Qar dənəcəkləri (bir DƏLİnin gundəLİYİ Seriyasindan)

səsizliyini  pozurdu.  Boş  bir  dayanacaqda  əyləşmişdim.  Qarşımda  şose,  işıq  dirəkləri  və  ağaclıq  vardı. 

Qulağcıqdakı  musiqinin  dinləyərkən  əyləşdiyim  oturacaqda  yuxulayırdım.  Birdən  bir  qaraltının  mənə  doğru 

yaxınlaşdığını hiss etdim. “Qaqaş, yandıranın olmaz???”-deyə səs eşitdim. Başımı qaldırdığımda sarı saçlı qısa 

geyimli bir qızın qarşımda durduğunu gördüm. Tələsik cibimdən yandıranı çıxardaraq: “buyurun”- deyə təqdim 

etdim. Siqaretini yandırdığında ağzındakı tüstü ilə bərabər “çox sağ ol”- deyə aldığı yandıranı mənə tərəf uzatdı. 

Sadəcə  seyr  edirdim.  “Dəyməz”-deyib  susdum...  Adımlayaraq  yol  kənarında  durdu.  Mən  isə  durduğum 

dayanacaqdan  ona  tərəf  boylandım.  İşıq  dirəyinin  ahəngi  altında  geyindiyi  don  daha  cəlbedici  idi.  Sanki  heç 

qadın görməmiş kimi onu süzürdüm. Hündür ayaqqabıları, küləkdə uçuşan saçları ona ecaskarlıq verirdi. “Bu 

gecə  maraqlı  olacaq”-  deyə  içimdə  bir  səs  var  idi.  Bir  müdət  keçdi,  yüksək  səsli  bir  maşın  onun  qarşısında 

durdu.  Maşının  enmiş  pəncərəsinə  boylandı  və  qısa  söhbətdən sonra yuxudan  oyanmağıma  səbəb  olan  qadın 

maşına  əyləşərək  uzaqlaşdı.  Mənə  isə    arxasıyca  seyr  etmək  qaldı.  Ayağım  düşərli  oldu  deyəsən.O  getdi.Yenə 

şəhər...Yenə səssiz bir gecə...Diqqətimi yolun o tayindakı hündür ağaclarla yanaşı duran beşmərtəbənin beşinci 

mərtəbəsi  cəlb  etdi.  Ağacların  budaqlarındakı  işıq  izləri  beşinci  mərtəbədən  saçırdı.  Heyranlıqla  izləyirdim. 

“Görən orda nə var”- deyə maraqla ora zillənmişdim.Qulağımdakı qulaqcığa səs verib əllərimi qoltuq altına alıb 

ayaqlarımı  üst-üstə  keçirib  gecənin  ritminə  düşürdüm  ...  Amma  elə  hey  marağım  beşinci  mərtəbədə  qalıb  ... 

İçinizdə bir sual var.  Beşinci mərtəbə ??  

             Bakının çox yerlərində “Xruşovka”  adlanan beşmərtəbələrə rast gəlmək mümkündür .. Sovetin möhtəşəm 

tikintiləri  silsiləsindən...  Sadə  və  orta  yaşama  malik  əhalinin  məskunlaşdığı  evlərdən  ibarətdir  bu 

beşmərtəbələr...Demək olar ki, bizim anlatacağımız hekayə bu beşmərtəbələrdən birində baş verir.  

