O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

Savol va topshiriqlar 
1.
Sistemaviy dasturiy ta'minot kanday vazifalarni bajaradi?
2.
Sistemaviy dasturiy ta'minotning tarkibiy kismlarini sanab bering.
3.
Asosiy dasturiy ta'minot tarkibiga kiruvchi dasturlarni aytib bering.
4.
Xizmat kursatuvchi dasturiy ta'minotning vazifasi nimalardan iborat?
5.
Operatsion tizim nima? Uning tarkibiga kanday dasturlar kiradi?
6.
Disk operatsion tizimi (MS DOS) xakida nimalarni bilasiz?
7.
OT va grafik interfeysli OTga misol keltiring.
8.
Shaxsiy kompyuterning tashkiliy kismlarini aytib bering.
9.
Kompyuterning dasturiy ta'minoti deganda nima tushuniladi?
10.
Kompyuterning apparatli ta'minoti deganda nima tushuniladi?
11.
Interfeys nima? Kanday interfeyslarni bilasiz?
12.
Kanday dasturlar amaliy dasturlar deyiladi? Ularga misol keltiring.
13.
Kanday dasturlar sistemaviy dasturlar deyiladi? Ularga misol keltiring.
Mavzu 2. Operasion sistemalar va ularning turlari, operasion sistemalarning 
tarixi
Reja:
1.
 
Operatsion sistema haqida tushuncha 
2.
 
Operatsion sistemaning tarixi 
3.
 
Operatsion sistemalarning funktsiyalari 
4.
 
Buyruq protsessor vazifalari 
Operatsion tizimlarning turlari (Type operating systems)
. Hozirgi paytda 
eng ko’p tarqalgan operatsion tizimlar MS DOS, OS/2, Windows, UNIX tizimlaridir.
MS DOS operatsion tizimlari (Microsoft Disk Operating Systems)
– 
Microsoft kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan eng dastlabki va eng ishonchli 
operatsion tizimlardir. Ko’pincha boshqa operatsion tizimlar boshqaruvida ishga 
tushishga injiqlik qilayotgan komp’yuterlar yoki dasturlar MS DOS orqali osonlik 
bilan ishga tushishi mumkin. Birdan-bir kamchiligi – foydalanuvchi bilan muloqot 
qilish usullarining noqulayligidir. Lekin bu kamchilik maxsus ishlab chiqilgan 
faylmenedjerlar 
(qobiq 
dasturlar) 
yordamida 
bartaraf 
qilingan. 
Bunday 
faylmenedjerlarga Norton commander (NC) va uning takomillashtirilgan versiyasi
Volcov commander (VC) kabi vositalar misol bo’la oladi.

---

8 
SHu paytgacha ishlab chiqarilgan MS DOS operatsion tizimining turlari 
quyidagi jadvalda keltirilgan.