Qo’qon xonligi madaniyati

Obyektiv sabablar: 
1.Buyuk geografik kashfiyotlar, dengiz-suv yo’lining ochilishi, Buyuk Ipak yo’lida 
savdo-sotiqning to’xtashi; 
2.Janubiy qo’shni mamlakat Eronda Safaviylar va Xojarlar sulolasi davrida shia 
mazhabining davlat dini darajasiga aylanashi; 
3.Eron shohi Nodirshohning Buxoro va Xivaga istilochilik yurishlari; 
4.1747-yilda tashkil topgan Afg’oniston davlati hukmdorlarining Xurosondan o’tuvchi 
tranzit karvon yo’lining erkin harakatiga to’sqinlik qilishlari; 
5.Hindiston boburiylarining ota yurti Turkistonni qaytarib olish ilinji; 
6.Sharqiy Turkiston masalasi sababli Xitoy bilan savdo-diplomatik aloqalarning 
yo’lga qo’yilmaganligi; 
7.Pyotr I davridan boshlab Rossiya tomonidan doimiy siyosiy harbiy tazyiqning 
kuchayib borishi. 
Subyektiv sabablar: 
1.So’nggi uch asr mobaynida shonli o’tmishga ega mamlakatni birlashtirib boshqara 
oladigan har tomonlama yetuk tarixiy siymo yetishib chiqmadi; 
2.Xonlar, amirlar, beklar manmanlik, mahalliychilik illatlariga berilib, mamlakat 
ahvoliga beparvo bo’ldilar, o’z manfaatlarini yurt va xalq manfaatidan ustun qo’ydilar; 
3.Hukmdorlarning atrofda yuz berayotgan voqea-hodisalarga e’tiborsizligi, loqaydligi 
va g’aflat uyqusiga botishi; 
4.Ta’lim tizimida dunyoviy fanlarga qaraganda diniy ta’limotning o’rni va salohiyati 
oshib ketishi; 
5.Islomparastlik, xurofotga mukkasidan ketishlikning kuchayishi; 
6.Soliq va majburiyat turlarining haddan ziyod ko’payib ketishi. 

O’zbek xonliklaridagi ijtimoiy-siyosiy beqarorlik, iqtisodiy va harbiy nochorlik 

qo’shni mamlakatlarni o’z tasarrufiga kiritib olish siyosatini jadallashtirayotgan chor 
Rossiyasiga qo’l keldi. Xonliklardagi parokandalik, o’zaro nizo va urushlar, oxir-oqibat, 
ularning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi va mustamlakaga aylanishiga olib 
keldi. 

Sinov savollari 
1.

Muhammad Shayboniyxonning Movarounnahr va Xurosonni nisbatan oson 

egallashiga nimalar sabab bo’ldi? 
2.

Shayboniylar qachon va qanday shaharlarni zabt etdi? 

3.

Nima sababdan Shayboniylar Xurosonni qo’lda ushlab turolmadilar? 

4.

Nima uchun Turkiston uch xonlikka bo’linib ketdi? 

5.

Buxoro xonligining tashkil topishi haqida so’zlab bering, bu haqda referat yozing. 

6.

Xiva xonligi qanday muhitda, qachon tashkil topdi? 

7.

Abdullaxon II davrida Buxoro xonligining ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, madaniy 

hayotida qanday o’zgarishlar yuz berdi? 
8.

Ashtarxoniylar kim, ular Buxoro xonligida hokimiyatni qachon qo’lgan kiritdilar? 

9.

Qachon va nima uchun Buxoro xonligi amirlik deb ataladigan bo’ldi? 

10.

Qo’qon xonligining tashkil topishini, hokimiyatni qanday sulola 

boshqarganini bilasizmi? 
11.

Buxoro, Xiva, Qo’qon xonliklari tarixiga doir qanday asarlar yozilgan? 

12.

XV-XIX asrlarda barpo etilgan tarixiy me’moriy yodgorliklarni bilasizmi? 

13.

Nima sababdan xonliklarda o’zaro va ichki kurashlar uzoq yillar davom etdi? 

14.

Xonliklarning 

ijtimoiy-iqtisodiy 
hayotidagi 
qoloqlikning 
sabablarini 
bilasizmi? 
15.

Xonliklar o’rtasidagi o’zaro kurash qanday oqibatlarga olib keldi?