197
L. m
aGanzani
, Tabula di lamasba
[pp. 195-213]
i concessionari hanno tutti nome latino o latinizzato. erano soprat-
tutto uomini, ma non mancano le donne. di alcuni viene indicata la
qualifica di veterani, di altri di heredes, il che significa che la concessione
idrica era trasmissibile per successione ereditaria insieme al fondo. spes-
so concessionari con lo stesso gentilizio risultano avere fondi confinanti
o comunque localizzati sulla stessa scala.
il documento attesta che l’irrigazione si faceva in due regimi dif-
ferenti, in aqua descendens e ascendens, utilizzanti uno dopo l’altro gli
stessi canali. il primo regime comportava un flusso d’acqua maggiore
del secondo: di ciò si teneva conto nella distribuzione prevedendo una
maggiore durata per l’irrigazione dei fondi alimentati ad aqua ascendens
che per quelli alimentati ad aqua descendens. sul significato di questa di-
stinzione sono state fatte varie ipotesi: fra queste, interessante quella di
c. meuret (AntAfr 32, 1996, p. 87-112) secondo cui l’aqua descendens
avrebbe indicato il momento in cui il bacino si svuotava per l’irrigazio-
ne; l’aqua ascendens, quello in cui il bacino, quando l’acqua era arrivata
a un certo livello, si riempiva di nuovo.
198
L. m
aGanzani
, Tabula di lamasba
[pp. 195-213]
testo
imp(eratore) caes(are) m(arco) aurelio inv(i)cto pio Felice
aug(usto), amplissimo [sacerdote dei invicti solis elagabali, quaesita re
per - - -et]/ valentinum, quibus ea res delegata est ex decr(e)to ordinis
et colonor[um lamasbensium, aquarum quae da]/ri solitae sunt, con-
stitit ita debere aquam decurrere si quando fo[ns decurrit, ut monstrat
forma infra scripta aquae decur]/rentis quae propterea distributa inte-
rim/ [- - -] non est, quoniam tempora //
scala i / ex vii Kal(endas) oktobr(es) primo mane/ quo claudiana
descendit ad matrice(m) rigan/da(m) h(ora) i //
mattius Fortis // K cccviii ex h(ora) i d(iei) vii kal(endas) octobr(es)
/ in h(oram) vs d(iei) eiusdem p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) iiiis //
Flavius adiu/tor vet(eranus) // K cccl ex h(ora) vs d(iei) vii
Kal(endas) octobr(es) / in h(oram) xs d(iei) eiusdem p(ro) p(arte)
s(ua) h(oras) v/
her(edes) apulei Faustini // K cxvii ex h(ora) xs d(iei) vii
Kal(endas) octobr(es) in / h(oram) xii d(iei) eiusdem p(ro) p(arte)
s(ua) h(oras) is //
apule(i)us roga/tianus // K cx ex h(ora) xii d(iei) vii Kal(endas)
octobr(es) / in h(oram) is noctis eiusd(em) d(iei) p(ro) p(arte) s(ua)
h(oras) is //
apul(i)eus africanus // K cx ex h(ora) is noctis vii Kal(endas)
octo/bres in h(oram) iii noctis eiusd(em)/ diei p(ro) p(arte) s(ua)
h(oras) is //
apule(i)us pro/cessus // K ccxx ex h(ora) iii noc(tis) vii
Kal(endas) octobr(es) / in h(oram) vi noc(tis) eiusdem d(iei) p(ro)
p(arte) s(ua) h(oras) iiii(!) //
her(edes) aelii chry/sae // K d ex h(ora) vi noc(tis) vii Kal(endas)
octobr(es) / in h(oram) is d(iei) vi Kal(endas) octobr(es) p(ro) p(arte)
s(ua) h(oras) viis //
aemilius se/cundus // K ccccl ex h(ora) is d(iei) vi Kal(endas)
octobr(es) / in h(oram) viii d(iei)/ eiusdem p(ro) p(arte) s(ua) h(oras)
vs //
199
L. m
aGanzani
, Tabula di lamasba
[pp. 195-213]
steminia aeme/rita // K cccc ex h(ora) viii d(iei) vi Kal(endas)
octobr(es) in h(oram) ii/ noct(is) eiusdem p(ro) p(arte) s(ua) h(oras)
vi //
aelius Felix // K cc ex h(ora) ii noc(tis) vi Kal(endas) octobr(es)
in h(oram)/ v noc(tis) eiusd(em) d(iei) p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) iii
//
her(edes) mari sa/turnini // K cc ex h(ora) v noc(tis) vi Kal(endas)
octobr(es) in h(oram)/ viii noc(tis) eiusd(em) d(iei) p(ro) p(arte)
s(ua) h(oras) iii //
maria satura // K cl ex h(ora) viii noc(tis) vi Kal(endas)
octobr(es)/ in h(oram) x noc(tis) eiusd(em) d(iei) p(ro) p(arte) s(ua)
h(oras) ii //
[h]er(edes) mari ca[tu]llini // K cl ex h(ora) x noc(tis) vi
Kal(endas) [octobr(es)] in h(oram) xii/ noc(tis) eiusd(em) d(iei)
p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) ii //
[mar?]ia dona[tu]lla // K c ex h(ora) xii noc(tis) vi Kal(endas)
octobr(es) in / h(oram) is d(iei) v Kal(endas) octobr(es) p(ro)
p(arte) s(ua) h(oras) is/
[mar?]ius Felix // K cc ex h(ora) is d(iei) v Kal(endas) octobr(es)
in h(oram) iiiis / d(iei) eiusd(em) p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) iii //
[- - - ] // K xxxx ex h(ora) iiiis d(iei) v Kal(endas) octobr(es) in
h(oram) iiiis d(iei) / in [h(oram) vi d(iei) e]iusd(em) p(ro) p(arte)
s(ua) h(oras) is/
[- - - ] // [K - - - ex h(ora) vi d(iei) v] Kal(endas) oc(tobres) in
h(oram) vis d(iei) / [eiusd(em) p(ro) p(arte)] s(ua) h(oras) s] //
[- - - ] // [K - - - ex h(ora) vis d(iei) v Kal(endas) o]ctobr(es) in
h(oram) xi d(iei)/ [eiusd(em) p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) iiii]s //
[- - - ] // [K - - - ex h(ora) xi d(iei) v Kal(endas) octobr(es) in]
h(oram) v noc(tis)/ [eiusd(em) d(iei) p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) vii] //
[- - - ] // [ - - - ex h(ora) v noc(tis) v Kal(endas) octobr(es) in
h(oram) - - -] d(iei) / [iv ante Kal(endas) oct(obres) p(ro) p(arte) s(ua)
h(oras) - - -] //
manilius aufi/dianus // K cclx ex h(ora) iiii noc(tis) xiiii
[Kal(endas) nov(embres) in h(oram)]/ viii noc(tis) eiusd(em) d(iei)
[p(ro) p(arte) s(ua) h(oras) iiii] //
Dostları ilə paylaş: |