212
Bununla yana
ş
ı
, bioloji d
ə
yi
ş
diricil
ə
rd
ə
n d
ə
istifad
ə
edilm
ə
si ehtimal olunur. Nisb
ə
t
ə
n tez h
ə
yata keçirm
ə
k
bax
ı
m
ı
ndan, daha c
ə
lbedici a
ş
a
ğ
ı
dak
ı
ikipill
ə
li metod hesab edilir:
ə
vv
ə
lc
ə
bitkil
ə
r
ə
t
ə
siri alt
ı
nda üzvi biokütl
ə
toplamaq laz
ı
md
ı
r, sonra is
ə
xüsusi batareyalar
ı
n köm
ə
yi il
ə
ondan yüks
ə
k kaloriyal
ı
yanacaq, m
ə
s
ə
l
ə
n, metan
al
ı
n
ı
r.
G
ə
l
ə
c
ə
kd
ə
daha perspektivli
gün
əş
radiasiyas
ı
n
ı
n t
ə
siri alt
ı
nda suyun hidrogen v
ə
oksigen
ə
parçalanmas
ı
prosesi
say
ı
l
ı
r. M
ə
lumdur ki, Yer üz
ə
rind
ə
suyun ehtiyat
ı
praktiki olaraq tük
ə
nm
ə
zdir, hidrogen is
ə
qiym
ə
tli kimy
ə
vi
m
ə
hsul olub z
ə
r
ə
rli tullant
ı
s
ı
z ekoloji t
ə
miz yanacaq kimi istifad
ə
edil
ə
bil
ə
r. M
ə
lum yanacaqlar aras
ı
nda hidrogen
ə
n
yax
ş
ı
yanacaq say
ı
l
ı
r: vahid kütl
ə
y
ə
gör
ə
istilikkeçirm
ə
si t
ə
bii qazdan 2,2 d
ə
f
ə
, neftd
ə
n is
ə
3,3 d
ə
f
ə
yüks
ə
kdir. Bir s
ı
ra
aliml
ə
rin fikrinc
ə
, hidrogen boru vasit
ə
sil
ə
uzaq m
ə
saf
ə
y
ə
elektrikin ötürülm
ə
qiym
ə
tin
ə
yax
ı
n m
ə
sarifl
ə
veril
ə
bil
ə
r.
Qeyd ed
ə
k ki, gün
əş
enerjisi ax
ı
nlar
ı
Yer s
ə
thin
ə
gün
ə
rzind
ə
v
ə
ya ilin müxt
ə
lif vaxtlar
ı
nda verilm
ə
si daim (aras
ı
k
ə
silm
ə
z) olmad
ı
ğ
ı
ndan
akkumulyator enerjisind
ə
n
istifad
ə
olunmas
ı
laz
ı
m g
ə
lir. Suyun parçalanmas
ı
ndan
ə
ld
ə
edil
ə
n hidrogenin özü bel
ə
yax
ş
ı
akkumulyator ola bil
ə
r.
Texnologiyan
ı
n inki
ş
af
ı
nda
ə
n t
ə
sirli nailiyy
ə
tl
ə
ri Yaponiya nümayi
ş
etdirir v
ə
orada
fotoqalvanik
taxtapu
ş
material
ı
yarad
ı
l
ı
r. Tikinti t
əş
kilatlar
ı
, gün
əş
elementl
ə
ri
ə
ld
ə
ed
ə
n mü
ə
ssis
ə
l
ə
r v
ə
ölk
ə
hökum
ə
tinin
birg
ə
proqram
ı
n
ı
n h
ə
yata keçirilm
ə
si n
ə
tic
ə
sind
ə
2010-cu il
ə
gücü 4600 meqavat olan energetik qur
ğ
ular
yarad
ı
lacaqd
ı
r, bu Estoniya kimi bir ölk
ə
ni elektrik enerjisi il
ə
t
ə
chiz etm
ə
y
ə
kifay
ə
t edir.
Fotoqalvanik taxtapu
ş
material
ı
örtüklü binalar, elektrik stansiyalar
ı
na çevrilir. B
ə
zi ölk
ə
l
ə
rd
ə
, o cüml
ə
d
ə
n
Almaniya v
ə
Yaponiyada gün
əş
panell
ə
ri il
ə
t
ə
chiz olunmu
ş
binalarda say
ğ
aclar qoyulur, onlar istehsal (hasil)
olunan elektrik enerjisinin ölçüsünü göst
ə
rir. Bu, elektrik normadan art
ı
q olduqda onu yerli m
ə
i
şə
t
kompaniyalar
ı
na satma
ğ
a, çatmad
ı
qda is
ə
alma
ğ
a imkan verir.
