O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Marketing klassifikatsiyasining asosiy xarakteristikalari

Marketing evolyutsiyasi bosqichlari	Marketing shakli	Bozorda talab shakli	Marketing turi	Marketingni qo‘llash sohasi	Marketing qo‘llashning shakli va yo‘nalishi
1950 – yilgacha	Nodifferensial marketing	Salbiy	Konversion	Foyda olish	Daromadli tijorat marketingi
1960 – yil	Differensial marketing	Talab yo‘q	Rag‘batlanti- ruvchi	Foyda va boshqa maqsad	Notijorat va tijorat marketing
1970 –yil	Konsentrlash- gan marketing	Yashirin Pasayuv- chi	Rivojlanuv- chi Remarketing	Qo‘llash sohasiga qarab	Milliy, mintaqaviy mahalliy xalqaro (eksport, global)
1980 –yil	Kompleks marketing	To‘liq	Sinxro marketing	Faoliyat turiga qarab	Iste’mol, sanoat, investitsion xizmat sohasi marketingi
1990 – yildan hozirgacha	Kommunikativ marketing	Haddan ortiq Norat- sional	Qo‘llovchi marketing Demarketing Qarshilik ko‘rsatuvchi		Tashkilotlar marketingi, egomarketing, joy marketingi, g‘oyalar marketingi, ijtimoiy marketing

Xalqaro marketing - tashqi iqtisodiy faoliyat, jahon bozori marketingidir. Uning mamlakat ichki bozorlari marketingidan ko‘pgina farqi bor. Avvalo, jahon bozoriga har bir mamlakat o‘z marketing strategiyasi bilan kirish uchun tanlangan mamlakatning umummadaniy va iqtisodiy muhitlarini chuqur tahlil qilishi zarur. Shu bilan birga xalqaro marketing: firmaning tashkiliy ishlarini jahon standartlari darajasida, mahsulotni rejalashtirish, sotish, harakatini tashkil etish va
narxlashtirishda o‘ziga xos talablar qo‘yadi. Xalqaro marketing strategiyasi eksport, import va qo‘shma korxonalar tashkil etishga alohida-alohida yondashishni taqozo etadi. Xalqaro marketing jahon bozoriga chiqish imkoniyatlarini, tashqi muhitni, aniq bozorni tanlash va unga kirish usullarini aniqlash, marketing rejasini tuzish, raqobatchilar faoliyatini tadqiq qilish va boshqalarni o‘z ichiga oladi.
To‘g‘ri marketing - Interaktiv marketing tizimi bo‘lib, iste’mol- chining istagini uyg‘otish, uning buyurtmasini olish uchun bir yoki bir necha media reklama vositalaridan foydalanadi. To‘g‘ri marketingni iste’molchidan to‘g‘ri buyurtma olish marketingi ham deyiladi. To‘g‘ri marketing xaridorlar bilan uzoq muddatli munosabatlarni o‘rnatish va saqlab qolishga imkon beradi. To‘g‘ri marketing - kataloglar, pochta orqali to‘g‘ri jo‘natish va telemarketlardan foydalanib savdo qilishni bildiradi.