Prognoza oddziaływania na środowisko planu urządzenia lasu

Obszar Natura 2000 OSO PLB 200003 „Puszcza Knyszyńska”

Powierzchnia obszaru PLB 200003 Puszcza Knyszyńska wynosi 139590,23 ha. Grunty w zarządzie Nadleśnictwa Waliły położone w granicach obszaru zajmują powierzchnię 14743,83 ha, co stanowi 93,22 % powierzchni ogólnej nadleśnictwa. Przebieg granic obszaru OSO na omawianym terenie w większości pokrywa się z przebiegiem granic ostoi SOO, zajmując nieco większy obszar na południu.

Na terenie obszaru PLB 200003 Puszcza Knyszyńska występuje co najmniej 38 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG oraz 14 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK).

Poniżej przedstawiono dane z SDF dotyczące siedlisk i gatunków zwierząt i roślin z OSO „Puszcza Knyszyńska”.

Tabela 25. Ptaki wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG „Puszcza Knyszyńska” PLB 200003

Kod	Nazwa	Populacja			Ocena znaczenia obszaru
		Migrująca			Populacja	Stan zachowania	Izolacja	Ogólnie
		Rozrodcza	Zimująca	Przelotna
A030	Ciconia nigra (bocian czarny)	14-17 p			C	C	C	C
A031	Ciconia ciconia (bocian biały)	>15-25 p			D
A072	Pernis apivorus (trzmielojad)	60-70 p			B	B	C	B
A074	Milvus milvus (kania ruda)	0-1 p			D
A075	Haliaeetus albicilla (bielik)	1 p			C	B	C	C
A080	Circaetus gallicus (gadożer)	0-1 p			D
A081	Circus aeruginosus (błotniak stawowy)	1 p			D
A082	Circus cyaneus (błotniak zbożowy)	1 p			C	B	B	C
A084	Circus pygargus (błotniak łąkowy)	15-25 p			C	B	C	C
A089	Aquila pomarina (orlik krzykliwy)	51-53 p			B	B	C	B
A104	Bonasa bonasia (jarząbek)	P			D
A119	Porzana porzana (kropiatka)	0-4 p			C	B	C	C
A122	Crex crex (derkacz)	> 8-40 m			D
A127	Grus grus (żuraw)	0-4 p			C	B	C	C
A154	Gallinago media (dubelt)	15-30 m			B	B	B	B
A193	Sterna hirundo (rybitwa rzeczna)	P ?			D
A197	Chlidonias niger (rybitwa czarna)	P ?			D
A215	Bubo bubo (puchacz)	2-5 p			C	B	C	C
A217	Glaucidium passerinum (sóweczka)	P			D
A222	Asio flammeus (sowa błotna)	0-2 p			C	B	B	C
A223	Aegolius funereus (włochatka)	10-20 p			C	B	C	C
A224	Caprimulgus europaeus (lelek)	2 p			D
A229	Alcedo atthis (zimorodek)	20-25 p			C	B	C	C
A231	Coracias garrulus (kraska)	0-1 p			C	B	C	C
A234	Picus canus (dzięcioł zielonosiwy)	P			D
A236	Dryocopus martius (dzięcioł czarny)	P			D
A238	Dendrocopus medius (dzięcioł średni)	P			D
A239	Dendrocopus leucotus (dzięcioł białogrzbiety)	15-20 p			B	B	C	B
A241	Picoides tridactylus (dzięcioł trójpalczasty)	20-30 p			B	B	B	B
A246	Lullula arboreta (lerka)	P			D
A255	Anthus campestris (świergotek polny)	P			D
A307	Sylvia nisoria (jarzebatka)	0-1 p			D
A320	Ficedula parva (muchołówka mała)	P			D
A321	Ficedula albicollis (muchołówka białoszyja)	P			D
A338	Lanius collurio (gąsiorek)	10 p			D
A379	Emberzia hortulana (ortolan)	0-1 p			D
A409	Tetrao tetrix (cietrzew)	135-170m			B	B	C	B

(wg SDF dla „Puszcza Knyszyńska” - PLB200003, data aktualizacji 2007-01-17)

Za gatunki kwalifikujące obszar i stanowiące cele ochrony w ramach obszaru zostały uznane 17 gatunków, zaś 20 gatunków otrzymało ocenę ogólną D.

Dostępne dane nie potwierdzają występowania wszystkich wymienionych wyżej gatunków na gruntach omawianego nadleśnictwa.

Bocian czarny preferuje kompleksy leśne o znacznej powierzchni. Optymalne warunki to: trudno dostępne obszary podmokłe i zabagnione. Na gruntach Nadleśnictwa Waliły 1 prawdopodobne stanowisko tego gatunku (niepotwierdzone przez przyrodniczą inwentaryzację LP) znajduje się na terenie Rezerwatu „Rabinówka”.

Trzmielojad zasiedla głownie stare drzewostany liściaste i mieszane, głównie
w wiekszych kompleksach leśnych. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Bielik jest gatunkiem związanym ze środowiskiem wodnym. Gnieździ się prawie we wszystkich typach lasów. Na gruntach Nadleśnictwa Waliły znane jest 1 miejsce gniazdowania tego gatunku, wokół którego wyznaczono strefę ochronną.

Błotniaki: zbożowy i łąkowy preferują tereny otwarte, zwłaszcza torfowiska i użytki zielone w dolinach rzecznych z niską roślinnością oraz wokół zbiorników wodnych. . Brak jest danych na temat gniazdowania tych gatunków na gruntach nadleśnictwa.

Orlik krzykliwy gniazduje w lasch liściastych i mieszanych, położonych w bliskim sąsiedztwie mokradeł, wilgotnych łąk lub użytków rolniczych z śródpolnymi zabagnieniami. Gnieździ się zarówno w dużych kompleksach leśnych, jak też na terenach półotwartych. Na gruntach Nadleśnictwa Waliły znane są 4 miejsca gniazdowania tego gatunku, wokół których wyznaczono strefy ochronne.

Kropiatka zamieszkuje tereny zalewowe, starorzecza oraz tereny bagienne w dolinach rzek. Optymalne siedliska to torfowiska niskie z szuwarami turzycowymi wysokimi, z mozgą, manną, tatarakiem i skrzypami. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Żuraw – preferuje oczka wodne, zabagnienia, jeziora w otoczeniu podmokłych lasów (olsy, łegi) oraz suchych borów, zasiedla takze doliny rzeczne, starorzecza, mokradła rozlewiska, sztuczne zbiorniki wodne, a nawet kanały I rowy. . Na gruntach Nadleśnictwa Waliły znanych jest 7 miejsca występowania tego gatunku.

Dubelt – zasiedla tereny bagienne, zarówno otwarte jak i z krzewami i drzewami, a także skraje i wnętrza lasów brzozowych, olszowych i zarośła wierzbowe, a także niezbyt podmokłe łąki. Na gruntach Nadleśnictwa Waliły 1 prawdopodobne stanowisko tego gatunku (niepotwierdzone przez przyrodniczą inwentaryzację LP) znajduje się na terenie Rezerwatu „Rabinówka”.

Sowa błotna - gatunek związany z terenami otwartymi i półotwartymi w sąsiedztwie wody, czasami spotykany na powierzchniach zrębowych. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Zimorodek jest ściśle związany z wodą. Zasiedla głównie zadrzewione odcinki linii brzegowej. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Kraska zasiedla tereny otwarte, gdzie dominuje tradycyjne ekstensywne rolnictwo. Siedliska lęgowe kraski to: pastwiska, ugory z kępami lub alejami starych drzew dziuplastych. Unika z reguły kompleków leśnych. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Dzięcioł białogrzbiety jest silnie zależny od butwiejącego drewna (zwałaszcza liściastego miękkiego). Zajmuje głównie starsze drzewostany liściaste i mieszane. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Dzięcioł trójpalczasty zamieszkuje stare bory i bory mieszane, a także wilgotne drzewostany (łęgi, olsy, rzadziej grądy), głównie z udziałem świerka. Wymaga dla żerowania i gnieżdzenia obecności martwych (świerkowych) drzew w drzewostanach z dużym udziałem świerka w późnych fazach rozwojowych. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Puchacz preferuje siedliska o bogatej i zróżnicowanej strukturze w pobliżu terenów otwartych. Na gruntach Nadleśnictwa Waliły 1 prawdopodobne stanowisko tego gatunku (niepotwierdzone przez przyrodniczą inwentaryzację LP) znajduje się na terenie Rezerwatu „Rabinówka”.

Włochatka jest gatunkiem związanym ze starymi borami sosnowo-świerkowymi z dużym udziałem świerka. Brak jest danych na temat gniazdowania tego gatunku na gruntach nadleśnictwa.

Cietrzew występuje najczęściej w kompleksach leśnych na podmokłych terenach, sąsiadujących z powierzchniami otwartymi lub półotwartymi: łąki, uprawy leśne, bagna, nieużytki. Na gruntach Nadleśnictwa Waliły znane jest 1 miejsce występowania tego gatunku, wokół którego wyznaczono strefę ochronną.
Obszar Natura 2000 OSO PLB 200003 „Puszcza Knyszyńska”w granicach zasięgu administracyjnego Nadleśnictwa Waliły pokrywa się w przeważającej części z Obszarem Natura 2000 SOO PLH200006 „Ostoja Knyszyńska”. Do obszaru OSO należy tylko 24,56 ha gruntów w zarządzie nadleśnictwa więcej, niż do ostoi SOO. Z tej liczby tylko 14,01 ha stanowią grunty leśne. Są to zalesienia porolne na siedlisku BMśw, porośnięte drzewostanami I-II klasy wieku z panującą sosną. W związku z tym, podstawowe wskaźniki charakteryzujące stan środowiska obszaru takie jak: powierzchnia siedlisk naturowych, udział poszczególnych gatunków panujących, struktura wiekowa drzewostanów, udział powierzchniowy typów siedliskowych lasu, czy wreszcie powierzchnia ponad 100-letnich drzewostanów charakteryzują się wielkościami takimi jak dla ostoi SOO i zostały już omówione w punkcie 3.4.1 niniejszego opracowania.