Qadın düz Ravikin üstünə gəlirdi. O, iri addımlarla yeriyir və qəribə tərzdə səndələyirdi. Ravik onu lap çatanda gördü. Gördü ki, rəngi avazıyıb, almacıq sümükləri çıxıb, gözləri az qalır hədəqəsindən çıxsın
Yüklə 1,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
277 – Srağagün polisdən bir nəfər gəlmişdi, bir alman haqda soruşurdu, deyirdi, bəlkə, burada olub... – Doğrudan?–Ravik diqqətini topladı. – Bəli. Sən axırıncı dəfə gələndə o da burada idi. Yəqin, yadında qalmaz. Kök, dazbaş kişi idi, içəridə İvonna və Klerlə oturmuşdu. Soruşurdu ki, o, burada olanda daha kim var idi. – Yadıma gəlmir... – Çox güman ki, sən onu heç görmədin. Əlbəttə, həmin anda sənin bir dəqiqəliyə bura gəldiyini demədim... Ravik başını tərpətdi. – Belə yaxşıdır, – Rolanda sözünə davam etdi.–Bu casuslara günahsız adamlardan pasport soruşmağa imkan vermək lazım deyil. – Elədir... Nə istədiyini demədi? Rolanda çiyinlərini çəkdi: – Xeyr. Bizə nə dəxli? Dedim ki, burada heç kim olmayıb. Bizim köhnə qanundur: heç vaxt heç nə bilmirik və görməmişik. Belə yaxşıdır... O da çox dərinə getmədi. – Getmədi? Rolanda gülümsədi: – Ravik, fransızların nə vecinə ki, adi bir alman turistinin başına nələr gəlir?! Bizim öz dərdi-sərimiz özümüzə bəsdir. O ayağa durdu: – Mən gedəsiyəm... Salamat qal, Ravik. – Xoş getdin, Rolanda! Sənin yerin burada həmişə bilinəcək. Rolanda gülümsədi: – Bəlkə də, o dəqiqə bilinmədi... Bir azdan bilinər... Vidalaşmaq üçün qızlara tərəf getdi. Gedə-gedə kassaya, kreslolara, stollara baxdı. Lap yerinə düşən hədiyyələr idi. Hamısını bir anlığa kafedə təsəvvür elədi. Xüsusilə kassa... Gəlir, gələcəyə inam, ev-eşik, rahat həyat demək idi. Rolanda bir anlığa tərəddüd elədi, özünü saxlaya bilmədi, əl çantasından pul çıxarıb işım-işım işıldayan aparatın yanına qoydu, düymələri vurdu. Kassa şıqqıldadı, iki frank əlli santim göstərdi, siyirmə çıxdı, Rolandanın üzünə təbəssüm qondu, uşaq kimi sevindi. Qızlar maraqla onu dövrəyə aldılar. Rolanda düymələri yenə basdı, bir frank yetmiş beş santim vurdu. – Sizdə bir frank yetmiş beş santimə nə düşür? Rolanda fikrə getdi: – Bir qədəh «Dübene» və iki «Perno». – Bir qədəh «Amer pikon», bir dənə də pivə neçə eləyir? – Yetmiş santim.–Rolanda düymələri basdı.–On frank yetmiş santim. – Ucuzdur!–«Kürən» ləqəbli Marqarita təəccübləndi. – Biz tərəfdə ucuz olmalıdır da... Qızlar hörmə kresloları mərmər stolların ətrafına düzdülər və ehtiyatla oturdular. Paltarlarını sığalladılar və Rolandanın gələcək kafesinin müştərilərinə çevrildilər. – Bizə ingilis biskviti ilə üç fincan çay verin, madam Rolanda!–Xüsusilə evli kişilərin çox xoşuna gələn sarışın, arıq Dezi sifariş verdi. 278 – Yeddi frank səksən santim,–Rolanda kassanı işə saldı.–Təəssüf ki, ingilis biskviti çox bahadır. Qonşu stoldakı «Kürən» xeyli götür-qoydan sonra başını qaldırdı: – İki şüşə «Pommeri»!–Xüsusi əda ilə dilləndi. Onun Rolandadan çox xoşu gəlirdi və bunu göstərmək istəyirdi. – Doxsan frank. Yaxşı «Pommeri»dir. «Kürən» fınxırdı: – Dörd qədəh də konyak! Ad günümdür. Kassa şıqqıldadı. – Dörd frank qırx santim. – Bəs «Beze» ilə dörd fincan qəhvə? – Üç frank altmış santim. Ehtizaza gəlmiş «Kürən» gözünü döyə-döyə Rolandanın üzünə baxdı. Özgə nə sifariş verəcəyini bilmirdi. Qızlar yenə kassanın başına yığışdılar. – Hamısı bir yerdə nə qədər elədi, madam Rolanda? Rolanda üstü rəqəmli kağızı onlara göstərdi: – Yüz beş frank səksən santim. – Bunun nə qədəri xalis gəlirdir? – Təxminən, otuz frankı. «Şampan» şərabının sayəsində bu qədər oldu. Onun gəliri çoxdur. – Əla!