Pedagogning professional kompetentligi va mahorati

Kompetentlik nazariyasi va uning bosqichlari
“Ijtimoiy psixologiya” va “ijtimoiy pedagogika” fanlariga daxldor so„nggi 
yillarda nashr etilgan ilmiy adabiyotlarda ta‟kidlanishicha, “
kompetentlik 
nazariyasi
”, asosan, 
to„rt bosqichli
jarayonni, 
ya‟ni anglanmagan 
kompetentsizlikdan anglanmagan kompetentlikka o„tish jarayonini o„z ichiga 
qamrab oladi. Biz buni batafsilroq tarzda psixologik nuqtai nazardan bayon 
etadigan bo„lsak quyidagicha tahlilning guvohi bo„lamiz: 
Anglanmagan kompetentsizlik bosqichi:
 
Sohaning etakchi mutaxassislari 
(S.Torp, J.Klifford, 2004)ni fikricha, anglanmagan kompetentsizlikda, shaxs hech 
narsani bilmaydi (yoki hech narsa qila olmaydi). Misol qilib aytganda, shaxs 
“Men 
– hech narsa bilmasligim haqida, hech narsa bilmayman”
darajasida turadi. 
Balki, bu shaxs amaliyotda bunga ehtiyoj sezmayotgandir yoki bu bilim va 
malakaga ehtiyoji yo„qdir. SHuning uchun bunday sharoitlarda u shaxsiy 
kompetentligiga bo„lgan zaruriyatni his qilmaydi. SHu o„rinda yana bir misol: ilk 

---

Pedagogning professional kompetentligi va mahorati
 
“Pedagogika va psixologiya” kafedrasi 
 
30-
 sahifa
 
go„daklik chog„larida bola engil mashinada bir erdan boshqa erga borishni sayohat 
omili deb biladi, ammo bu holatda u o„zining mashina boshqara olmasligini 
bilmaydi va shu tarzda o„zining shaxsiy kompetentligini anglay olmaydi.
 
 
Anglanilgan kompetentsizlik bosqichi:
 
Anglanilgan kompetentsizlikda 
shaxs “bilmasligi” haqidagi bilimni kashf qiladi. Odatda bu jarayon biror-bir 
harakatni bajarish istagi yoki ehtiyoji tug„ilishi oqibatida yuzaga keladi. Bu 
bosqich