AB
Ş
, Almaniya v
ə
İ
sveçr
ə
d
ə
fotoqalvanik materiallar haz
ı
rda yeni ofis binalar
ı
n
ı
n fasadlar
ı
nda qurulur.
T
ə
sadüfi buradan öt
ə
n adam bu evl
ə
rin güzgülü divar v
ə
p
ə
nc
ə
r
ə
l
ə
rinin
ə
slind
ə
miniatyur (kiçik) elektrik
stansiyas
ı
olmas
ı
n
ı
a
ğ
l
ı
na bel
ə
g
ə
tir
ə
bilm
ə
z.
1990-c
ı
ill
ə
rd
ə
fotoqalvanik elementl
ə
rin sat
ı
ş
ı
t
ə
xmin
ə
n ild
ə
20%, 2000-ci ild
ə
is
ə
43% artd
ı
. Bel
ə
likl
ə
,
son on illikl
ə
rd
ə
fotoelementl
ə
rin sat
ı
ş
ı
h
ə
cmi dünyada 6 d
ə
f
ə
d
ə
n çox – 1990-c
ı
ild
ə
46 meqavatdan 2000-ci ild
ə
288 meqavata q
ə
d
ə
r çoxald
ı
.
Gün
əş
elementl
ə
ri istehsalç
ı
lar
ı
n
ı
n «böyük üçlüyü»n
ə
Yaponiya, AB
Ş
v
ə
Avropa
ş
uras
ı
daxildir. 1999-cu
ild
ə
yaln
ı
z Yaponiyada ümumi gücü 80 meqavat olan gün
əş
elementl
ə
ri istehsal edildi, bu AB
Ş
-
ı
ötüb keçm
ə
y
ə
(60 meqavat) imkan yaratd
ı
. AB
Ş
-da istehsal olunan gün
əş
elementl
ə
rinin böyük hiss
ə
si inki
ş
af etm
ə
kd
ə
olan
ölk
ə
l
ə
r
ə
ixrac edilir. Avropa haz
ı
rda üçüncü yeri tutub 1999-cu ild
ə
orada istehsal olunan fotoelementl
ə
rin
ümumi gücü 40 meqavat t
əş
kil etmi
ş
dir. Lakin «Royal – Daç
Ş
ell» v
ə
«Pilkington Qlass» korporasiyalar
ı
Almaniyada mü
ş
t
ə
r
ə
k mü
ə
ssis
ə
açaraq h
ə
r il 25 meqavat gücünd
ə
gün
əş
elementl
ə
ri istehsal etdikd
ə
n sonra bu
sah
ə
d
ə
Avropa potensial
ı
iki d
ə
f
ə
artd
ı
. Bu sah
ə
nin
şə
b
ə
k
ə
l
ə
rinin mühafiz
ə
si üzr
ə
Yaponiya, Almaniya v
ə
AB
Ş
-
da ciddi proqramlar mövcuddur.
Almaniya 2005-ci ild
ə
gücü 300 meqavat olan 100000 evin dam
ı
na gün
əş
panell
ə
ri qurmaq haqq
ı
nda
proqram q
ə
bul etmi
ş
dir. 1997-ci ild
ə
«milyon gün
əş
dam örtüyü» haqda Amerika proqram
ı
h
ə
yata keçirilir.
İ
taliya da «on min gün
əş
dam örtüyü» haqda proqrama ba
ş
lam
ı
ş
d
ı
r.
1970-ci ill
ə
rd
ə
gün
əş
elementl
ə
rinin qiym
ə
ti 1 Vatt istehsalat gücü üçün 70 dollar, haz
ı
rda is
ə
1 Vatt 3,5
dollar t
əş
kil edir. Proqnozlara gör
ə
texnologiyan
ı
n inki
ş
af
ı
v
ə
yeni istehsalat gücünün yarad
ı
lmas
ı
say
ə
sind
ə
bu
qiym
ə
t getdikc
ə
a
ş
a
ğ
ı
dü
şə
c
ə
k v
ə
ehtimal ki, 1 Vatt 1 dollara q
ə
d
ə
r en
ə
c
ə
kdir. Haz
ı
rda yüzl
ə
rl
ə
laboratoriya
t
ə
r
ə
find
ə
n fotoqalvanikl
ə
rin texnologiyas
ı
n
ı
n t
ə
kmill
əş
dirilm
ə
sin
ə
yön
ə
ldil
ə
n t
ə
dqiqatlar yerin
ə
yetirilir v
ə
h
ə
r
ay fotoelementl
ə
rin konstruktivl
əş
dirilm
ə
si texnologiyas
ı
n
ı
n inki
ş
af
ı
v
ə
ya istehsal
ı
üzr
ə
yeni-yeni nailiyy
ə
tl
ə
r
ə
ld
ə
edilir.
Dostları ilə paylaş: