O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Klassik genetikasining yutuqlari qisqacha xotimasi. 
Ushbu ko`rib chiqilayotgan davrda genlarning o`zaro ta‘siri va belgilar 
to`g`risidagi tushuncha quyidagi sxemaga borib taqaladi. 
Buning asosida genlar belgilar shakllanishini nazorat qiladi. Bunday 
tushunchalar asoslanishining alternativ belgilarning gibridologik tahlili natijalari 
sabab bo`lib morfologik belgilar- shakl, hajm, shuningdek tananing rangi 
patogenlarga nisbatdan ta‘sirchanligi tahmin qilinadi. Bu belgi Mendel qonuni 
bo`yicha irsiylanadi. Ular qaytmas bo`lib ontogenezda chidamli bo`ladi. Tashqi 
muhit ta‘siri esa fenotipda modifikatsion o`zgarishlarni keltirib chiqaradi. 
Genetikaning eng muhim tushunchalarini bir qator klassik genetika mualliflari 
tomonidan Lobashev 1967; Dubinin 1976; Alihanyan, Akifev, Chernin 1985, Ratner 
1983 gen nazariyasi holatini va ularning asosiy xususiyatlarini ishlab chiqishgan: 

---

[14] 
1.
Diskretlik va uning namoyon bo`lishi – boshqa genlarga mutatsiyalarga 
bog`liq bo`lmagan holda namoyon bo`lishi krossingoverda bo`linmasligi va 
aralashmasligi genomda avtonomligi va ajralganligi. 
2.
O`z-o`zidan ikki barobar ko`payish xususiyatlari. 
3.
Boshqa genlarga bog`liq bo`lmagan holatda mutatsiyalanish, o`zini holatini 
butunligicha o`zgartira olish. 
4.
Boshqa genlarga nisbatan aniq lokalizatsiyasi. 
5.
Belgi rivojlaninshini nazorat qilish xususiyati, ushbu genlar mavjudligida 
ko`rsatilgan. 
Ushbu nazariya chegarasida xuddi boshqa nazariya kabi bir qancha dalillar 
mavjud bo`lib, unga to`g`ri kelmas edi. Xuddi shu dalillar keyingi kashfiyotlarga 
sabab bo`ldi.
Molekulyar genetika epoxasi va uning davri. 
J.Uotson va F.Krik tomonidan DNK molekulasi tahlili va uning gen 
nazariyasi asosida tahlil qilish genetikada revolyutsion holatni olib kirdi.