Qanun nə deyir? Bunu hamı bilməlidir! “Şəffaflıq Azərbaycan”İB tərəfindən nəşr olunub Bakı, Azərbaycan Respublikası
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Miras hansı müddətə qəbul edilə bilər
- Vərəsəlik şəhadətnaməsi nə vaxt verilir
- Vəsiyyətnaməni dəyişdirmək və ya ləğv etmək olarmı
- 20. Hüquqi yardimla bağli uğurlu işlər və maraqli prosesslər Lənkəran – Hüquqi Yardım Mərkəzi (LRC) – İyul, 2011
- Şəki – Hüquqi Yardım Mərkəzi (LRC) - Noyabr 2011
- Quba – İctimai Maraqların Qorunması və Hüquqi Məsləhət Mərkəzi – Avqust 2011
- Gəncə- – Hüquqi Yardım Mərkəzi (LRC) Oktyabr, 2010
- GƏNCƏ- İctimai Maraqların Qorunması və Hüquqi Məsləhət Mərkəzi (ALAC)
- Bakı- İctimai Maraqların Qorunması və Hüquqi Məsləhət Mərkəzi (ALAC) Dekabr 2011
- “ŞƏFFAFLIQ AZƏRBAYCAN” KORRUPSİYAYA QARŞI MÜBARİZƏ İCTİMAİ BİRLİYİNİN Qaynar Xətlər Bakı
- 088 404 04 04 Şəki 088 505 05 05
Vərəsə mirasın açıldığı yer üzrə notariat kontoruna mirası qəbul etdiyi barədə ərizə verdikdə və ya əmlaka sahiblik etməyə və ya əmlakı idarə etməyə faktiki başladıqda və bununla da mirası qəbul etdiyini şəksiz nümayiş etdirdikdə miras vərəsə tərəfindən qəbul edilmiş sayılır. Vərəsə mirasın bir hissəsinə sahiblik etməyə faktik başladıqda hesab edilir ki, mirasın nədə ifadə edilməsindən və harada olmasından asılı olmayaraq, o, mirası tamamilə qəbul etmişdir.
Vərəsə vərəsəliyə çağırıldığını bildiyi və ya bilməli olduğu gündən üç ay ərzində mirası qəbul edə bilər. Miras açıldığı gündən altı ay keçdikdən sonra mirasın qəbuluna yol verilmir.
Əgər miras almaq hüququ digər vərəsələrin mirası qəbul etmədikləri halda yaranırsa, miras onun qəbulu üçün müəyyənləşdirilmiş müddətin qalan hissəsi ərzində qəbul edilməli, bu müddət altı həftədən az olduqda isə altı həftəyədək uzadılmalıdır. Vərəsəlik şəhadətnaməsi nə vaxt verilir? Vərəsəlik şəhadətnaməsinin verildiyi müddət: Vərəsəlik şəhadətnaməsi vərəsələrə mirasın açıldığı gündən altı ay keçdikdən sonra istənilən vaxt verilir. Əgər notariat orqanında şəhadətnamə tələb edən şəxslərdən savayı, başqa vərəsələrin olmadığı barədə məlumat vardırsa, vərəsəlik şəhadətnaməsi altı aydan da tez verilir.