 

            Hər  zaman  küləktək  səsli-sözlü  və  sehirli  olmağı  çox  istərdim.  Düşündüyüm  yerə  sızaraq  getməyi,  ayaq 

dəyməyən yerlərdə olmağı arzulardım. Külək firtınasının ahənginə qoşulub küləyi izləməyə başladım. Yolun bu 

tayından  o  tayına  buralaraq  yan  aldı.  Ağacların  arasıyla  qovrularaq  yuxarı  qalxmağa  başladı.  Suallarla  dolu 

izlədiyim beş mərtəbənin önündəki ağacın zirvəsinə doğru qalxdı. Sadə bir eyvan. Həmin eyvandan asılmış ip 

və  üzərində  bir  neçə  paltar.  Taxta  qapı  deşiklərindən  çölə  sızan  işıq  şüaları,  çirkli  ayna.  Çirkli  aynadan  evin 

içərisi  kirli  görünürdü.  Qapı  aralı  idi.  Qırmızı  divarlı  və  qara  oturacaqlı  yerə  köhnə  xalı  sərilmiş  otaq.  Yerdə 

şərab şüşəsi, bir neçə kitab, qəzet parçaları və bir rəsm çərçivəsi vardı. Otaqda səsizlik hökm sürürdü. Otağın 

divarları səsizliyin  ahəngi, döşəmədəki şərab şüşəsi və kitablar səsizliyin söhbəti idi. Tozlu masa, qara divan və 

qırmızı divarlar nədən danışırdı dediyimdə ayaq səsləri eşidildi. İçəri orta boylu,  uzun saçlı-saqqallı bir oğlan 

daxil  oldu.  Qulağındakı  küpə,  əynindəki  əlbisə  onun  yaşının  az  olmasının  sübutu  idi.  Evinin,yaşamının, 

geyiminin,  görünüşünün  halından  məlum  olur  ki,  kiçik  qəhramanımız  yalnızlığın  insanıdır.  Şərablı  gecələr, 

tüstülü  səhərlər  yalnızlıqla  sevişən  bir  gəncin  günlük  rejimi  idi.  Səssiz  gecələr...  Yuxusuz  həftələr...Qadınsız 

aylar... Siqaretli  illər... Bir gənc hər gün ölürdü.  Qatili yalnızlıq idi. Hər gün çıxdığında o şüalar gözünü  dəlir, 

qapının  çürük  taxta  deşiklərindən  içəri  sızan  şəhərin  səs-küyü  onu  məhv  edirdi.  Günahkar  bədən  bir  rəsm 

çərçivəsinə  və  qara  yazılı  ağ  vərəqlərə  (kitablara)  məhkum  olmuşdu.  Dəfələrlə  izlənilən  rəsm  çərçivəsi  və 

oxunan kitablar hələdə onun qəlbində iz saxlamışdı.  

---

           Onu seyr etdiyimiz bu gecə ilk tanışlıq gecəmiz idi. Biz bu gecə onunla qovuşduq. O, bizi hiss etmədi, çünki 

biz bir xəyal, o isə gerçək idi. Otağa daxil olduqda səsizcə divana yaxınlaşdı...Əyilərək yerdəki kitablardan birini 

götürüb  divana  əyləşdi.  Üzünə  dağılmış  saç  tellərini  əli  ilə  kənara  itələyib  əyləşdiyi  yerdə  rahatlandı.  Kitabın 

qatlanmış vərəqini düzəldərək gözlərini qara həriflər üzərində gəzdirməyə başladı. Dadsız və iysiz kəlmələr ona 

ürək  sıxıcı  gəldiyində  gecələrinin  havasını  və  formasını  dəyişən  yalnızlığının  yoldaşı  olan  siqaretə  əl 

uzadırdı.Hər tüstüsündə ölür,öldükcə dirilirdi. O, siqareti, siqaret isə dəqiqələri, mənasız axan zamanı bitirirdi. 

