Qafqaz müSƏlmanlari idarəSİ baki islam universiteti
Yüklə 5,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.Cameul-Quran və təviluhu
- 2.Ülumul-Quran və ənvauhu
[31]
dəvələrin yaşları (zəkat üçün)... hökmlər vardır.” 122 Məşhur İslam alimi Əllamə Məhəmməd Bağır Məclisi “Biharül-ənvar” adlı əsərində yazır: “Peyğəmbərin(s) həzrət Əliyə (ə) yazdırdığı “Camia” adlı səhifədə insanların möhtac olduğu hər şey, qiyamətə qədər baş verəcək hadisələr, bütün halal və haramlar, hətta cənnətdəkilərin isimləri belə yazılıdır, çürüməsi və aradan getməsi mümkün olmayan bu səhifə həzrətİmam Əli (ə)vasitəsilə imamlara intiqal edilmişdir. Həzrət Peyğəmbərə (s) merac gecəsi verilən, ondan da həzrət Əliyə (ə) və imamlara intiqal edilən “Divanüş- şiə” adlı bir kitabda da bu cür məlumatlar mövcuddur. Cəfər Sadiqin (ə) yanındakı “əl-Cufrül-əbyəz” adlı əsərdə Zəbur, Tövrat, İncil, həzrət İbrahimə (ə) verilən səhifələr və həzrət Fatimənin (ə) müshəfi vardır.” 123
Həmçinin bəzi qaynaqların verdikləri məlumatlara görə, ümumiyyətlə, Əlinin (ə) yazdığı kitablar Peyğəmbərin (s) sağlığında olub və həmin kitablar Peyğəmbər (s) tərəfindən imzalanmışdır. Artıq buradan belə məlum olur ki, Peyğəmbərin(s) hədislərini ilk toplayan şəxs məhz Əlidir (ə). O, Peyğəmbərdən (s) eşitdiklərini yazıb kitab halına salmışdı. Bu hədis kitabı Əlidən (ə) sonra digər imamlara ötürülüb və bununla da qorunub saxlanılırdı. Bir gün Həkəm bin Üteybə İmam Bağırın (ə) yanına gəlib bir məsələ barədə onunla mübahisə etdi. İmam (ə) həmin intiqal yolu ilə ona gəlib çatmış Həzrət Əlinin (ə) kitabını açıb həmin məsələyə aid olan hədisi Həkəmə göstərib dedi: “Bu Əlinin (ə) xətti, Peyğəmbərin(s) buyurduğudur.” 124
Beləliklə, İmam Əli (ə) aşağıdakı müfəssəl əsərləri yazmışdı.
əsərində Quranın ayələrini nazil olma ardıcıllığı ilə düzmüş, onları bir araya toplayaraq geniş şərhini vermişdir.
əsər məşhur “Rəzəviyyə” kitabxanasında saxlanılır. Əsərdə Qurandan iki cüz vardır.
Bu əsər həzrət Əlinin (ə) ən məşhur əsərlərindən biridir. Əsərin uzunluğu 70 dirsəkdir ki, Həzrət (ə) bunu Peyğəmbərin (s) diktəsi əsasında yazmışdır. Sonralar bu əsər Əhli-beyt imamları (ə) tərəfindən bir-birlərinə ötürülmüşdür.
