O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Fayllar ustida amallar bajarish 
C++ dasturlash tillari tarkibida fayllar ustida amallar bajarish uchun
yuqoridagi holatlar bo‗yicha oldin e‘lon qilinishi va mantiqiy nomi bilan bog‘lashi
shart. Fayllar ustida quyidagi amallarni bajarishimiz mumkin:
1)Faylga ma‘lumot yozish;
2)Fayldan ma‘lumot o‗qish;
3)Fayl tarkibidagi ma‘lumotlarni o‗chirish.
C++ dasturlash tilida fayllarga ma‘lumot yozishning ikki turi mavjud,
birinchi turi bo‗yicha ma‘lumot yozilganda eski qiymatlar uchirilib ustiga yangi
ma‘lumot yoziladi. Ikkinchi tur bo‗yicha faylga ma‘lumot yozilsa, unda ma‘lumot
faylning oxiriga borib yozishni bajaradi. Ikki tur bo‗yicha ham faylga ma‘lumot
o‗zgaruvchi yordamida yoziladi.
C++ dasturlash tilida birinchi tur bo‗yicha faylga ma‘lumot yozish uchun ofstream
; .open("fizik nom"); buyruqlari oldin yozilishi

---

---

228

shart undan so‗ng uning tarkibiga ma‘lumot yozish mumkin. C++ dasturlash tilida
faylga birinchi tur bo‗yicha ma‘lumot yozishning umumiy ko‗rinishi quyidagicha
bo‗ladi:
<< ; 
Fayl tarkibiga ma‘lumot yozilganda uning oldingi ma‘lumotlari o‗chirilib,
yangi ma‘lumotlar yoziladi. Faylga birinchi tur bo‗yicha ma‘lumot yozish tartibi
xuddi cout funksiyasi kabi bajariladi.
Misol: n ta elementli massiv berilgan massiv elementlari ichidan toqlarini f 
faylga juftlarini g faylga yozing. 
#include
#include
using namespace std;
int main()
{ int n; int a[90];
cout<<"n="; cin>>n;
cout<<"massiv elementlarini kiriting \n";
for(int i=0;i>a[i];
ofstream f;
f.open("toq.txt");
ofstream g;
g.open("juft.txt");
for(int i=0;i if(a[i]%2==1) f< else g< f.close();
g.close();
return 0;
}
Kiritishga ma‘lumot 
n=5 
massiv elementlarini kiriting
5 6 9 8 1
Dastur natijasi 
f faylda
5 9 1 
g faylda
6 8

---

---

229

Yuqoridagi dasturda massiv elementlarining toqlarini f fayl orqali toq.txt
faylga, juft elementlarini esa g o‗zgaruvchi orqali juft.txt faylga joylashtirdi.
C++ dasturlash tilida ikkinchi tur bo‗yicha faylga ma‘lumot yozish uchun
ofstream ; .open ("fizik nom",

ios::app);

buyruqlari oldin yozilishi shart, undan so‗ng uning tarkibiga ma‘lumot yozish
mumkin. Ikkinchi tur bo‗yicha ma‘lumot yozish degani fayl oxiriga ma‘lumot
yozish tushuniladi. Faylning oxiriga ma‘lumot yozish uchun e‘lon qilish birinchi
turdek e‘lon qilinadi faqatgina ios::app xossasi qo‘shimcha sifatida qo‗shiladi. C++
dasturlash tilida faylga ikkinchi tur bo‗yicha ma‘lumot yozishning umumiy
ko‗rinishi quyidagicha bo‗ladi:
<< ; 
Fayl tarkibiga ikkinchi tur bo‗yicha ma‘lumot yozish uchun
.open ("fizik nom",

ios::app); buyrug‘i orqali e‘lon qilinadi. Ikkinchi tur bo‗yicha

yozish uchun e‘lon qilinganda kursor fayl oxiriga boradi va yangi yozilgan
ma‘lumot fayl oxiriga borib yoziladi.
Misol: To‗rtta 1 2 3 4 elementlari mavjud bo‗lgan f fayl oxiriga 10 dan 20 
gacha bo‗lgan sonlarni yozing.
#include
#include
using namespace std;
int main()
{ ofstream f;
f.open("tt.txt", ios::app);
for(int i=10;i<=20;i++)
f<<" "< f.close();
return 0;
}
Dastur natijasi 

Yuqoridagi dasturda tt.txt faylida 1 2 3 4 sonlar mavjud edi, 10 dan 20 gacha

bo‗lgan sonlar 1 2 3 4 sonlaridan keyin tt.txt fayliga joylashtirildi.