–«Kürən» sevinclə qışqırdı.–Əladır! Qazancınız həmişə belə çox olsun! Rolanda Ravikin yanına qayıtdı. Onun gözləri parıldayırdı. Yalnız sevən, yaxud alverdə bəxti gətirən adamların gözləri belə parıldayardı... – Salamat qal, Ravik! Dediklərim yadından çıxmasın. – Çıxmaz! Yaxşı yol, Rolanda! Rolanda qəti, şax addımlarla qapıya tərəf getdi. Gələcək onun üçün aydın, həyat isə mənalı idi... Morozovla «Fuke» restoranının artırmasında oturmuşdu. Axşam saat doqquz idi. Adam çoxdu. Lap uzaqda, «Zəfər tağı»nın arxasından iki fənərin dümağ, bumbuz işığı görünürdü... – Siçovullar Parisdən qaçır...–Morozov dilləndi.– «İnternasional»da iki otaq boşalıb. 1933-cü ildən bəri belə olmamışdı. – Başqa mühacirlər gəlib dolacaq. – Kim gələsidir? Ruslar da, italyanlar da, polyaklar da, ispanlar da, almanlar da oldu, qurtardı... – Fransızlar! Sərhəd tərəfdən qaçanlar. Ötən müharibədəki kimi... Morozov qədəhini götürəndə gördü ki, boşdur. İşarə ilə xidmətçini çağırdı: – «Puyi»dən bir qrafin də gətirin.–Sonra Ravikə tərəf döndü:–Bəs sən nə fikirləşirsən? – Məni də o siçovullara tay tutursan? – Hə. – İndi siçovullara da pasport, viza lazımdır. Morozov narazı baxışlarla onu süzdü: 279 – İndiyə kimi səndə hansı olub?! Gəzmədiyin yer də qalmayıb... Vyanada, Sürixdə, İspaniyada, Parisdə... Sənin də aradan çıxmaq vaxtın yetişib. – Hara?–Ravik xidmətçinin yenicə gətirdiyi qrafini götürdü. Şüşə soyuq və kələkötür idi. Tünd olmayan şərabdan qədəhlərə süzdü.–İtaliyaya? Gestapo sərhəddə dayanıb gözləyir. İspaniyaya? Falankistlər də orada gözləyir... – İsveçrəyə get! – İsveçrə də çox balacadır. Orada üç dəfə olmuşam. Hamısında da polis bircə həftədən sonra yaxalayıb, Fransaya qaytarıb. – İngiltərəyə! Belçikadan gizlincə keçərsən. – Mümkün deyil. Limanda tutub Belçikaya qaytaraçaqlar. Ora da mühacirlərə əl vermir. – Amerikaya da gedə bilməzsən. Bəs Meksika necədir? – Mühacirlərlə doludur. Ora getmək üçün də sənəd lazımdır. – Sənin heç nəyin yoxdur? – Həbsxanalardan buraxılış sənədlərim olub. Sərhədi keçəndə müxtəlif adlarla yatmışam. Belələri adama lazım olmur, ona görə də cırıb atmışam. Morozov susdu. – Daha qaçmağa yer qalmayıb, Boris baba!–Ravik kinayə ilə dilləndi.–Nə vaxtsa qurtarmalı idi... – Bilirsən, müharibə başlasa, burada nələr olacaq? – Məlum şeydir, fransız konslagerləri... Keyfiyyəti də lap aşağı olacaq, çünki hazırlıq görməyiblər. – Bəs sonra? Ravik çiyinlərini çəkdi: – Çox uzağı fikirləşmək lazım deyil. – Qoy belə olsun... Ancaq bilirsən, burada qarmaqarışıqlıq düşüb, səni də konslagerə göndərsələr, axırın necə olacaq? Almanların əlinə düşə bilərsən! – Bəlkə də, düşdüm... Çoxu belə olacaq... Bəlkə də, bizi onlar gəlməmiş buraxdılar... Kim bilir, necə olacaq? – Bəs sonrası? Ravik siqaret çıxardı: – Gəl bu söhbətləri bir yana qoyaq, Boris. Mən Fransadan heç yana gedən deyiləm. Başqa yerlər təhlükəlidir, getmək mümkün deyil. Heç özüm də daha getmək istəmirəm. – Daha istəmirsən? –Yox! Çox ölçüb-biçmişəm. Səni başa sala bilmərəm. Sözlə demək də çətindir. Getmək istəmirəm, vəssalam! Morozov susaraq, artırmada oturanlara baxdı: – Joan da burada imiş,–dedi. O, V Georq prospekti tərəfdən uzaq bir stol arxasında kişi ilə oturmuşdu. Morozov Ravikdən soruşdu: – Kişini tanıyırsan? Ravik həmin tərəfə baxdı: –Yox. –Deyəsən, gündə birini tapır. Yüklə 1,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|