Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT

M
ərhələ5: Layihə/Proqram_idarəetməsi'>Layihə/Proqram idarəetməsi  
Layih
ə/Proqram idarəetməsi texniki metodları 
Layih
ənin idarəetməsi 8-ci Şəkildə göstərildiyi kimi beş fərqli mərhələdən keçir. 
 
Şəkil 8: Layihənin mərhələləri 
                      
                     Layi
hənin mərhələləri  
 
 
 
 
 
 
 
 
Ha
şiyə 7: Layihəni səmərəli şəkildə idarə etmək üçün sənədləşmələr nümunəsi 
 

 
Layih
əni başlama sənədi: giriş;yeni yanaşma qurmaq üçün hal;layihə-
nin m
əqsədləri;layihənin nəticələri;layihənin miqyası;layihənin xülasəsi;layi-
h
ənin resursları-kadrlar;layihənin resursları-maliyyə;layihənin hesabat struk-
turu;la
yıhənin müddəti; xəbərləşmə planı;fərziyyələr; məhdudiyyətlər və ris-
kl
ər;yekun müddəalar. 

 
Layih
ənin elementlərini,mərhələlərini və təhvil yerlərini göstərən yük-
s
ək səviyyəli plan. 

 
İşlək layihə planı,tapşırıqlara bölünmüş elementləri göstərən layihə 
pla
nı; asılılıqları,səciyyəvi məsuliyyətləri və dəqiq resursları göstərən planın 
“mühüm istiqam
əti”. 

 
Riskl
əri siyahılayan və prioritetləşdirən və risklərin idarə olunmasına 
v
ə azalmasına,əks-tədbirlərə və nəzərdə tutulmamaış hallara (əgər olarsa)kimin 
m
əsul olduğunu göstərən risk qeydiyyat dəftəri. 

 
Han
sı keyfiyyət standardlarının mövcud olduğunu bəyan edən keyfiy-
y
ət planı(uyğunsa) və ya layihə necə gözdən keçiriləcək və məhsul necə imza-
la
nıb dəqiq standardlara uyğun olduğu qəbul ediləcək. 

 
Layih
ədəki uyğun maraqlı subyektlərin müəyyənləşdirilməsi və anali-
zi,onla
rın layihəyə necə təsir etməsi və layihə qrupunun,işin gedişi və açar mə-
s
ələlər üzrə maraqlı tərəfləri necə məlumatlandıracağı haqda xəbərləşmə planı. 
Layih
ə irəli sür 
Hesabla,planla 
Gediş v
ə
 
müşahidə
 
N
ə
zar
ə
t
 
T
ə
hvil v
ə
 imza 
287 

---

 
Kim üçün baca
rıq qurma ?  
Baca
rıq qurma proqramı elə qurulmalıdır ki,o polis xidmətinin bütün işçilərini əhatə 
etsin; orada apa
rılan işlərdə hər kəs üçün rol olmalıdır,kimsə ya könüllülük edir,ya da iş-
l
ərin uğurlu getməsi üçün kömək edir. İştirakçıarın hər birinin şəxsi inkişafı və gördüyü 
işdən məmnuniyyət duyması mümkün olmalıdır; hər kəsin öz “payını alması” və anti-kor-
rupsiya ölçül
ərinin  uğurlu dəyişimi istiqamətində  “dönüş  nöqtəsinə”  çatması  üçün  işə 
c
əlb olunması və girişməsi həvəsləndirilməlidir. 
Baca
rıq qurma harada aparılmalıdır?  
Mü
əyyən hazırlıqlar və planlaşdırmaların normal iş yerindən kənarda aparılması fay-
da
lıdır. Bu zaman gündəlik iş rejimi pozulmadan yenilikçi və yaradıcı düşüncə ortaya qo-
yulur.  D
əyişiklik idarəetməsinin  baş  tutması  üçün,onun polis qərargahında,polis təlim 
m
əktəbində,hər bir bölgədə,hər bir şəhərdə,hər  bir  iş  yerində  və  hər bir idarədə  baş 
verm
əsini təmin etmək vacibdir.  
 
Baca
rıq qurma nə zaman baş verməlidir?   
Baca
rıq qurma polis işçisinin karyerasının müxtəlif mərhələlərində baş verməlidir;la-
kin,po
lis işçiləri(and içən və ya içməyən) müxtəlif səviyyələrdə dəyişən və xüsusi rollar 
v
ə məsuliyyətlər daşıyırlar,ona görə də təlim və inkişaf(bacarıq qurma)bu kateqoriyaların 
h
ər  biri üçün fərqli olacaq.  Etika,əlbəttə,maşını saxlama qaydasını pozmağa görə sadə 
saxlama c
əriməsindən turmuş  öldürücü silahla  şübhəlinin ölümünə  qədər bütün polis 
əməliiyyatlarına salınmalıdır. 
T
əlim proqramı 
Bu altbölm
ə təşkilat daxilində anti-korrupsiya addımlarını irəlilətməkdən ötrü,bacarıq 
qurma, t
əlim və təkmilləşməni nəzərdən keçirir;bu,xidmətin bütün səviyyələrində müza-
kir
ə olunacaq.  
 
R
əhbərlik:  Rəhbərlik  sıviyyəsindəki polis  işçilərinin  çox  sahələrdə  təlim  və 
t
əkmilləşməyə  ehtiyacı  vardır,məsələn,tələblərə  cavab verən  formalarda liderlik 
ha
zırlığı,qarşı  tərəfin problemlərini bölüşmək,qulaq asmaq sahələri üzrə. Onlar 
strategiya qurma
lı(ətraflı qiymətləndirmə və analizdən sonra),aparılan səyləri sar-
sıstmayan  və  onların  doğru təhlilini  və  işini təmin  edən  dəstəkverici siyasətlə-
ri,praktikala
rı və prosedurları ortaya qoymalıdırlar.  
 
R
əhbərlik,  həmçinin,intizam dinləmələrini  və  ya  tribunalları  aparmaq üz-
r
ə,müəyyən hallar üzrə necə səmərəli dinləmələr aparmaq üzrə(ədalətin və dəlil-
l
ərin qaydalarını yadda saxlayaraq) və uyğun cəzaların(lakin hümanist)necə veril-
m
əsi haqqında təlimlər keçməlidirlər. 
288 

---

R
əhbərlik açıqlıq və şəffaflığa ehtiyaçın olduğunu müzakirə etməli və tənqid-
l
əri alqışlayaraq izləmə orqanları ilə yaxşı əlaqələr saxlamalıdır. O əks tədbirlər 
v
ə gözlənilməyən hallar da nəzərə alınmaqla güclü risk qiymətləndirməsinin apa-
rılmasını təmin etməlidir və tam media idarəetmə siyasətinə malik olmalıdır.  
Baş idarə rəhbərləri: Yüksək rəhbərlik baş idarə rəisi dəstəkləməlidir və on-
lar,t
əşkilat daxilində öz sahələrini baş rəis kimi oxşar yolla aparmalıdırlar. Onlar 
korrupsiya d
əlillərinə açıq olmalı və bu dəillər əsasında tez hərəkət etməli,araş-
dırmalı və onları aradan qaldırmalıdırlar; ona görə də onların bu məsələlər üzrə 
t
əlim keçmələri  və  kadrlarla səmərəli  iş  aparmaq iqtidarında olmaları lazımdır. 
Yüks
ək rəhbər,araşdırma aparan, kamil və ictimaiyyətdən və ya daxili xəbərçidən 
g
ələn iddiaları inkar etməkdə heç də tələsgən olmayan adam olmalıdır. Yuksək 
r
əhbərlər bu cür həssas məsələlərin necə araşdırılması üçün və xüsusi şəraitlərin 
qeyri-r
əsmi həllərə  əsas yaradıb-yaratmadıqlarını,yoxsa onların  tam  rəsmi  araş-
dırma mövzusu olmaları haqqında təlim keçməlidir.  
Orta  s
əviyyələi rəhbərlər:    Orta  səviyyəli rəhbərlik  öz  qrupları  daxilində 
ged
ən qeyri-etik və ya korrupsiyalı praktikalar ilə bağlı onlara ötürülən informa-
siyla
ra açıq olmalıdırlar.Bu səviyyədəki rəislər şikayətlərlə necə davranmaq haq-
da t
əlim keçməlidirlər. Hansı növ hadisələrin qeyri rəsmi yollarla həll edilməsi və 
işin nə zaman yüksək rəhbərliyə və ya peşəkar standardlar idarəsinə göndərilməsi 
il
ə bağlı təlim keçməlidirlər.Onlar ictimaiyyət nümayəndələrindən şikayətlər al-
dıqda “müştəriyə fokuslanan” olmalı və onları peşəkarcasına və məhsuldar həll 
etm
əlidirlər.  
 
Birinci  s
əviyyədə olan rəhbərlər: Birinci səviyyəli rəhbər polis korrupsiyasını 
s
əmərəli şəkildə həll etmək üçün təşkilat daxilində ən nüfuzlu və əhəmiyyətli şəx-
sdir. R
əhbər öz rəhbərliyi altında gedən korrupsiyanı müşahidə edə bilər. Birinci 
s
əviyyədə olan rəhbərin korrupsiyaya qarşı qəbul etdiyi yanaşma anti-korrupsiya 
baca
rıq proqramı qurma prosesində ən vacibdir. Praktiki operativ polis işi kon-
tekstind
ə ssenarilərdən istifadə edərək korrupsiyanı necə nöqtələmək üçün təlim-
l
ər keçirilməlidir,məsələn,kamerada olan məhkumla sövdələşməyə  gedib  daha 
yum
şaq münasibət əvəzinə və ya korrupsiya sınaqdan keçirmək yolları vasitəsilə 
k
əşfiyyat əldə edilir.   
 
İşə yeni alınan polis işçiləri:  Yeni ışə alınan işçilər çox zaman xoş niyyətlərlə 
v
ə yüksək ideyallarla işə başlayırlar,lakin əgər onlar korrupsiya ilə üzləşirlərsə, 
sü
rüşkən təbiətli olsalar,korrupsiyaya qoşulurlar. Yeni işə alınanların, polisliyin 
heç bir zaman d
əyişməyən təbiətindən  və  utanmazlıqdan qorunmasi lazım-
dır.Yeni işə alınanların polis “ön cəbhəsinə” keçməsindən öncə, onlarla tam ha-
zırlıq  keçmək  lazımdır  və  işə  başladıqları  zaman onlara  ekspert  göstərişləri 
289 

---