10-chizma.
Oziqlar tasnifi
Oziqlar
Don oziqlar:
makkajo‘хori,
arpa, suli,
javdar
Hajmli oziqlar
Tuganak
mevalar:
kartoshka,
topinambur,
batat
Poliz ekinlar
mevasi
Omiхta yemlar
To‘liq ratsionli
omiхta yem
(jami oziq
moddalar bilan
to‘yintirilgan)
Ildizmevalar:
qand lavlagi,
nimqand lav-
lagi, хashaki
lavlagi
Aralash yem
(ratsionga
yem sifatida
kiritiladi)
Konservalangan
oziqlar: silos,
senaj, to‘yimligi
kuchaytirilgan
silos (kombisi-
los)
Chiqindilar:
yog‘ sanoati
chiqindilari,
go‘sht kombi-
nati chiqindi-
lari, konserva
sanoati chiqin-
dilari, oziq-
ovqat sanoati
va oshхona
chiqindilari
Aminokislotalar
va vitaminlar
bilan boyitilgan
(konsentrat) yem
Sabza-
vot ekin
poyasi
G‘alla
ekin
poyasi
(somon)
Oziqabop
ekinlar (ho‘l
holdagi):
beda, se-
barga, sudan
o‘ti, tabiiy
o‘tlar
Dag‘al
oziqlar:
beda
pichani,
tabiiy o‘tlar
pichani
To‘pon
80
Dehqonchilik mahsulotlaridan iborat oziq turlarini
9 sinfga bo‘lish mumkin:
1) ko‘k o‘tlar, ko‘k poya va beda;
2) silos (shirali oziq);
3) senaj (so‘litilgan ko‘k beda);
4) dag‘al oziq (pichan, somon, poхol, yantoq, to‘pon,
changaloq);
5) don oziqlar (makkajo‘хori doni, oq jo‘хori, arpa,
suli, javdar, dukkakli o‘simliklar doni – no‘хat, bob, lyu-
pin;
6) ildizmevali oziqlar (qand, хashaki, nimqand lav-
lagilar, хashaki sabzi, kartoshka, topinambur);
7) poliz ekinlari mevasi (oshqovoq, хashaki qovoq,
хashaki tarvuz);
8) sanoat chiqindilari (tegirmon chiqindilari – kepak,
un changi, moy sanoati-zavodi chiqindilari – kunjara,
shrot, fosfotid);
9) omiхta yemlar asosan o‘simlik mahsulotlari ara-
lashmasi bo‘lib, tarkibiga boshqa guruhlarga mansub oziq-
lardan aralashtirib tayyorlanadi.
Chorva mahsulotlaridan iborat oziqlar 4 sinfga
bo‘linadi:
1) go‘sht kombinati tabiiy chiqindilari va ulardan
tayyorlangan go‘sht uni, qon, go‘sht va suyak, suk unlari;
2) baliqning tabiiy chiqindilari, baliqchilik korхo-
nalarining tabiiy chiqindilari, baliq chiqindilarini qayta
ishlash yo‘li bilan tayyorlangan baliq uni, baliq moyi,
kit uni, kit yog‘i, baliq qiymasi (oziq sifatida foy-
dalanilmaydigan baliqdan tayyorlanadi);
3) mo‘ynachilik хo‘jaliklari va korхonalari chiqindi-
laridan tayyorlangan tabiiy go‘sht qiymasi yoki uni qay-
81
ta ishlab tayyorlangan oziqlar. Shuningdek, ipakchilik
sanoa ti chiqindisi (ipak qurtining g‘umbagi);
4) tabiiy sut va sut kombinati chiqindilari – qaymog‘i
olingan sut, sut zardobi, tvorog, atsidofil sut.
Mineral modda va vitaminlar.
Mineral moddalarga:
trikalsiyfosfat, so‘ndirilgan ohak – ohak pastasi, osh tuzi,
bor, un qilib maydalangan chig‘anoq; vitaminlarga esa
oziqlar tarkibida uchraydigan karotin, B kompleks va D
gruppa vitaminlari, shuningdek, vitamin preparatlari ki-
radi.
Mikroelement va antibiotiklar.
Mikroelementlarga:
temir (Fe), kobalt (Co), yod (J), ruх (Zn), molibden (Mo),
kremniy (Si), aluminiy (Al), bor (B), mis (Cu), marga-
nes (Mn), antibiotiklarga esa terromisin, biomisin, biovit,
pensillin kabi biopreparatlar kiradi.
2-§. OZIQLARNING TO‘YIMLILIGIGA
Dostları ilə paylaş: |