Vəsiyyət edən vəsiyyətnaməni həmişə dəyişdirə və ya ləğv edə bilər. Bunu aşağıdakı üsullarla etmək olar: - əvvəlki vəsiyyətnaməni və ya onun bir hissəsini ləğv edən yeni vəsiyyətnamə tərtib etməklə (əvvəlki vəsiyyətnamənin göstərişləri sonrakı vəsiyyətnamə ilə dəyişdirilmədiyi halda qüvvədə qalır), - notariat orqanına ərizə verməklə, - vəsiyyətnaməni ləğv etmək üçün onun bütün nüsxələri vəsiyyət edənin özü və ya onun sərəncamı ilə notarius tərəfindən məhv edilməlidir. - Notariat vəsiyyətnaməsi başqa formalı vəsiyyətnamə ilə ləğv edilə bilməz. 20. Hüquqi yardimla bağli uğurlu işlər və maraqli prosesslər Lənkəran – Hüquqi Yardım Mərkəzi (LRC) – İyul, 2011 Regionlarda ən xarakterik problemlərdən biri vətəndaşların əmək müqaviləsi olmadan işə cəlb olunması və işlədilməsidir. İşsizliyin ciddi problem olması səbəbindən və bəzi hallarda işverənin vergidən yayınma və lazımı anda məsuliyyəti öz üzərindən ata bilməsi üçün, vətəndaşlar bu cür hallara göz yumaraq işyerlərində çalışmağa razılıq verirlər. Bu baxımdan əmək müqaviləsi olmadan işləyən vətəndaşların daha sonra problemlərlə qarşılaşaraq mərkəzlərimizə hüquqi məsləhət üçün müraciət etməsi başa düşüləndir. Bununla bağlı mərkəzlərimizə bir çox müracitlər daxil olub. Xüsusilə bu müraciətləri digərlərindən fərqləndirən əsas cəhət onların kollektiv müraciətlər olmasıdır. Mərkəzimizə 10 nəfərdən ibarət Masallı və Lənkəran rayon sakini müraciət edərək bildiriblər ki, onlar hərbi hissələrdən birində təmir-tikinti işlərində çalışmışlar və işləri təhvil verdikdən sonra onlara haqqları tam ödənilməmişdir. Vətəndaşların şikayəti ilə bağlı bir başa olaraq müdafiə nazirliyinə müraciət ünvanlanıb və problem iki həftə ərzində yoluna qoyulub, vətəndaşları almalı olduqları əmək haqqı tam olaraq onlara ödənib. Digər belə bir hal Lənkəran şəhərində yerləşən hərbi hissədə baş verib. Müdafiə nazirliyinə göndərilən müraciətə cavab olaraq bildirilib ki, işlər özəl şirkət tərəfindən aparılır və 48
işçilərin əmək haqqının ödənilməsi də məhz şirkətin vəzifəsidir. Lakin cavab məktubunda özəl şirkətin əlaqə vasitələri və ünvanı göstərilməyib. Bu isə vətəndaşlara həmin şirkəti tapmaqda çətinlik yaradıb. Təşkilatımız bu işdə də vətəndaşlara köməklik göstərib və şirkətin əlaqə vasitələrini müəyyənləşdirərək, ora müraciət ünvanlanmasına yardım edib. Şirkətə müraciət ünvanlandıqdan sonra problem yoluna qoyulub. Vətəndaşların əmək haqqı tam olaraq ödənilib. Bu iki nümunədən çıxan ümimi nəticə ondan ibarətdir ki, vətəndaşlarla əmək müqaviləsi bağlanmadan yalnız özəl şirkətlər deyil, eyni zamanda bəzi hallarda dövlət qurumlarının özləri də fəaliyyət göstərirlər. Bu isə bir başa qanun pozuntusudur və problemin aktuallığını və ciddiliyini göstərir. Ümumiyyətlə Əmək hüquqları ilə bağlı əksər problemlər vətəndaşların hüquqi maarifsizliyi, əmək münasibətlərinə girən zaman öz hüquqlarını bilməməsi ilə bağlıdır. Amma digər bir diqqət ayrılmalı məqam odur ki, vətəndaşlar problemlə qarşılaşdıqları halda onunla yalnız şəkildə deyil, kollektiv qaydada, birgə mübarizə aparmağa üstnülük verirlər. Kollektiv şəkildə edilən müraciətlərə daha erkən baxılır və onların həlli daha tez baş verir. Məhz bu səbəbdən “Şəfafflıq Azərbaycan” təşkilatı 2011-ci il 6 dekabr tarixində Əmək münasibətləri zamanı qarşıya çıxan hüquq pozmaları mövzusunda Əmək və Əhalinin sosial müdafiəsi nazirliyi və vətəndaş cəmiyyətinin üzvlərinin də qatıldığı dəyirmi masa keçirib. Bu dəyirmi masada yuxarıda sadalanan problemlər də daxil olmaq əmək münasibətləri zamanı