O’zbekistonda arxeologiya. Madrimov Sh
Arxeolog-numizmat olim, akademik Edvard Vasilevich Rtveladze
Yüklə 471,74 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Arxeolog-numizmat olim, akademik Edvard Vasilevich Rtveladze O’zbekiston Fanlar akademiyasining haqiqiy a’zosi, Markaziy Osiyo va uning atroflari xalqlari tarixi, arxeologiyasi, numizmatikasi, madaniyati, san’ati bo’yicha yirik olim. U 1942-yilda Gruziyaning Borjomi shahrida tug’ildi. Toshkent Davlat universitetining arxeologiya kafedrasini tugallagandan keyin M.E.Masson rahbarligida «Shimoliy Kavkazning shahar madaniyati tarixi va uni O’rta Osiyo 69 bilan aloqalari» mavzuida nomzodlik dissertatsiyasini, 1989-yilda esa, «Qadimgi Baqtriya-Toxariston. Tarixiy-madaniy rivojlanishning dinamikasi» mavzuidagi doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1980-yillardan shimoliy Baqtriyaning Kampirtepa yodgorligida boshlangan qazishma ishlarini davom ettirib, 1990-yildan E.V.Rtveladze Toxariston arxeologik ekspeditsiyasini tashkil etadi. Bu yodgorlikni O’rta Osiyo arxeologik yodgorliklarini o’rganish tarixida birinchi marta qadimgi obidaning yuqori qatlamini to’liq ochishga muvaffaq bo’ldi. E.V.Rtveladze o’zining ustozlari M.E.Masson va G.A.Pugachenkova an’analarini davom ettirib, yoshlar ichidagi iqtidorlilarini tanlab, ularni kelgusidagi ishlariga ustozlik qilmoqda. Uning shogirdlari orasida faqat bizning vatanimiz xududidagina emas, balki jahonning Gretsiya, Đ sroil, AQSh, Frantsiya, Kanada, Rossiya kabi mamlakatlarida ijod qilib kelmoqdalar. U shu kunga qadar 20 dan ortiq monografiya, 600 dan ortiq ilmiy maqolalari tarix, arxeologiya, numizmatika, madaniyat tarixi, tovar-pul munosabatlariga bag’ishlangan bo’lib, bu ishlarning juda ko’pchiligi AQSh, Frantsiya, Yaponiya, Rossiya kabi mamlakatlarida chop etilgan. Uning juda ko’plab O’rta Osiyo tarixi va madaniyatining turli sohalariga bag’ishlangan maruzalari jahonning ko’plab ilmiy muassasalari va universitetlari auditoriyalarida tinglangan. U juda katta ilmiy faoliyat olib bormoqda - Oliy attestatsiya komissiyasi Prezidiumining a’zosi, ko’plab ilmiy jurnallar - Fan va turmush, O’zbekistonda ijtimoiy fanlar, O’zbekiston tarixi, San’at kabi jurnallar hayat kengashining a’zosi, juda ko’plab ilmiy kitoblarga redaktorlik qilgan, ko’plab dissertatsiyalar himoya kengashlarining a’zosi. E.V.Rtveladzening xizmatlari davlat mukofotlari bilan qadrlangan. 1985-yilda Abu Rayxon Beruniy nomidagi Davlat mukofotining sovrindori, 2001-yilda «Buyuk xizmatlari uchun» ordenining sohibi, Gruziya Respublikasining «Girdebis ordeni» soh’ibi, 1999-yilda Badiiy Akademiyaning oltin medali sohibi, 2001-yilda E.V.Rtveladzening «Velikiy Shelkovqy put» kitobi O’zbekiston Fanlar akademiyasining « Đ jtimoiy fanlar ichidagi yilning eng yaxshi asari» degan diplomga sazavor bo’lgan. E.V.Rtveladze hozirgi payitda ham aqliy, ham ma’lumot jihatdan etilgan payti. Uni mamlakatimiz xalqlari tarixi va madaniyatiga doir juda ko’plab monografiyalar, darsliklar, o’quv qo’llanmalarini yozish, ko’plar shogirdlarni tarbiyalab berishiga |