Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universitetining pedagogika instituti


?  5.Umumlashtiruvchi boʻlaklar uyushiq boʻlaklardan oldin kelsa  umumlashtiruvchi boʻlakdan keyin qanday tinish belgisi qoʻyiladi?  6



Yüklə 2,59 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/195
tarix02.10.2023
ölçüsü2,59 Mb.
#125264
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   195
Ona tili sintaksisi


5.Umumlashtiruvchi boʻlaklar uyushiq boʻlaklardan oldin kelsa 
umumlashtiruvchi boʻlakdan keyin qanday tinish belgisi qoʻyiladi? 
6. 
Uyushiq boʻlaklarning ma’nolarini jamlab, umumlashtirib 
keladigan soʻz birikmalari nima deb ataladi? 
7. 
Son (koʻplik), egalik, kelishik qoʻshimchalari va koʻmakchilar 
uyushiq boʻlaklarning qaysi qismida qoʻshiladi? 
8.
 
Mehnat qilmasang,qiynalmasang oʻz maqsadingga erisha 
olmaysan. 
Ushbu gapda qaysi boʻlak uyushib kelgan? 
Foydalaniladigan adabiyotlar: 
1. M.Hamroyev. Ona tili. Toshkent: “Sharq” nashriyot-matbaa 
aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati. 2013. 25-40 


48 
2. M.Hamroyev. Ona tilidan lisoniy tahlil qoliplari. Toshkent: TDPU. 
2019. 6-11 
10-mavzu: Gapning ajratilgan boʻlaklari 
Reja: 
 
1. Ajratilgan boʻlaklar haqida umumiy ma’lumot. 
2. Ajratilgan kesim. 
3. Ajratilgan ega. 
4. Ajratilgan hol. 
5. Ajratilgan toʻldiruvchi. 
6. Ajratilgan aniqlovchi. 
7. Ajratilgan boʻlakda tinish belgilari. 
Tayanch tushunchalar: 
ajratilgan boʻlak, ajratilgan ega, ajratilgan
kesim, ajratilgan izoh toʻldiruvchi, ajratilgan aniqlovchi, tinish 
belgilari.
Ajratilgan boʻlaklar haqida umumiy ma’lumot 
Oʻzidan oldingi boʻlakni izohlagan boʻlak 
ajratilgan boʻlak
deyiladi:
Men ishni mana shundan, ya'ni 
tushuntirishdan
 boshladim. 
Ajratilgan boʻlaklarning uyushiq boʻlaklardan farqi shundaki, 
ular bir tushunchaning ikkita nomidir
, ya'ni bir shaxs yoki bir narsa 
ikki marta nomlanadi, uyushiq boʻlaklar esa 
bir necha shaxs yoki 
narsani ifodalaydi.
Gap boʻlaklarining ajratilishida gapda soʻz tartibining oʻzgarishi, 
gap boʻlaklarining kengayishi, bir boʻlakning oʻzidan oldingi boʻlakni 
izohlashi, bir boʻlakni boshqalaridan ajratib boʻrttirib koʻrsatish 
zaruriyati kabilar sabab boʻlishi mumkin. 
Koʻchada borar, gʻamgin va 
oʻychan. Ukasi, koʻzlari chaqnagan, unga gʻazab bilan qaradi. 
Oldinda, muyulishda, bir qora koʻrindi. U har kuni, quyosh tikka 
kelganda, shaharga tushadi.
Quyidagi gap boʻlaklari ajratiladi: 

Yüklə 2,59 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   195




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə