O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti

15. A xaqiqiy va N (N>0) butun sonlari berilgan. A ning N- darajasini aniqlovchi
algoritm tuzilsin: A
N
= A*A* … *A
16. A xaqiqiy va N (N>0) butun sonlari berilgan. Bitta ssikldan foydalanib A
ning 1 dan N gacha bo‗lgan barcha darajasini chiqaruvchi algoritm tuzilsin.
17. A xaqiqiy va N (N>0) butun sonlari berilgan. Bitta ssikldan foydalanib
quyidagi Aning 1 dan N gacha bo‗lgan barcha darajalarini chiqaruvchi va
yig‗indini hisoblash algoritmi tuzilsin:
S=1+A+ A
2
+ ... + A
N
.
18. X xaqiqiy va N (N>0) butun sonlari berilgan. Bitta ssikldan foydalanib
quyidagi X ning 1 dan N gacha bo‗lgan barcha darajalarini chiqaruvchi va
yig'indini hisoblovchi algoritm tuzilsin:
S=1-X+ X
2
- X
3
+ ... +(-1)
N
X
N
.
Shartli operatordan foydalanmang.
19. N (N>0) butun soni berilgan. Birdan N gacha bo‗lgan natural sonlari
ko‗paytmasini chiqaruvchi algoritm tuzilsin: N!=1*2*…*N.
1 dan N gacha bo‗lgan natural sonlari ko‗paytmasi N faktorial deyiladi.

---

---

33

20. N (N>0) butun sonlari berilgan. Bitta ssikldan foydalanib quyidagi yig‗indini 
hisoblash algoritmi tuzilsin: 
S=1!+ 2!+ 3!+ ... + N! 
( N! ifoda - N faktorial - 1 dan N gacha bo‗lgan butun sonlari ko‗paytmasini 
bildiradi: N!=1*2*…*N).

Ichma-ich joylashgan sikllar 

- +
- +

- +

Buyruq quyidagi tartibda bajariladi:

Tashqi sikl parametri o‘zining dastlabki qiymatni oladi va oxirgi qiymatini
bilan solishtiradi. Agar x1<=x1
max
mantiqiy ifodaning

qiymati rost bo‘lsa, o‘rta

tsikl parametri o‘zining dastlabki qiymatini oladi va oxirgi qiymati bilan
solishtiradi. Agar x2<=x2
max
mantiqiy ifodaning

qiymati rost bo‘lsa, ichki tsikl

parametri o‘zining dastlabki qiymatini oladi va oxirgi qiymati bilan solishtiradi.
Agar x3<=x3
max
mantiqiy ifodaning

qiymati rost bo‘lsa, buyruqlar bir marta

x1:=x1
min
x1 x1
max
x2:=x2
min
x2 x2
max
X3:=x3
min
X3 x3
max
X2:=x2+x2
qa
d
buyruqlar
X3:=x3+x3
qad
X1:=x1+x1
qa
d

---

---

34

bajarilib, ishki tsikl parametri bir qadamga ortadi va x3<=x3
max
mantiqiy
ifodaning

qiymati yana tekshiradi. Agar u rost bo‘lsa buyruqlar yana bir bor

bajarilib, ichki tsikl parametri yana bir qadamga ortadi va hokazo ichki tsikldagi
takrorlanishlar x3>x3
max
bo‘lguncha davom etadi. Shundan so‘ng o‘rta tsikl
parametri bir qadamga ortadi va x2<=x2
max
mantiqiy ifodaning

qiymati
tekshiriladi. Agar u rost bo‘lsa ichki tsikldagi takrorlanishlar to‘liq

qaytariladi(o‘rta tsikl parametrining yangi qiymati uchun ). Shundan so‘ng o‘rta
tsikl parametri yana bir qadamga ortadi va hokazo o‘rta tsikldagi takrorlanishlar
x2>x2
max
bo‘lguncha davom etadi. Shundan so‘ng tashqi tsikl parametri bir
qadamga ortadi va x1<=x1
max
mantiqiy ifodaning

qiymati tekshiriladi, agar u rost

bo‘lsa o‘rta va ichki tsikllardagi takrorlanishlar to‘liq qaytariladi(tashqi tsikl
parametrining yangi qiymati uchun ) va hokazo bu jarayon x1>x1
max
bo‘lguncha
davom etadi. Shundan so‘ng ichma – ich joylashgan tsikllardan keyingi
buyruqlarga o‘tiladi.