qarşıya çıxan digər çatışmazlıqlar da müzakirə edilib və onların həlli ilə bağlı tövsiyyələr səsləndirilib. Şəki – Hüquqi Yardım Mərkəzi (LRC) - Noyabr 2011 Şəki şəhərinin mərkəzi bazarında bir neçə dükana sahib olan sahibkarın mülkiyyəti haqsız olaraq onun əlindən alınıb. Haqsız yerə köşklərini itirən sahibkar bununla bağlı məhkəməyə müraciət edib. Amma sahibkarın ziyanına qərar çıxarılıb. Qarşılaşdığı haqqsızlıqlarla əlaqədar mərkəzimizə müraciət edən vətəndaşa lazımı məsləhət verilməklə yanaşı, şikayət ərizəsi müvafiq qurumlara göndərilib. Məsələ ilə bağlı kütləvi informasiya vasitələrində məlumatlar yerləşdirilib və məhkəmə proseslərinin gedişi müşahidə olunub. Məhz bunun nəticəsində vətəndaş Apelyasiya məhkəməsində qalib gəlib. Amma daha sonra problem məhkəmə qərarının icra edilməməsi ilə bağlı yaranıb. Məhkəmə tərəfindən vətəndaşın leyhinə çıxarılmış qərar müxtəlif bəhanələrlə icra edilməyib. Tərəfimizdən bununla bağlı müvafiq dövlət qurumlarına məlumat verilib və məhkəmə qərarının tez zamanda icra olunması ilə bağlı tələbimiz çatdırılıb. Bu hadisələrdən sonra Məhkəmə qərarının icrası istiqamətində işlər görülməyə başlanıb. “Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatının Şəki mərkəzi işə fəal cəlb olunub və onlar icra prosesini yerində izləyərək baş verən hadisələrlə bağlı ictimaiyyəti məlumatlandırıblar. Mərkəzimizin hüquqşünasları icra proesesinin gedişində vətəndaşa daim hüquq məsləhətlər veriblər və onu dəstəkləyiblər. Nəticədə 2011-ci ilin 23 Noyabr tarixində məhkəmə qərarı tam icra olunub və dükanlar sahibinə təhvil verilib. Hadisədən bir müddət sonra Şəki şəhər icra hakimi işində yol verdiyi nöqsanlara görə vəzifəsindən azad edilib. Azərbaycan reallığında vətəndaşların qarşılaşdıqları qanun pozuntusu ilə sonadək mübarizəsi xarakterik hal deyil. Belə ki, bir çox hallarda vətəndaşlar problemlərini rüşvət verərək həll edir, bəzən isə haqsız qərarla razılaşmaq məcburiyyətində qalırlar. Amma yuxarıda adını çəkdiyimiz işdə vəziyyət fərqlidir. Vətəndaş ona qarşı edilən haqsızlıqla barışmamaqla yanaşı, problemini rüşvət verərək deyil, əksinə hər tərəfli mübarizə ilə yoluna qoymağa çalışır. O vətəndaş cəmiyyətinin üzvlərini də prosesə cəlb etməklə, onun əhatə dairəsini daha da genişləndirir. Bu kimi işlər insanları öz hüquqlarını müdafiə etməyə həvəsləndirir və vətəndaşlarla, ictimai təşkilatlar arasında inamı gücləndirir. Baş verənlərə şahid olan digər sahibkarlar da qarşılaşdıqları oxşar problemlərlə bağlı müvafiq qürumlar qarşısında məsələ qaldırdıqdan sonra isə günhkarlar barəsində daha ciddi tədbirlər görülür. Prosesdən bir müddət sonra şəki şəhər icra hakiminin vəzifəsindən uzaqlaşdırılması məhz bu amillə bağlıdır. Quba – İctimai Maraqların Qorunması və Hüquqi Məsləhət Mərkəzi – Avqust 2011 49
Quba şəhəri sakini Quba ALAC ofisinə müraciət edərək aldığı ticarət obyektinin Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri tərəfindən qeydiyyata alınmamasından şikayətini bildirmişdir. Vətəndaş DƏDRX-nin Xaçmaz ərazi idarəsi tərəfindən onun ərizəsinə cavab olaraq verilən məktubunda, haqlı olaraq bildirilirdi ki, alqı-satqı müqaviləsi notarial qaydada təsdiq olunmadığı üçün AR MM- nin 146.1-ci maddəsinə əsasən o qəbul edilə bilməz. Alqı-satqı müqaviləsinin digər tərəfi olan, tərəfindən müqavilənin rəsmi möhür ilə təsdiqlədiyini bildirərək notarial qaydada müqavilənin yenilənməsindən imtina etmişdir. Vətəndaşa əqdin bağlanmış hesab edilməsinə dair iddia ərizəsi ilə məhkəməyə müraciət etmə hüququ izah edilmişdir. Vətəndaşın