192
Ko‗chmas
mulk obyekti
bo‗yicha
shaharsozlik
qoida va
hujjatlari
hamda u
haqida
marketing
axboroti
Inson va
transport
yo‗nalishi,
transport kirish
mumkinligi,
talab
Intensiv
yo‗nalishiga
yaqinligi,
uchastkaning
rekreatsion
xususiyati
KMO joylashuvi va
uchastkaning
foydalanilishi
bo‗yicha
omadlilik/omadsizlik
Obyektga yetish
vaqti, tovush darajasi,
havoning tozalik
darajasi va boshqa
fazilatlari
Iqtisodiy ekspertiza
4. Iqtisodiy ekspertizaning mohiyati
shundan iboratki, KMOdan
aniq va taxminiy (kutilayotgan) ko‗rsatkichlarni xarakterlab,
retrospektiv va perspektiv hisob-kitob ko‗rsatkichlarini hisoblab tahlil
qiladi va ular asosida ko‗chmas mulkdan taxminiy iqtisodiy
samaradorligidan
foydalanishda
professional
xulosa
chiqaradi,
shuningdek, vositalar qaytimi, ushbu obyektning egalik qilishga ketgan
xarajatlarini hisobga oladi.
Iqtisodiy ekspertizaning asosiy jihatlari
Obyekt
Predmet
O„lchov
Natija turi
Natija
Bino, inshoot,
yer mol-mulk
kompleksi va
b.q.
Foydalanish
samarador-
ligi
Ishlab chiqarish
hajmi,
qimmatliligi,
kapital qaytimi
Sifatli
Samarali/
samarasiz
Miqdoriy
Narxning
aniq (dolzarb)
turi ma‘nosi
Ekologik ekspertiza
5. Ekologik ekspertiza
KMO bo‗yicha
loyihaviy hujjatlarni
o‗rganishdan iborat bo‗lib, real jarayon tadqiqoti, uning funksional
faoliyati va bu asosda real va potensial xavf to‗g‗risida professional
xulosalarning rasmiylashuvi, yani obyekt
atrof-muhit uchun xavf
193
tug‗dirishi mumkin yoki xavf tug‗dirayotgani (ekspertizaning endogen
yo‗nalishi) va mulkdorning o‗zi uchun (ekspertizaning ekzogen
yo‗nalishi), ishlab chiqarish yoki xo‗jalik faoliyatidan chiqayotgan
chiqindilar atmosferaga tarqalishi, suv omborlariga chiqindilar chiqishi,
turli
xil
zarar
narsalar
chiqishi,
ko‗rilayotgan
obyekt
ekspluatatsiyasining mosligi, shuningdek, boshqa turdagi chiqindilar,
bunday xavfni kamaytirish uchun takliflar ishlab chiqilishi, obyektning
faoliyati boshlanmasdan oldin ularni hal etilishi ko‗zda tutiladi.
Ko„chmas mulk ekologik ekspertizasining asosiy jihatlari
Obyekt
Predmet
O„lchov
Natija
turi
Natija
Bino,
inshoot, yer
mol-mulk
kompleksi
(ishlab
chiqarish
korxonasi)
Obyektning
funksional
faoliyatidan
kelib
chiqadigan
xavf
Atrof-
muhit va
insonga
zarar
keltirish
darajasi
Sifatli
Xavf
tug‗dirmaydiga
n/tug‗diradigan
Miqdoriy
Chiqindilar va
shunga
o‗xshash
zararlarning
mohiyati
Ko„chmas mulk kadastrining mazmuni va tizimi
Turar-joy bino va inshootlarini davlat ro‗yxatidan o‗tkazish uchun
texnik inventarizatsiya byurosi (BTI) har bir shahar va shaharcha,
shaharlarda esa har bir tuman bo‗yicha
reestr kitoblarini, noturar joy
bino va inshootlari uchun esa davlat kadastr xizmatlari – tuman, shahar
kadastr kitoblarini yuritadi.
Maxfiylik rejimiga ega bino va inshootlar maxsus kadastr kitobida
ro‗yxatdan o‗tadi. Uni yuritish xususiyatlari va bu obyektlarning
ro‗yxatdan o‗tish ma‘lumotlaridan foydalanish shartlari qonun hujjatlari
bilan belgilanadi.
Davlat ro‗yxatidan o‗tilayotganda kadastr (reestr) kitobida bino va
inshootlarga bo‗lgan egalik huquqi yoki boshqa mulkiy huquqlar (paydo
194
bo‗lishi, cheklanishi, bir shaxsdan ikkinchisiga o‗tishi va tugatilishi),
hamda obyektni tavsiflovchi boshqa ma‘lumotlar qayd qilinadi.
Kadastr va reestr kitobidagi qaydnomalar kadastr uchastkalari
bo‗yicha olib boriladi.
Har bir bino, inshoot uchun alohida kadastr
raqami beriladi.
Ro‗yxatdan o‗tish vaqtida noma‘lum bo‗lgan, bino, inshootning
ro‗yxatdan o‗tganlik huquqini aniqlashga katta ta‘sir qiladigan
sharoitlarni oydinlashtirishda huquqning ro‗yxatdan o‗tganligini bekor
qilish sud tartibida amalga oshiriladi.
Kadastr
va reestr kitoblariga, har bir fond uchun alohida, maxsus
reestrlar yuritiladi.
Bino va inshootlarni mulkdorlari hisobiga davlat ro‗yxatidan
o‗tkazish ko‗chmas mulk kadastri xizmati yoki BTI da, haqiqiy,
huquqlarni tasdiqlovchi hujjatlar taqdim etilgan holda amalga oshiriladi.
Bino va inshootlarga bo‗lgan huquqning paydo bo‗lishi, bir
shaxsdan ikkinchisiga o‗tishi yoki boshqa mulkiy huquqlarni davlat
ro‗yxatidan o‗tkazish uchun yuridik shaxslardan
eng kam ish haqining
ikkidan bir qismi miqdorida, jismoniy shaxslardan esa o‗ndan bir qismi
miqdorida to‗lov undiriladi. Egalik huquqining yoki boshqa mulkiy
huquqlar subyekti o‗zgarishini keltirib chiqarmaydigan, obyektning
huquqiy holatini o‗zgarishi sharoitida ko‗rsatilgan miqdorning yarmi
undiriladi. Davlat ro‗yxatidan o‗tish haqidagi
guvohnoma blanki uchun
alohida to‗lov amalga oshiriladi.
Bundan tashqari, bino va inshootning birlamchi ro‗yxatdan o‗tish
jarayonida mulkdorga 07.01.2014 yilda qabul qilingan №1 sonli O‗zR
Vazirlar Mahkamasining ―Ko‗chmas mulkka bo‗lgan huquqlarni davlat
ro‗yxatidan o‗tkazish tartibini takomillashtirish haqida‖gi qarori bilan
tasdiqlangan shaklda bino va inshootning davlat ro‗yxatdan o‗tganligi
haqidagi guvohnoma beriladi.
Dostları ilə paylaş: