14
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ VI nömrə
Bundan başqa norma yalnız “vərəsəlik hüququnun itirilməsinə səbəb olan hərəkətlər törətmiş şəxsi”
subyekt kimi nəzərdə tutur və bu subyekti MM‐in 1137‐ci maddəsinin əhatə dairəsinə daxil edir Lakin,
MM‐in 1138‐ci maddəsində nəzərdə tutulmuş “valideynlik hüquqlarından məhrum edilmiş” və “miras
q
oyanın saxlanılması üzrə öhdələrinə qoyulmuş vəzifələrdən qəti surətdə boyun qaçıran şəxslər”
halları özsündə cəmləşdirən “vərəsə ola bilməyən şəxslər” kateqoriyasınında əhatə dairəsinə düşür.
Çünki, buradada əməl qəsdlə törədilir ki, nəticədə şəxs vərəsəlik hüququnun itirilməsinə səbəb olur
(M
üqayisə üçün bax: Ukrayna Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 1224‐cü (Vərəsəlik hüququndan
m
əhrum etmə) və Belarusiya Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 1038‐ci (Ləyaqətsiz vərəsələr)
maddələrinə).
Qanunvericilik həmçinin şərh olunan maddədə şəxsin bağışlanmasını, miras qoyanın yalnız
v
əsiyyətnamədə aydın şəkildə ifadə etməsini tələb edir. Əgər miras qoyan şəxsin vərəsəlik hüququnun
itirilm
əsinə səbəb olan hərəkətlərin törədilməsinin üstü açılandan sonra onu bağışlayı
r, lakin
vəsiyyətnamə qoyarkən bu bağışlanmanı qeyd etmirsə o zaman bu bağışlanma qüvvəsini itirir. Onu
da qeyd etmək lazımdır ki, şərh olunan bu maddədə ləyaqətsiz vərəsənin bağışlanması
maddənin
məzmununa görə yalnız vəsiyyət üzrə vərəsələrə şamil edilir. Çünki qanunvericilik açıq şəkildə göstə
rir
ki, miras qoyan bu bağışlanmanı
“vəsiyyətnamə”
də göstərməlidir.
Zənnimcə maddənin bu hissədə nizamasalma qüvvəsinin təsiri olduqca zəifdir. Əslində şəxsin miras
qoyan tərəfindən bağışlanması o halda qanuni sayılır ki, şəxs öz hərəkətləri ilə ləyaqətsiz vərəsənin
əlamətlərinin təsir dairəsi altına düşür və bu hərəkət maraqlı şəxsin ərizəsi əsasında
məhkəmə
tərəfindən öz təsdiqini tapır. Bundan sonra miras qoyan həmin şəxsi bağışlaya bilər və bu bağışlanma
miras qoyanın öz iradəsini sərbəst şəkildə ifadə etməsindən ibarətdir. Bu ifadə isə həm yazılı, həm də
şifahi ola bilər. Beləliklə miras qoyanın ləyaqətsiz vərəsəni
şifahi
bağışlaması halı MM
in 329cu
maddəsinin (Əqdlərin formaları) tələbləri ilə uyğunluq təşkil
edir (
Müqayisə üçün bax: MM‐in 1261‐ci
maddəsinə. Həmin maddədə göstərilir ki,
Dostları ilə paylaş: