Referat Buraxılış işi Məhsulun istehsal keyfiyyətinə nəzarət sistemlərinin
Yüklə 372,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
16
şərtidir. Son illər ərzində xammalın ümumi istehlakında artım nəzərə çarpır. Sahələrdə texniki irəliləməyə xərclərin artması xammalın istehlakının şiddətli artmasının nəticəsi oldu və onların kapital həcminin artımına gətirib çıxardı. Belə tendensiya resursqənaətedici texnologiyaların hazırlanması, tətbiqi, konstruksiyaların material tutumunun azalması və xammalın təkrar istifadə texnologiyalarının tətbiqi ilə bağlıydı. Bu şəraitdə məhsul keyfiyyətinin artırılması resurslara rasional münasibətin ən əhəmiyyətli istiqamətlərindən biri oldu. Bu halda nəzərə almaq lazımdır ki, məhsul keyfiyyətinin artırılması ikiqat rol oynamağa başladı. Birincisi, məhsul daha çox uzunömürlü və təmirəyararlı ola bilər ( yəni əvəzetməsiz daha çox uzun müddət ərzində müəyyən ehtiyacı təmin etmək). İkincisi, belə məhsulun istismarı daha çox qənaətli olur. Bu səbəblərə görə son illərdə bəşəriyyət xammalın çıxardılmış maksimal effektiv istifadəsinə səyləri yönəldir, həmçinin məhsul keyfiyyətinin artırılması üçün istehsal və məhsulun istismarı vaxtı xammala qənaət etməyə icazə35 verən yolları qəbul edir. Məsələn, avtomobillərin istismarı vaxtı yanacaq iqtisadiyyatı son 15 il keyfiyyətin artırılmasının əsas istiqamətlərindən biri idi. Nəticədə bu illər ərzində ABŞ-ın, Yaponiyanın və Avropanın avtomobillərində yanacağın işlənməsi 30-40% azaldı. Nəticə kimi, xammal resurslarının məhdudluğu bir sıra məhsulun keyfiyyətinin artırılmasının əsasını yaratdı [1,2,3,4] . Daxildə onun rəqabətqabiliyyətinin və beynəlxalq bazarların qiymətləndirilməsi məhsulun keyfiyyətinin rolunun dəyişilməsində üçüncü ciddi şərt oldu. Məhsulun keyfiyyətinə münasibətin belə dəyişikliyi hər şeydən əvvəl, bazarın doyulmasının və xammal resurslarının məhdudluğunun nəticəsi oldu. Bundan başqa, keyfiyyət müasir təcrübədə rəqabətqabiliyyətinin təminatının sərbəst amili kimi çıxış edir. Buna görə müasir şəraitdə məhsul keyfiyyətinin artırılması və satışdan sonraki xidmətin təşkili zamanı üstün tutulan ən əhəmiyyətli amil alıcıdır. Bu şəraitdə bazarda müvəffəqiyyətin nailiyyətində keyfiyyətin artırılması obyektiv prosesdir və hər müəssisənin fəaliyyətinin əsas məqsədi olur. Aşağı keyfiyyətli məhsuldan istifadədən iqtisadi nəticələrin kəskin böyüməsi keyfiyyətin yüksəldilməsinin 17
dördüncü şərtidir, hansı ki, məhsulun istehsal-texniki təyinatı haqqında xüsusilə söhbət gedir. Bu, hər şeydən əvvəl, müasir istehsalın kompleks xarakteriylə bağlıdır, hansı ki, ayrı-ayrı məmulatın imtinası ağır maliyyə itkiləriylə istehsal- texniki kompleksi işləməqabiliyyəti olmayan edir. Həmçinin keyfiyyətsiz məhsulun tətbiqindən insanların və ekologiyanın təhlükəsizliyinə aid sosial nəticələrin əhəmiyyətinin böyüməsi keyfiyyət rolunun artımının səbəbidir. Bizim həyatımızın texnikayla doldurulması bütovlükdə ekoloji vəziyyətə və cəmiyyətin təhlükəsizliyinə onun təsirini əks etdirən məhsulun keyfiyyət xarakteristikalarına münasibətin yenidən baxılmasına səbəb oldu. Göstərilən obyektiv ilkin şərtlər istehsalın təşkilində və konkret müəssisələrdə keyfiyyəti idarəetmədə ciddi dəyişikliklərin keçirilməsi ehtiyacına şərt qoydu. Bazar iqtisadiyyatında işləyən müəssisələr beləliklə ancaq təklif edilən məmulatların və xidmətlərin keyfiyyətlərinə deyil, hər bir işçinin fəaliyyətinə aid olan keyfiyyət sahəsində siyasəti işləyib hazırladılar. Siyasətdə konkret müəssisə36 üçün işin keyfiyyəti və keyfiyyətin təminat sistemi aspektlərinin standartlarının səviyyələri aydın təyin edilir. Bu halda verilmiş məhsulun keyfiyyəti verilmiş müddətə, verilmiş həcm və münasib qiymətlə istehlakçıya təqdim olunmalıdır. Yaxın vaxtlara qədər hesab edilirdi ki, keyfiyyətlə xüsusi bölmələr məşğul olmalıdır. Bazar iqtisadiyyatına keçid keyfiyyət nailiyyətinə bütün xidmətlərin səyləri yönəldilmiş olmalıdır hesab edən keyfiyyətdə yüksək nailiyyət əldə etmiş dünyanın aparıcı şirkətlərinin təcrübəsinin öyrənilməsi ehtiyacına səbəb oldu. Kompleks anlayış, servis xidmətinin keyfiyyətini daxil edən keyfiyyət mədəniyyəti, hesabat sənədləşməsinin keyfiyyəti, istehsal əməliyyatlarının icra edilməsinin keyfiyyəti və başqaları çıxdı. Satış bazarları üçün mübarizədə əhəmiyyətli alət olaraq, keyfiyyətin artırılması malın rəqabətə davamlılığını təmin edir. O məhsulun texnoloji səviyyəsi və funksional, sosial, estetik, erqonomik, ekoloji xüsusiyyətləri vasitəsilə istehlakçı üçün malın faydalılığı durur. Bu halda rəqabətə davamlılıq istehlakçının sorğularını, həmçinin uyğun olan xərclərlə malın istehlakını təmin edə bilən malın keyfiyyəti və dəyər xüsusiyyətlərinin məcmusuyla təyin edilir. Keyfiyyətin 18
artırılmasının mənası kifayət qədər müxtəlifdir. Bu problemin həlli sahələr arasında və sahələrin daxilində yeni və proqressiv nisbətləri təyin etməyə imkan yaradacaq. Bu nisbətlərə məhsulun istehsalat texnikasının təkmilləşdirilməsi və onun əlverişliliyinin artımı yolu ilə nail olmaq olar. Məhsulun keyfiyyətinin artırılması istehsal təyinatının və ya xalq istehlakı məmulatlarının istehlak xüsusiyyətlərinin istənilən yaxşılaşmasında ifadə
edilir. Məmulatların keyfiyyətinin təməli planlaşdırma vaxtı qoyulur, istehsal prosesində təmin olunur və istismarda dəstəklənir. Buna görə keyfiyyətin yaxşılaşması problemi - bu kompleks problem olmaqla, yeni materialların və proqressiv texnologiyanın tətbiqi, kadrların ixtisasının artırılması, birləşdirilmiş əlaqələr sisteminin yaxşılaşması, məmulatların konstruksiyalarının təkmilləşdirilməsi və başqaları əsasında həll edilir. Məhsulun keyfiyyətinin artırılması üzrə yolları müəyyən etməzdən və tədbirləri hazırlamazdan əvvəl keyfiyyəti müəyyən edən amilləri dəqiqləşdirmək lazımdır, məsələn, məhsulun xarakteristikalarının yaxşılaşmasında müxtəlif kateqoriyalı işçilərin rolu və başqalarını. Həmçinin anket sorğusu və fərdi söhbətlər vasitəsi ilə keçirilən xüsusi seçilən yoxlamaların materialları da faydalıdır. Belə, xüsusi müainə prosesində təyin edilmişdir ki, təxminən beş qüsurdan biri əsasən təcrübənin çatışmazlığına görə işçilərin günahı üzündən buraxılır. Soruşulmuşların fikrincə, hadisələrin 80 %-i istehsalın özünün çatışmazlıqlarıyla yaranır ki, xüsusilə hazırlama və məhsulun keyfiyyəti üçün dəstək sistemlərin tətbiqi vaxtı nəzərə almaq əhəmiyyətlidir. Administrasiya işçiləri həvəsləndirərək keyfiyyətin artırılmasını stimullaşdırmağa çalışır, halbuki yaranan qüsurlar onlardan asılı olmur [2,3,4]. Onların əhəmiyyətinin azalması müddətində qüsurların səbəbini yoxlanmış müəssisələr üzrə növbəti sırada yerləşdirdilər: avadanlığın natamamlığı, alət, texnoloji proses; çatışmazlıqlar şəraitində və iş yerində əməyin təşkili; məmulatın konstruksiyasının natamamlığı, texniki sənədlərin qeyri-dəqiqliyi; plan tapşırıqlarının ustalar tərəfindən verilməsi vaxtı səhvlər; ustanın və ya texnoloqun köməyinin yoxluğu; başqa işçilərin səhvləri; aşağı keyfiyyətli xammal; detalın keyfiyyətinin yoxlanması üçün vaxtın
Yüklə 372,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|