112
112
iran aşıqlarının dastanları
mərd əli kasad olmaz
yüz namərdin çörəyin
doğrasan kasa dolmaz.
Bəli əziz dostlar necəki bizim dastanlarımızda
“Qəhrəmanlıq dastanı”mız var. Va “məhəbbət dastanı” mız
var, “Həqiyqət dastanı”mızda var. O həqiqət dastanlardan
birini mən sizin qulluğunuza çatdıracam. Bu Həqiqət
dastana keçmişdə bizim ustadlar “HƏQİQƏT NAMƏ” də
deyiblər. Bu Həqiyqət namə dastanın adı.
“Ğədir xom”
Mən sizin qulluğuza çatdıracam (ğədir xom) hadisəsini. Və
o muqəddəs məkanda nə baş verib və o itifaqı bizim ustad
Aşıqlar çox gözəl qələmə alıblar. Və bu bir böyük dastan
kimi sinədən siniyə keçib və Aşıq ədəbiyatında özünə
məxsus yer salıb. Və hal hazırda bu əhvalatı və bu hadisəni
bizim toy və bayram günlərində xususən ĞƏDİR
BAYRAMI günü əyər bir məclisdə Aşıq olsa o Aşıqdan
istərlər və Aşıq ğədir dastanını “BAŞ DİVANİ”havasinan
və “DİVANİ” şerinən məclisi açar və başlıyar dastanı
söyləməyə. Indi bizdə bu dastanan bağlı Aşıq Səlcuq
Şəhbazinin bir divani şerilə bu dastanı söyləməyə başlıyaq.
Əmr olubdu həqtaladan kəlami qurandi bu
Bax sureye “maediyə” bir böyuk nişandi bu
Altmiş yeddinci ayədə hokm eyliyib ləm yəzəl
Cəbrail də vəh gətirib fərmani subhandi bu.
Bir dəryadan işarədi, qətrədən az muxtəaər
Un səkkizi zihəccədə nitq eylədi peyambər
113
113
iran aşıqlarının dastanları
Ali,ni canişin qoydu eydi allahu əkbər
Qədyre xom vaqiəsi dəlil o,borhandi bu
Peyambər özu buyurub deyin mənə təhniyət
Bu ğunu bayram eləyin,ey musəlman,ey ummet
Ali yə mövla buyurdu ol mustəfa muhəmməd
Şəhbazi iman gətirib,tərəzi mizandı bu.
(Tarix var insan yaşadır, tarixdə var insan yaşadır)
Islam dininin insana dəyər verən, yadda qalan günnlərindən
biridə “ğədir xom” həqiqətidi. Mən bu həqiqət dastadı və
bu həqiqət tarixi təkrar-təkrar öz ustadımdan eşitmişəm və
ustadım diyərdi , bu və belə olmuşlara bizim keçmiş ustad
Aşıqlarımız “həqiqət namə” diyərdilər.
Ğədir xom və bu tarix 18 ziyhəccədə və həzirət rəsulun
hicrətindən 10 il sonra baş verib. Indi mən bu həqiyqət
naməni yəni ğədir xom nə deməkdir və harda baş verıb onu
Aşıqlarımız necə sinədən siniyə gözəl qoruyub saxlıyıblar
mən bugün bir Aşıq olaraq sizin qulluğunuza çatdırıram.
Məkkə iylə mədiynənin arasında ğədir xom deyilən yağış
suyundan yaranmış bir göl var və o gölün ətrafındada bir
neçə ağac kı o yolunan gəlib-gedənlər o məkanda istirahat
edirmişlər.
“həccətol vida” ili yəni meyğəmbərin allahın evinin son
ziyarəti ili. Həzirət rəsul məkkədə bütün hacılara üz tutub
deyir ki:
Ay hacılar hamınız mənimlə gəlin sizə bir şad xəbərim var.
Həzirət meyambər məkkədən yola düşür bütün hacılarda
rəsulallahın arxasıilə gedirlər. Meyambər gəlir çatır ğədir
114
114
iran aşıqlarının dastanları
xoma və orda dayanır və hacılar bir-bir gəlb hamı cəm
olandan sonra həzirət çıxir bir uca yerə başlıyır “xutbə irad
etməyə” yəni danışmağa.
Ozaman islam dinini necə qorumağ lazimdi, halal nədi
haram nədi bütün vacibatdan söhbət edəndən sonra buyurur
ku hacılar indi sizə bir şad xəbər verəciyəm.
Indi burda həzirət rəsul öz ümmətinə nə deyib onu bir
garaylı şeyrilə diyək.
Mən hər kimin molasıyam
əli onun mulasıdı.
Peyambər belə buyurub
əli aləm ağasıdı.
əkməlto ləkom deynəkom
rəzi to bel islamokom.
Aqah olsun ərəblə rom
əli elmin dəryasıdı.
Cəbrail gətirdi peyam
Ümətə eylərəm salam
Mənən sonra əli imam
Bir ayənin mənasıdı.
Eləki həzirət rəsulun ağzından “mən kimin molasıyam
bundan sonra əli onun molasıdı” sözü çıxdı o cəmdə olan
munafiqlər bir –birlərinə dəydilər. Hər tərəfdən bir səs
ucaldı. Beş bir üç bir hacılar danışığa – pıçiltıya başladılar.
Həzirət peyambərin sözlərinə inanmıyanlar aranı qatmağa
115
115
iran aşıqlarının dastanları
başladılar orda nə baş verdi biz oları üç bənd qoşmailə
diyək.
Peyğəmbərin xutbəsini eşidib,
Münafiqlər yenə qovğa saldılar.
İğtişaş yaradıb tüğyan etdilər,
Həccətil-vidada bəlva saldılar.
Etiraz eylədi bir iddə nadan,
Sahibi- risalət oldu nigaran.
Beyətə üz tutdu haqqa inanan,
Bəzi hurra çəkib lağa saldılar.
Dandılar hökmünü tək bir Allahın,
Kəsdilər sözünü Rəsulullahın.
Qəmgin eylədilər o şahlar şahın,
Nahaqdan bir sərin dava saldılar.
Munafiqlər peyambərin sözlərini tez-tez kəsirdilər. Həzirət
çox nigaraniydı. Həzirət muhəmməd slamullah əleyh
bilirdi ki bi munafiqlər istirlər aranı qatsınlar və
qoymasınlar bu allahn tərəfindən gələn əmri yerinə
yetirsin. Butərəfdəndə əyər bu hax tərəfindən gələn “vəh”yi
deməsə və bu işi yerinə yetirməsə işi natəmam qalacax
dedi: ay hacılar siz inanın ki allahtalanın tərəfindən həzirət
Cəbrail mənə vəh gətirib mənim borcumdu mən o allahın
əmrini yerinə yetirm elə etməsəm peyğəmbərliyim
Dostları ilə paylaş: |