T t 1 =V*Q formulasi bilan ifoda etish mumkin.
Bunda T- talab
, Q- tovar miqdori
, V- tovar narhi.
Talab qonuniga asosan, narh oshsa, talab miqdori qisqaradi, narx pasaysa,
aksincha talab ortadi.
Talab qonuni talab bilan narx o’rtasidagi miqdori bog’liqlik borligidan dalolat
beradi, bu bog’lanish mutlaq emas, talabga narxdan tashqari boshqa omilar ham ta’sir
etadi. Agar narx talabni qisqartirsa, boshqa omillar uni oshirishi mumkin yoki aksincha.
Talab qonuni amal qilgan sharoitda narx talab elastikligini (o’zgaruvchanligini)
yo’zaga keltiradi.
Narxning o’zgarishiga nisbatan talabning o’zgarish darajasi talabning elastikligi deyiladi. Elastiklik narx bilan talab o’rtasidagi bog’liqlikning miqdoriy ko’rinishi
hisoblanadi. Agar narxga nisbatan talab kuchliroq o’zgarsa talab elastik hisoblanadi.
Bordi-yu, narxga nisbatan talab sustroq o’zgarsa, noelastik talab mavjud bo’ladi.
Talabning bu ikki to’rini eastiklik koeffitsienti (
E k)orqali bir-biridan ajratish mumkin.
Bu koeffitsientni topish uchun narx va talabning miqdoriy o’zgarishlari taqqoslanadi:
85
Tb (foiz hisobida talabning o’zgarishi)
E k.
q ---------------------------------- V (foiz hisobida narxning o’zgarishi)
Talab elastik bo’lishi uchun ushbu koeffitsient birdan ortiq
E k.>1 bo’lishi kerak.
Agar u birdan kichik bo’lsa
E k.<1 talab noelastik hisoblanadi.
Masalan, narx 20% pasaydi, bunga javoban talab 32% oshdi. Bunda elastik talab
mavjud, chunki