xahişi ilə iddia ərizəsi tərtib edilmiş və vətəndaş məhkəməyə müraciət etmişdir. Quba ALAC ofisi vətəndaşı Məhkəmədə təmsil etmişdir. Quba rayon məhkəməsinin Qətnaməsi ilə İddia tələbi təmin edilmişdir. Bu işdən görüldüyü kimi vətəndaşlar bir çox hallarda öz hüquqları barədə tam məlumatlı olmurlar və müxtəlif qurumlar onların məlumatsızlığından istifadə edərək süni əngəllər yaradırlar. ALAC layihəsinin köməkliyi ilə vətəndaşlara onların hüquqları izah olunur və onlar bu qurumlar qarşısında öz hüquqlarını daha inamlı şəkildə qoruyurlar. Bu məsələ digər vətəndaşlar üçün də nümunə təşkil edir və onları hüquqların pozulmasına qarşı mübarizədə həvəsləndirir. Gəncə- – Hüquqi Yardım Mərkəzi (LRC) Oktyabr, 2010 “Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatının Gəncə mərkəzinə müraciət edən bir qrup vətəndaş Goranboy rayonu qəsəbələrindən birində yerləşən onlara məxsus və şəxsi mülkiyyətlərində olan torpaq sahələrinin Azenerji ASC və Goranboy rayon İcra Hakimiyyəti tərəfindən qanunsuz olaraq zəbt edildiyini bildiriblər. Belə ki, bu vətəndaşların Hüquqi savadsızlığından istifadə edərək onların Torpaq Şəhadətnamələri əllərindən alınıb və nəticədə Azenerji ASC tərəfindən şəxsi mülkiyyətdə olan torpaq sahələri qanunsuz olaraq zəbt edilmişdir. Vətəndaşların məsələ ilə bağlı müraciətinin ardından lazımı sənədlər toplanaraq “dəymiş maddi ziyanın ödənilməsinə dair” İddia Ərizəsi hazırlandı və məhkəməyə müraciət edildi. İşə aidiyyatı üzrə Gəncə İnzibati-İqtisadi Məhkəməsində baxıldı və vətəndaşların leyihinə qərar çıxarıldı. Nəticə etibarı ilə Azenerji ASC vətəndaşların Mülkiyyət Hüquqlarını pozduğuna görə Konpensasiya ödəməli oldu. İcra hakimiyyətinin nümayəndəsi vətəndaşlardan onları aldadaraq torpaq şəhadətnamələrini alması ilə öz səlahiyyətlərini aşmışdır. Azernerji ASC isə vətəndaşların xüsusi mülkiyyətində olan torpaq sahələrini qanunsuz olaraq zəbt etməsi ilə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında göstərilən mükiyyət hüququnu, o cümlədən “Torpaqların Dövlət ehtiyacları üçün alınması” haqqında Azərbaycan Respublikası qanunundan irəli gələn tələbləri və Mülki Məcəllə ilə qorunan şəxsin mülkiyyət hüquqlarını pozmuşdur. Azenerji tərəflərlə uzun müddətdən sonra razılığa gələrək Kompensasiya ödəməyi qəbul edib və Məhkəmə Barışıq Sazişi imzalanıb.
“Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatının ALAC Gəncə mərkəzinə müraciət edən vətəndaş yaşadığı yerə qaz çəkmək üçün ondan 600 manat pul alınsa da onun evinə qaz çəkilmədiyini bildirmişdir. Vətəndaşın şikayəti əsasında Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft şirkəti “Azəriqaz” İstehsalat birliyinə müraciət ünvanlanmışdır. Qurumdan məsələyə tez bir zamanda diqqət göstərilmiş və problemin aradan qaldırılması üçün işlər görülmüşdür. Bildirmidir ki, texniki şərt əsasında layihədə nəzərdə tutulan tikinti-quraşdırma işləri başa çatdırıldıqdan, “Azəriqaz” İB tərəfindən qaz sayğacı quraşdırıldıqdan və istismara qəbul edildikdən sonra göstərilən ünvandakı fərdi evə təbii qazın verilməsi müvafiq qaydada təmin edilmişdir. Müraciətçi ofisə gələrək ondan alınan məbləğin geri qaytarıldığını bildirmişdir. 50
