hisoblashga
qaror qildi va 31-dekabrdan boshlab ushbu lavozimga kirishgan deb e’lon qilindi.
1992-yil 4-yanvarda bo‘lib o‘tgan O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining navbatdan tashqari IX-
sessiyasida O‘zbekiston Prezidenti saylovi yakunlari haqida- gi masala ko‘rib chiqildi va mazkur masala
bo‘yicha Markaziy saylov komissiyasining qarori tasdiqlandi. Mazkur sessiyada Islom Karimov so‘zga
chiqib, o‘ziga bildirilgan ishonch uchun butun respublika xalqiga samimiy minnatdorchilik bildirdi va
qasamyod qabul qildi. Islom Abdug‘aniyevich Karimov O‘zbekiston Respublika-sining umumxalq saylagan
birinchi Prezidenti bo‘ldi.
Dostları ilə paylaş: