39
Sadə üsullar, onların nisbətən sadəliyi, qaneediciliyi və əlverişliliyi
səbəbindən daha geniş yayılmışdır. Ümumilikdə bu üsullar, keyfiyyətin nəzarəti və
təhlilinin effektiv metodlar sistemini təşkil edir. Onların köməyi ilə istehsalçıların
diqqət mərkəzində olan bütün problemlərin 95%-ni həll etmək olar.
Keyfiyyəti idarəetmənin yeni üsulları özündə beyin hücumu, eynilik
diaqramı, axın şəkilli diaqram, əlaqələr diaqramı, ağacşəkilli diaqram, matris
diaqramı, birincilik (prioritetlər) matrisası metodlarını birləşdirir. Bu metodlar,
faktların təhlili zamanı keyfiyyəti idarəetmə üzrə problemləri həll etməyə imkan
verir.
Keyfiyyəti idarəetmənin ən yeni üsullarına keyfiyyət funksiyasının
genişləndirilməsi (QFD-təhlili), bençmarkinq (müqayisəli təhlil metodologiyası),
dayanmaların forma və nəticələrinin təhlili (FMEA-təhlil),bölmələrin fəaliyyəti
üzrə təhlil, “0 qüsur sistemi, “tam vaxtında” sistemi, funksional dəyərli təhlil
daxildir.
Keyfiyyəti idarəetmənin bu üsulları mümkün uğursuzluğun səbəblərini və
keyfiyyətin yaxşılaşdırılması üzrə potensial imkanları eyniləşdirmək üçün istifadə
edilir.
Yüngül sənayedə istehsal edilən məhsulların keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması
üçün keyfiyyəti idarəetmənin bu üsullarının tətbiq edilməsinin xüsusi əhəmiyyəti
vardır. Bu üsulların tətbiq edilməsində məqsəd keyfiyyətsiz məhsulun mümkün
səbəblərini aradan qaldırmaq və ya keyfiyyətin yaxşılaşdırılması yollarının nəzər-
diqqətdən kənarda qalmasına yol verməməkdir. Bu baxımdan da buraxılış işinin
mövzusu çox actuallıq kəsb edir.
40
5.Yüngül sənaye müəssisələrində keyfiyyətin idarə
edilməsi sisteminin işlənib hazırlanması və
tətbiqinin zəruriliyinin əsaslandırılması
Yüngül sənaye müəssisəsində keyfiyyətin idarə edilməsi sisteminin
yaradılması üçün yüksək rəhbərlikdən strateji göstərişlər tələb olunur. Sistemin
işlənməsi və həyata keçirilməsinə dəyişən tələblər, konkret məqsəd, buraxılan
məhsul, tətbiq olunan proseslər, müəssisənin strukturu və ölçüsü təsir edir. İSO
9000 seriyalı 2000-ci il versiyalı standartları keyfiyyətin idarə edilməsi sisteminin
səkkiz prinsipinə əsaslanaraq, keyfiyyətin idarə edilməsi sisteminin strukturunun
və ya onun sənədlərinin oxşar olmasını ehtimal etmir.
Istehlakçılara onların istəklərini və tələbatlarını təmin edə bilən xarakte-
ristikalara məxsus məhsul lazımdır. Bu istəklər və tələbatlar bir qayda olaraq,
məhsulun texniki şərtlərində əks olunur və adətən istehlakçıların tələbləri hesab
olunur. Tələblər istehlakçılar tərəfindən sazişdə və ya təşkilatın özü tərəfindən
müəyyən edilə bilər. Hər halda son nəticədə, məhsulun yararlılığını istehlakçı
müəyyən edir. Nəzərə alsaq ki, istehlakçıların istəkləri və tələbatları hər zaman
dəyişir və texniki tərəqqi və rəqabət şəraitində bazara təzyiq də güclənir müəssisə
öz məhsulunu və proseslərini daim təkmilləşdirməlidir.
Keyfiyyət menecmentinə sistemli yanaşma müəssisəni məcbur edir ki,
istehlakçıların tələblərini araşdirsın, istehlakçının qəbul edə biləcəyi məhsulu hasil
etmək üçün prosesləri müəyyənləşdirsin, və həmçinin bu prosesləri idarə edilə
bilən vəziyyətdə saxlamağa vadar etsin. Keyfiyyət menecmenti sistemi həm
istehlakşıların və həm də digər maraqlı tərəflərin məmnunluğunu artırmaq
məqsədilə daim yaxşılaşmanın əsası ola bilər. O, həmin müəssisəyə və onun
istehlakçılarına məhsulların müvafiq tələblərə uyğun olduğuna inam yaradır.
41
Rəhbərlik problemin yaranmasını gözləyərək onun yaxşılaşdırma imkanını
axtarmaqdansa ilk növbədə
müəssisənin proseslərinin nəticəliliyinə və
səmərəliliyinin yaxşılaşdırılmasına çalışmalıdır. Yaxşılaşma diapazonu, tədricən
daimi olaraq davam edən yaxşılaşdırmadan ibarət ola bilər. Müəssisəyə proseslərin
müəyyən edilməsı və menecmentin fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması lazımdır. Bu
yaxşılaşdırma məhsulda və proseslərdə dəyişikliyə gətirib çıxarar və hətta,
keyfiyyət menecmenti sistemində və ya müəssisədə dəyişikliklər yarada bilər”.
BS İSO 9001:2000 standartlarında sənədləşdirməyə tələblər nəzərə çarpacaq
dərəcədə azaldılmışdır. Bu standartlarda əvvəlkilərə nisbətən daha az tövsiyyələr
vardır. Bu da istənilən bir müəssisəyə keyfiyyət menecmenti sisteminin
sənədlərinin işlənilməsi üsullarının seçilməsi və təqdim edilməsi zamanı daha çox
sərbəstlik və mahirlik göstərməyə imkan verir. Bu hər bir müəssisəyə
planlaşdırmanın effektivliyini nümayiş etdirmək, prosesləri yerinə yetirmək və
onları idarə etmək üçün lazım olan sənədlərin minimum həddə hazırlanmasına
imkan verir və həmçinin, onun keyfiyyət menecmenti sisteminin daim
yaxşılaşdırılmasının həyata keçirilməsinə imkan verir.
Ona xüsusi diqqət yetirmək lazımdır ki, BS İSO 9001:2000, “sənədləşdirmə
sistemi” yox “Keyfiyyət menecmenti sisteminin sənədləşdirilməsi” ifadəsinin
işlədilməsi tələb edir.
Müxtəlif müəssisələrin keyfiyyət menecmenti sisteminin sənədləşdirilmə
dərəcəsi müəssisənin ölçüsü və fəaliyyət dairəsi, proseslərin mürəkkəbliyi və
qarşılıqlı əlaqəsi, həmçinin, personalın bacarığından asılı olaraq müxtəlifdir.
Sənədləşdirmə istənilən formada və hər hansı bir daşıyıcıda təqdim oluna
bilər.
Başqa müəssisələrdən də həmçinin, əlavə proseduralar tələb edə bilərlər,
əgər belə müəssisələrinin ölçüsü və ya onun daxili səviyyəsi bu prosedurları
sənədləşdirmədən səmərəli yerinə yetirməyə imkan verirsə, onda bu mümkündür.
Dostları ilə paylaş: |