Dumanlı  baş,  can  sıxıcı  kəlmələr...Bəzən  ağız  dadını  dəyişmək  üçün  zamanın  və  özünün  digər  qatilinə  doğru 

uzanırdı. Badəyə süzülmüş qırmızı şərab hər damlasında ona həzz verirdi.Yalnızlığın həzzi. Ayın qürub etməsi 

ideal görüntü idi. Badəni yerə qoyaraq kitabını qatladı. Əyləşdiyi qara divandan qalxaraq ayı seyr etmək üçün 

pəncərə önünə gəldi. Əlini uzadıb otağın işığını söndürdü və qırmızı divarlı ev bir anlıq qaranlığa qovuşdu. Ayı 

heyranlıqla seyr edirdi. Hər ikisi yalnız idi. Üzündəki saqqalını qaşıyaraq, dişlərini qıcıyıb, yoldakı seyrək halda 

şütüyən və işıqforun qırmızı işığıda duran maşınlara nəzər yetirdi. Gileyli halda qara divana yaxınlaşıb gözünü 

qırmızı divardakı qara cızıqlarla dolu qaraltıya zilləyərək yuxuya daldı. Beləcə ömrdən bir gün, yalnızlıqdansa 

bir gecə keçdi.  

           Gecələr... Qaranlıqla ay işığının birgəliyindən qopan, yaradanın xaliq əsərinin vicdanını sızlatan, kimlərinsə 

əyləncəsinə, kimlərinsə istirahətinə, kimlərininsə yalnızlığına səbəb olan bir zaman tuneli...  

            Səs  küylü  Bakı  səhəri  idi.  Bulvar  yeni  günə  hazırlaşırdı.  Sahil  boyu  uçuşan  qağayılar  yem  üçün  suya  baş 

vurur,  çirkli  sudan  heç  nə  tapmadığından  məyus  halda  uçaraq  sahildən  uzaqlaşırdı.  Boş  skamyalar...  Yerdəki 

siqaret  kötükləri  hər  bulvar  sakinini  arxasınca  qoyduğu  bir  iz  idi.  Neçə  sevişmə  pozasına  şahid  olmuş  ağaclar 

küləyin  mehindən  əsir,  günəş  şüalarında  qızınırdılar.  Günəş  şüalarının  bərli-bəzəkli  binaların  şüşələrinə 

saçması ətrafa gözəllik verirdi.Bahalı butiklərin önündən keçən ac insanlar işə tələsir, işiqforun qırmızı işığında 

duran maşınlar səs-küy salırdı.  

            Özünün  belə  xəbəri  olmadan  yuxuya  dalan,  evi  günəş  şüaları  tərəfindən  işğal  edilən  sahib  mürgüləyərək 

yatdığı yerdə oyan-buyana çevrilirdi. Qəfil qapı zəngi çaldı. Yuxudan dik atılan qəhramanımız “bu səhər-səhər 

kimdir gələn ??!” - deyib dodağının altında deyindi. Qolundakı saata baxıb “ Ooo... saat  üçdür və mən hələ də 

yatıram”-  deyib  yerindən  yorğun  halda  qalxaraq  qapıya  yaxınlaşdı.  “Kimdir”-  deməyib  dərhal  qapını  açdı. 

Qarşısında yaşlı, orta boylu bir şəxs durmuşdu. Göz nəzərindən keçmiş şəxsə dilləndi; 

- Salam. Nə lazımdir ?? 

- Hər vaxtıniz xeyir. Ceyhun Əkbərlinin mənzildir ??? 

- Bəli, düz gəlmisiniz. 

- Sifariş verdiyiniz kitabları gətirmişəm. Buyurun, buranı imzalayın - deyə sənədləri Ceyhuna uzatdı. Qələmi 

götürüb  imzaladı,  təşəkkür  etdi  və  kitabları  qucağında  tutaraq  içəri  girdi.  Asta  yerişlə  kitabları  nəzər  edərək 

gecəni keçirdiyi divanda əyləşdi. Kitab oxumağa  böyük həvəs duyan Ceyhun dərhal kitabları bir bir vərəqlədi. 

Sevimli  yazarlarının  məhşur  kitablarını  oxumağa  tələsirdi.  Son  qəpiyini  belə  kitaba  tərəddüdsüz  xərcləməyə 

hazır olan bir insan küçədə baş verən səs-küyə doğru əyləşdiyi divandan pəncərə önünə ordanda eyvana keçdi. 

---