Buna bənzər digər bir problemdə isə müraciətçi bildirilmişdir ki, onun yaşadığı mənzilə qaz xəttinin çəkilməsi üçün dövlət rüsumu keçirməsinə baxmayaraq ondan əlavə 300 manat pul tələb olunur. Vətəndaşın ərizəsi əsasında məsələ ilə bağlı Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft şirkəti “Azəriqaz” İstehsalat birliyinə müraciət ünvanlanmışdır. Məhz bundan sonra vətəndaşın problemi öz həllini tapıb. Belə ki, qurumdan gələn cavabda bildirilir ki, yeni yaşayış sahələrinin və evlərin qazlaşdırılmasının “Bir pəncərə prinsipi” ilə icra olunması üçün Azəriqaz istehsalat birliyi tərəfindən təlimat hazırlanmışdır. Həmin təlimatın tələbinə uyğun olaraq mülkiyyət və qeydiyyatla bağlı aidiyyatı sənədlər əlavə olunmaqla evin layihə smeta sənədlərinin hazırlanması üzrə xərclərlə razılaşmaqla nömrələnmiş ərizə forması Gəncə Qaz İstismar sahəsində imzalanmış, müraciətçinin evinə qaz sayğacı quraşdırılmış, evə təbii qaz verilmişdir. Müraciətçi ofisə gələrək ondan ancaq sayğacın pulunun alındığını və digər məbləğin isə ona geri qaytarıldığını bildirmişdir. “Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatının ALAC Gəncə mərkəzinə gələn vətəndaş ünvanlı sosial yardım (ÜSY) almaq üçün Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin Gəncə mərkəzinə müraciət edərkən süründürməçiliklə üzləşdiyini bildirmişdir. Məsələ ilə əlaqədar ƏƏSM Nazirliyindən gələn cavabda vətəndaşın ünvanlı sosial yardım almaq üçün Gəncə şəhər əhalinin sosial müdafiəsi mərkəzinə rəsmi qaydada müraciət etmədiyi göstərilmiş, bununla belə vətəndaşın mərkəzə dəvət olunaraq, ünvanlı sosial yardımla bağlı mövcud olan qanunvericilik barədə ona ətraflı məlumat verildiyi, ailəsinin ünvanlı sosial yardım hüququnun müəyyən edilməsi üçün zəruri sənədləri təqdim etməklə Mərkəzə rəsmi qaydada müraciət etməsi tövsiyyə olunmuşdur. Müraciətçi ofisə gələrək ona ÜSY təyin olunduğunu bildirmişdir. Bakı- İctimai Maraqların Qorunması və Hüquqi Məsləhət Mərkəzi (ALAC) Dekabr 2011 “Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatının Bakı mərkəzinə müraciət edən vətəndaş elektrik enerjisindən istifadəyə görə ona haqsız yerə borc yazıldığını bildirib. Vətəndaş tərəfindən Bakıelektrikşəbəkəyə dəfələrlə müraciət edilməsinə baxmayaraq onun şikayətinə baxılmamış, vətəndaş süründürməçiliyə məruz qalmışdı. Tərəfimizdən Bakıelektrikşəbəkəyə müraciət edildikdən sonra vətəndaşın şikayətinə baxılıb və o Abonent şöbəsinə dəvət olunub. Araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, vətəndaşa borc haqsız yerə yazılıb. Yekunda borc silinib. Təşkilatımıza göndərilən məktubda bildirilir ki, enerji sərfiyyatına görə vətəndaşın Bakıelektrikşəbəkəyə heş bir borcu qalmayıb. Fevral 2012 Bakı mərkəzinə müraciət edən vətəndaş ona Əmək və Əhalinin Sosial müdafiəsi nazirliyinin yerli bölmələri tərəfindən haqsız olaraq ona ünvanlı sosial yardımın təyin edilmədiyi barədə şikayətini bildirib. Vətəndaşın ərizəsi əsasında məsələ ilə əlaqədar olaraq müvafiq dövlət qurumuna müraciət göndərilib. Məhz təşkilatın məsələyə müdaxiləsinin ardından problem yoluna qoyulub və haqsız yerə təyin edilməsindən imtina olunan ünvanlı sosial yardım vətəndaşa verilib. Vətəndaş mərkəzimizə gələrək probleminin yoluna qoyulmasına göstərdiyimiz yardıma görə minnətdarlığını bildirib. 51
“ŞƏFFAFLIQ AZƏRBAYCAN” KORRUPSİYAYA QARŞI MÜBARİZƏ İCTİMAİ BİRLİYİNİN Qaynar Xətlər Bakı 088 707 07 07 Gəncə 088 202 02 02 Lənkəran 088 303 03 03 Quba 088 404 04 04 Şəki 088 505 05 05 52
i 27 oktyabr 2009-cu il tarixli 904-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (“Azərbaycan” qəzeti, 11 noyabr 2009-cu il, № 252, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2009-cu il, № 11, maddə 879) ilə 7-ci maddənin “5 il” sözləri “12 il” sözləri ilə əvəz edilmişdir və məzmunda “Qeyd” hissəsi əlavə edilmişdir. Document Outline
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|