122 Məhəmməd Həmdullah, Həmman bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 40, M. Həmdullah bu hədisi Buxarinin Səhih əsərinin kitabül-cihad fəslindən rəvayət etmişdir. Həmçinin mövzu ilə əlaqədar Əhməd bin Hənbəlin Müsnəd əsərinin I cildinə, səh. 177, müsnədi-İmam Əli (ə) bölümünə baxmaq olar. 123 c. XXVI, səh. 509, 511 124 əl-Kəşşi, Rical, səh. 288 [32]
Həzrətin ən məşhur əzərlərindən olan “əl-Cifr” ensiklopedik xarakter daşıyıb, dinin və insan həyatının bütün məsələlərini özündə ehtiva etmişdir. “Məcməül- bəhreyn” əsərinin müəllifinə görə “Cifr və Camiə” əsərini Peyğəmbər (s) Əliyə (ə) diktə edərək yazdırmışdır. Həzrət Əlinin (ə) bu məşhur əsərində nübuvvətlə əlaqədar elmlər, halal, haram məsələləri, hökmlər, insanların ehtiyac duyduqları əsas vasitələr, dinin əsasları, dünyada insanların sağlam yaşaması, və s. məsələlərlə əlaqədar mövzular müfəssəl şəkildə işıqlandırılmışdır. Həmçinin əsərdə Quranın bəzi mütəşabeh ayələri təfsir edilmiş, onların doğru-düzgün şərhi göstərilmişdir. Həqiqətən də əsərin ehtiva etdiyi mövzuların genişliyinə və mahiyyətinə varanda belə məlum olur ki, bu fundamental əsərdə dinin bütün zəruri məsələləri ilə yanaşı, bir çox dünyəvi problemlər və onların həlli yollarından da bəhs edilmişdir. Əsər haqqında Əllamə Məclisi yazır: “Əhli- beytin (ə) Cifrdə olan elmini görənlər təəccüb etdilər.” 125
imamlarına yadigar qalması haqqında kifayət qədər dəlillər vardır. Belə ki, bu haqda İmam Cəfər əs-Sadiq (ə) çoxlu sayda hədislər söyləmiş və yeri gəldikcə əqidəvi və şəri məsələlərdə həmin əsərdən istifadə etmişdir. Bu barədə İmam (ə) buyurur: “Bizim elmimiz məğlub edən və üstün gələndir, qəlblərdə bir ilhamdır, qulaqları deşəndir. Həqiqətən bizim yanımızda “əl-Cifrül-əhmər”, “əl-Cifrül-əbyəz” və “Müshəfi-Fatimə” vardır. Həmçinin bizdə “əl-Camiə” vardır ki, orada insanların ehtiyac duyduqları bütün şeylər vardır...”. 126
Həmçinin həzrət Əlinin (ə) “əl-Camiə” adlı məşhur əsəri haqqında Əbu Bəsir İmam Cəfər əs-Sadiqdən (ə) nəqlən deyir: “Ey Əbu Məhəmməd! Həqiqətən bizim yanımızda “əl-Camiə” vardır. Onlar nə bilirlər ki, “Camiə” nədir?” Əbu Bəsir deyir: dedim sənə fəda olum! Nədir Camiə? Həzrət buyurdu: “Bir səhifədir, onun uzunluğu Peyğəmbərin (s) dirsəyi ilə yetmiş dirsəkdir. Onu Əliyə (ə) yazdırmışdır. Orada hər bir halal və haram, həmçinin insanların ehtiyac duyduqları hər bir şey vardır. Hətta diyə və qanbahasınadək” 127
. İmam Sadiqin (ə) digər bir səhabəsi Məhəmməd bin Müslim deyir: İmam Sadiq (ə) buyurdu: “Həqiqətən bizim yanımızda Əlinin (ə) yazdıqlarından bir səhifə vardır ki, onun uzunluğu yetmiş dirsəkdir. Biz ona tabeyik. Orada olanlardan başqa heç nəyi tanımırıq.” Həmçinin Süleyman bin Xalid deyir: İmam Sadiqdən (ə) eşitdim ki, deyirdi: “Bizdə səhifə vardır ki, ona “əl-Camiə” deyərlər. Orada halal, haram, hətta qanbahasınadək hər şey vardır. Həmçinin bizdə Fatimənin (ə) müshəfi vardır. Lakin orada Qurandan bir şey yoxdur.” 128
Əliyə (ə) aid olmasında heç bir şəkk-şübhəyə yer buraxmır. Həqiqətən də elm əhlinin nəzərində həzrət Əlinin (ə) əsərləri əvəzedilməz və təkrarolunmaz olmaqla yanaşı orijinaldır. Çünki İslam tarixində ilk dəfə olaraq İmam Əli (ə) əlinə qələm almış və Allahın öz Peyğəmbərinə (s) nazil etdiyi ayələr və əhkami hökmlər barədə dolğun və
125
Möhsün əl-Əmin, Əyanüş-şiə, c. II, səh. 97 126
Biharül-ənvar, c. XXVI, səh. 509 127
həmin mənbə, c. XXVI, səh. 512, Bəsairüd-dərəcat, səh. 39 128
Biharül-ənvar, c. XXVI, səh. 513 Yüklə 5,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|