Oʻzbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

3-rasm. Telekommunikatsiya infratuzilmasini rivojlantirish yoʻnalishlari.
Quyida telekommunikatsiya tarmoqlarini monitoring jarayoni boʻyicha xorijiy olimlarning adabiyotlari oʻrganilib, tahlil qilindi.
AQSH
Gabriel Lebrun 2020-yil, ilmiy maqolasida GIS maʻlumotlari ilovalarini GIS Map Data asosida xavflarni minimallashtirish uchun suv toshqini yuqori boʻlgan joylarni aniqlash imkonini tahlil qildi [6].
Tieyuan Zhu, Junzhu Shen va Eileen R. Martin 2021-yil, ilmiy maqolasida yerning yaqin yuzasini uzluksiz seysmik monitoring qilib, maʻlumotlarning aniqligini, hamda kosmosda va vaqtdagi hajmini yaxshilash bilan, ekstremal ob-havo hodisalari va iqlim taʻsiri haqida aniqroq maʻlumot berish imkoniyatini ishlab chiqdi [7].
A.K Gorai, F Tuluri, P.B Tchounwou 2014-yil, ilmiy maqolasida 2005 yildan 2007 yilgacha boʻlgan davrda Nyu-York (AQSH) aholisi oʻrtasida havo ifloslanishi (nozik zarrachalar, oltingugurt dioksidi va ozon) va inson salomatligi (astma shoshilinch boʻlimiga tashrif buyurish darajasi va astma chiqarish darajasi) oʻrtasidagi bog‘liqlikni oʻrganishdi [8].
YEVROPA
Arbnor Pajaziti, Orlat Tafilaj 2019-yil, ilmiy maqolasida Kosovoning Prishtina shahrida avtohalokat sodir boʻlgan qora nuqta joylarini aniqlash uchun transportda GPS/Arc/GIS telekommunikatsiya tizimining qoʻllagan [9].
F. Biljeckie, K. Ito 2021-yil, ilmiy maqolasida, Koʻcha koʻrinishidagi tasvirlarning tahlili va GIS fanining mustahkam tarkibiy qismi tahlil qilingan [10].
T.G Crainic, B Gendron, MRA Kazemzadeh 2022-yil, ilmiy maqolasida transport va telekommunikatsiya sohasidagi ilovalarni modellashtirishga qaratilgan [11].
H. Ren, J. Jang, C. Li, A. Aigner, M. Plidschun 2022-yil, ilmiy maqolasida, 1,25 dan 1,65 mkm gacha boʻlgan infraqizil telekommunikatsiya toʻlqin uzunligini 3D akromatik difraksion usuli ishlab chiqilgan [12].
Rossiya
D.V. Andreev 2020-yil, ilmiy maqolasida faoliyatning turli sohalarida GIS texnologiyalaridan foydalanishni tahlil qilgan [13].
D. Kononov, V. Muromtsev 2022-yil, ilmiy maqolasida, Rossiya davlat gumanitar universitetining telekommunikatsiya mintaqaviy tarmog‘ini yaratish va undan foydalanishning asosiy masalalari koʻrib chiqilgan [14].
A. V Bourdine, V. A Burdin, O.G Morozov 2021-yil, ilmiy maqolasida, Telekommunikatsiyalar uchun optik texnologiyalarni tahlil qilgan [15].
I. Krasyuk, V. Leventsov, O. Kartavenko 2022-yil, ilmiy maqolasida, axborot-telekommunikatsiya korxonalarining integratsiyasi va oʻzaro taʻsirini oʻrganilgan [16].