Magistratura məRKƏZİ Əlyazması hüququnda
Yüklə 1,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Sxem 3.1 Biznesin əsas struktur sxemi
“Biznesin Təkili və İdarə edilməsi” dərslik, “İqtisad Universiteti” nəşriyyatı.Bakı _2011.[19,səh-9].
Bu sxemin izahı olaraq deyə bilərik ki, bizneslə məşğul olan sahibkar hər hansı bir məhsul istehsal etmək üçün lazım olan xammal və matrealları ticarət vasitəsi ilə alır və müəssisəsinin xammala olan ehtiyacını ödəyir. İkinci mərhələdə isə lazımı materealla təmin olunan müəssisə fəaliyyətə başlayır və məhsul istehsal edir. Nəhayyət üçüncü mərhələdə müəssisədə istehsal olunan məhsullar satış bazarına çıxardılır. Müəssisənin əsas fəaliyyətinin qurluşu sadə şəkildə bu cür aparılır.Satılan məhsullardan əldə olunan gəlirlər müəssisənin maliyyə bölməsində cəmlənir və xərclər hesablanaraq ümumi gəlirdən çıxılır. Qeyd edək ki, məhsulun qiymətini təyin etmək üçün ona çəkilən xərclərin məcmusunu yəni, məhsulun maya dəyərini hesablamaq lazımdır.Bütün xərclər çıxıldıqdan sonra yerdə qalan vəsait müəssisənin mənfəəti hesab olunur.Müəssisənin mənfəəti geniş təkrar istehsala,əmək Ticarət İstehsal Ticarət
57 kollektivinin əməyinin stimullaşdırılmasına və s.-ə istifadə olunur.Bu da müəssisənin uğurlu inkişafına zəmin yaradır.
Biznesi həm kommersiyada, həm də istehsalatda görmək mümkündür.Ümumi şəkildə göstərsək bizneslə qeyd edilən əlamətlərə malik şəxslər məşğul ola bilər.
Respublikanın bütün vətəndaşları hansı ki, həmin şəxslər fəaliyyət qabiliyyətli şəxslər hesab olunsun.
Mülkiyyətindən aslı olmayaraq bütün şəxslər Biznes anlayışı sahibkarlıq anlayışı ilə yaxın mənalı anlayışdır.Lakin onları eyniləşdirmək olmaz.Bu iki anlayış arasında ən böyük ortaq xüsusiyyət isə hər ikisinin əsas fəaliyyətinin gəlir, qazanc, mənfəət əldə etmək istiqamətində yönəlməsidir. Biznesdə fəaliyyətdən öncə bir sıra araşdırmalar və analitik işlər görərək öz fəaliyyətini daha da stimullaşdırmaq lazımdır.Həmin yerinə yetrilməsi vacib amillərə aşağıda qeyd edilənlər aid edilir.
İlk növbədə öz təcrübə və potensialını, əhalinin təlabatlarını, bazarda analoji sahədə rəqabətlilik dərəcəsini müəyyən edərək əsas fəaliyyət istiqamətini müəyyənləşdirmək
Öz əhatə dairəsini və işçi kadrlarının müəyyən edilməsi, lazımı çatışmayan kadırların tapılması
nizmanamə kapitalının həcmini müəyyən edərək fəaliyyətə başlamaq üçün zəruri resursları müəyyənləşdirmək Fəaliyyətə başlamazdan əvvəl sahibkar adətən SWOT təhlili adlanan metod vasitəsi ilə öz fəaliyyət mexanizmlərində təhlil apara bilər və həmçinin müəssisə və ya firmanın güclü və çatışmayan tərəflərini həmçinin istehsal imkanlarını müəyyən edə bilər və mövcud olan təhlükələri göz qabağına gətirə və onlarda yaxa qurtara bilərlər.SWOT sözu ingilis mənşəli sözlərin baş həriflərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir və aşağıdakı kimi izah oluna bilər. |