O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti


-rasm. Modellashtirish jarayonining oddiy sxemasi



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/89
tarix29.11.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#141211
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   89
Ijtimoiy iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlash Rasulev

1.1-rasm. Modellashtirish jarayonining oddiy sxemasi
 
ОB‟EKT 
KUZATUVCHI 
MAQSAD 
МОDEL 


15 
Bu sxemaning asosiy bloki «maqsad» bloki hisoblanadi, chunki qo„yilgan 
maqsadga ko„ra bitta obyekt uchun har xil modellar tuzilishi mumkin. Obyekt sifatida 
biror bir korxonani olsak, kuzatuvchining maqsadi ushbu obyektning ishlab chiqarish 
jarayonini o„rganish bo„lsa, bu holda modelning parametrlariga korxonaning quvvati, 
ishlab chiqarish omillari, xomashyo, ishchilar soni, asosiy fondlar, ishlab chiqarish 
dasturi va hokazolar kiradi va model ishlab chiqarish funksiyasi ko„rinishida 
ifodalanadi. 
Modellashtirishning universal usul sifatida boshqa usullarga qaraganda 
afzalliklari mavjud. Ushbu afzalliklar esa quyidagilardan iborat:
1. Avvalo, modellashtirish katta va murakkab tizimni oddiy model yordamida 
ifodalashga imkoniyat beradi. Masalan, milliy iqtisodiyot bu o„ta murakkab tizimdir. 
Uni oddiy qora yashik sxemasi orqali ifodalash mumkin (1.2-rasm). 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.2-rasm. Ishlab chiqarishning “qora quti” sxemasi 
2. Model tuzilishi bilan kuzatuvchiga eksperimentlar qilish uchun keng 
maydon tug„iladi. Modelning parametrlarini bir necha marta o„zgartirib, obyekt 
faoliyatining eng optimal holatini aniqlab, undan keyin hayotda qo„llash mumkin. 
Real obyektlar ustida eksperiment qilish ko„plab xatolarga va katta xarajatlarga olib 
kelishi mumkin. 
3. Model, shaklsiz sistemani, matematik formulalar yordamida shakllantirishga 
imkoniyat beradi va axborot texnologiyalari yordamida sistemani boshqarishga 
yordam beradi. 
Моddiy resurslar 
Меhnat 
ресурсларрерресур
слари 
Аsosiy fondlar 
Milliy daromad 
Pirovard mahsulot 
Yalpi milliy 
mahsulot 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   89




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə